IMG 8351 Facetune 15 11 2019 14 20 57

 
András Csengő is mijn naam, geboren (Utrecht, 17 februari 1963) en getogen in Nederland met Hongaarse ’roots’. Mijn ouders ontvluchtten begin november 1956 hun vaderland dat onder de voet werd gelopen door de oprukkende Sovjet-tanks. De Hongaarse opstand werd bruut in de kiem gesmoord, mijn ouders konden niet meer terugkeren……

Tot eind jaren negentig was ik in Nederland woonachtig, ik ben afgestudeerd in ondernemingsrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen. Commerciële werkervaring heb ik opgedaan bij diverse internationaal opererende bedrijven, waaronder Heineken.

Na de milleniumwisseling heb ik gewoond en gewerkt in Midden- en Oosteuropese landen, waaronder Hongarije. Momenteel leef ik in het land van mijn ’roots’ met mijn gezin. Inmiddels ben ik reeds een tijdje zelfstandig ondernemer en onafhankelijk publicist.

András News Network

Wekelijks vindt U meerdere columns op deze website over tal van onderwerpen. Meestal becommentarieer actuele nieuwsfeiten op het gebied van (internationale) politiek, maatschappelijk relevante gebeurtenissen, sport en wat al niet meer. Op hypocriete uitspraken van politici en andere ’influencers’ mag ik graag reageren.

Mijn stijl is kritisch/satirisch, maar ik probeer altijd te relativeren. Dat lukt me overigens niet altijd……
 

Ultra gezond én lekker, Daslook, ofwel medvehagyma (oder Bärenlauch)

Ultra gezond én lekker, Daslook, ofwel medvehagyma (oder Bärenlauch)

In het (Hongaarse) Mecsekgebergte is het onder de bomen nu een ’grote groene bedoening’. De daslookbladeren schoten dit jaar al in februari uit de grond. Tijd om te plukken dus! Twee kilo per persoon per dag mag er in de (Lidl)tas worden gestopt. In Nederland groeit het bolgewasje ook en is sinds 2017 geen beschermde soort meer. In het polderland mag U dus helemaal Uw gang gaan. Als U een bos weet te vinden…..

Is het de moeite waard om daslook te plukken en te consumeren? U moet een beetje van knoflook en een sterke smaak houden, want het zijn pittige blaadjes. En voor de gezondheid? Tja, zelden kom je een consumabel gewas tegen dat zoveel bijdraagt aan Uw gezonfheid, volgens mij in deze Coronatijd niet te versmaden. Een ’kleine’ opsomming: goed voor de spijsvertering, preventieve werking tegen hart- en vaatziekten, tegen vermoeidheid, tegen een slecht functionerende lever (vandaar de populariteit in Hongarije…….), goed voor het immuunsyseem (’vaccin’ tegen het Coronavirus) etc etc

Het is daarom ook volledig terecht dat dit plantje zoveel (bij)namen heeft: borslook, uienbloem, woutknooplook of wilde knoflook. Deze laatste benaming is ook gebruikelijk in de Engelse taal, wild garlic dus. In de Hongaarse taal spreken we van berenlook – medvehagyma -, althans dat is de gangbare aanduiding. Eigenlijk onjuist, want ’hagyma’ betekent ui, maar berenui klinkt natuurijk ietwat potsierlijk. De beer komt ook terug in de Duitse omschrijving – Bärenlauch -, trouwens ook in de standaard latijnse: allium ursinum.

Normaal zijn we er aan gewend dat de Hongaarse taal voor elke internationale uitdrukking een eigen – vaak afwijkende – gebruikt. Alleen al het woord ’internationaal’ is ongeveer hetzelfde in de Franse, Engelse, Duitse en Nederlandse taal. In het Hongaars: ’nemzetközi’. Tja voor buitenlanders zijn er maar weinig aanknopingspunten te vinden in deze unieke taal. En tot overmaat van ramp spreekt een Hongaar niet van kippenvel als hij/zij geraakt wordt door het eigen volkslied, maar van ganzenvel.

In deze zin is het merkwaardig dat ’wij’ het hebben over daslook. Houzee, eindelijk wijkt de Nederlandse taal ook ergens van af! De naam refereert aan het (vermeende) feit dat dassenholen zich regelmatig in de buurt bevinden van het gezonde bolgewasje. ’Bärenlauch’ heeft zijn oorsprong in de legende dat beren, ontwaakt uit hun winterslaap als eerste daslook consumeren. Maar ja, beren komen al 1000 jaar niet voor in Nederland, dassen zijn er evenwel altijd geweest. Aldus Uw etymoloog van dienst……

Als U voor de eerste keer gaat plukken is een waarschuwing op zijn plaats. De bladeren lijken sterk op die van het lelietje-van-dalen en die zijn nogal giftig. Elk jaar vallen er slachtoffers, vorig jaar nog legde er iemand het loodje in het Mecsekgebergte. De check is eigelijk heel eenvoudig: even kauwen op een blaadje, krijgt U geen knoflookachtige smaaksensatie, dan is het foute boel.

In het Hongaarse dorpje Orfű wordt jaarlijks een ’medvefesztivál’ gehouden waar veel lekkerbekken op afkomen. De gelegenheid wordt geboden daslook in allerlei toepassingen te proeven. In de soep, pesto, snacks (Hongaars: pogácsa), verwerkt in boter, daslook-gemarineerde kip etc etc. Zelfs daslookhoning staat op het menu, maar die is altijd van het jaar ervoor. Als daslook namelijk later in het voorjaar begint de bloeien kunnen de bijen hun werk verrichten. Het plukken van de blaadjes heeft dan trouwens geen zin meer, de ’kracht’ is er dan wel een beetje uit.

Als U niet in de gelenheid bent om met een kromme rug in het bos uw (Tesco)tas vol te proppen, kunt U natuurlijk altijd nog terecht in de supermarkt. Gisteren zag. ik een klein zakje in het koelvak van de Spar liggen. Prijs? 339 Forint, bijna 1 euro voor een paar blaadjes! Zou Albert Heijn dezer dagen ook daslook in het assortiment hebben? Zo ja, dan verwacht ik een prijs van 2,49 voor 10 blaadjes (met bonuskaart). Want Appie Heijn blijft natuurlijk wel op de kleintjes letten.

Tot slot. Dassen wonen in burchten, niet in holen. Ziet U wel, zo arm is die Nederlandse taal nog niet! Alhoewel, in het Hongaars zeggen ze hetzelfde: borzvár……

Geschreven door : András Csengő

1000 Characters left