Waarom zou een ster niet kunnen lijken op een plak Chorizo-worst

De Franse wetenschapper Étienne Klein is een populair figuur, hij heeft maar liefst 91.000 Twittervolgers. De wetenschapsfilosoof én natuurkundige is tevens directeur van het Franse atoomcomissariaat, het gaat hier dus om een ’(door)geleerd’ en  gerespecteerd persoon wiens meningen en rapporten hogelijk worden gewaardeerd. En meestal voor ’waar’ worden aangenomen.

Onlangs publiceerde Klein een foto op zijn Twitteraccount van de ster Proxima Centauri, 4,2 lichtjaren bij ons vandaan. Een pracht van een opname, de hitte van deze ster straalt er van af, het is werkelijk een juweeltje van een foto (zie boven) De James Webb-telescoop was verantwoordelijk voor dit staaltje van ruimtefotografie, wat dit betreft worden we de laatste tijd verwend. De ruimte-telescoop is in staat opnames te maken van sterrenstelsels, planeten en andere ’ruimte-wolken’ die Science Fiction-series als Star Trek doen verbleken. De ruimte-telescoop laat ons nieuwe delen van het universum zien met verbluffende resultaten. 10 miljard Dollar kostte het de Amerikaanse NASA om dit ’ruimte-oog’ te laten functioneren, maar dan heb je ook wat, nietwaar?

De foto van proxima Centauri laat goed zien dat de ster gloeiend-en gloeiend heet is, op de ene plek van de steroppervlakte is het nog heter dan op de andere. Ja, ja, met dien verstande dat ik het woord ’plek’ onjuist heb geschreven. Dit dient namelijk ’plak’ te zijn, meer in het bijzonder een plak van een Spaanse Chorizo-worst. In eerste instantie vermeldde Klein dat niet bij zijn Twitterbericht, maar later erkende hij dat hij zijn grote schare volgers in de maling had genomen. Dit deed hij overigens op bijzonder amusante wijze: ’zodra het cocktail hour is lijkt cognitieve bias (systematische denkfouten die mensen maken bij het vormen van een oordeel) prima zijn slag te kunnen slaan... Pas daar op. Volgens de hedendaagse kosmologie bestaat alleen op aarde een object dat is gerelateerd aan Spaanse charcuterie’, grapte de wetenschapper.

Wat een dijenkletser, nietwaar? Dat vonden veel van zijn volgers niet, het regende boze reacties op Klein’s Twitteraccount.De wetenschapper zag zich zelfs genoodzaakt uitgebreid excuses aan te bieden. Wat een kinderachtige volgers zonder gevoel voor humor heeft die Klein toch! Ik kan me voorstellen dat ze er van baalden op deze manier te kijk te worden gezet, maar dan hoef je toch niet gefrustreerd om je heen te slaan? Ik zou als Klein’s Twittervolger ook over de Chorizoworst uitgegleden zijn, daar ben ik zeker van.  

De bedoeling van Klein was om mensen bewust te maken dat ze aangeboden informatie altijd kritisch moeten beoordelen. Met andere woorden: neem niets zomaar aan! In principe een goede les die monsieur Klein ons leert, toch had hij beter een andere val voor ons kunnen opzetten. Als ’leek’ zou ik na een minutieuze (minimaal halfuur durende) check van de plak worst hoogstwaarschijnlijk tot dezelfde conclusie zijn gekomen: een prachtige foto van de Webb-telescoop van een ster op een afstand van 4,2 lichtjaren…

Beter was het geweest als Klein een foto van een komeet had gepubliceerd met de volgende begeleidende tekst: ’Komeet SPX3 zal in het jaar 2033 in de buurt van de aarde komen. De kans op een botsing is meer dan 30%, ruimtewetenschappers hebben dit berekend’. Kijk, hier was check, dubbelcheck op zijn plaats geweest. Juist in een dergelijk geval is het zinvol meerdere bronnen te raadplegen, sterker nog, is het een must. Bij dat chorizoplaatje is daar gen sprake van.

Tot slot. Bij nader inzien ben ik inmiddels wel voorstander van het vernoemen van een ster naar een Chorizo-worstje. De volgende megaster of supernova die de Webb-telescoop voor zijn camera krijgt mag wat mij betreft gedoopt worden met de naam Chorizo pata negra. Pata negra? Ja, dat is het Iberische donkergekleurde varken dat zo bekend staat om zijn zalige Ibericoham. Deze beestjes hebben altijd een ’vrije uitloop’ en eten voornamelijk eikels. Dit laatste refereert dan weer mooi aan die kinderachtige figuren die zo kwaad reageerden op de Chorizo-grap van de wetenschapsfilosoof Klein…..