Transparency International? Douze Points!

Transparency International – hierna TI – is een naar eigen zeggen onafhankelijke non-gouvernementele organisatie die recent weer de ’World Corruption Index’ heeft gepubliceerd. Op het eerste gezicht doet het lijstje van 180 landen ’geranked’ naar de mate van corruptie mij in eerste instantie denken aan het scorebord van het Eurovisie Songfestival. Er zijn dalers en stijgers in vergelijking met het jaar ervoor. Bovenstaand ’klassement’ van de Europese Unie over het jaar 2018 wordt geleid door Denemarken met de winnende song ’only teardrops’ van ’Emmelie de Forest’. Ok, dat was de laatste overwinning van Denemarken in 2013. Dit land kan dus weer huilen van vreugde na de behaalde victorie, maar voor zover ik weet wordt er door TI geen award uitgereikt tijdens een daartoe bestemde galavoorstelling. En al helemaal geen geldprijs……

Wat valt op? Nederland staat stabiel vierde – weer geen medaille! – maar doet het naar behoren. Polen staat netjes veertiende terwijl bij de Europese Commissie de nucleaire optie van artikel 7 – stemrechtonthouding van een lidstaat – af te vuren tegen de Polen, nog immer op tafel ligt. De rechtsstaat wordt door de Poolse regering met die rechterlijke machthervormingen volgens Frans Timmermans c.s. immers zwaar bedreigd. Maar Polen staat wel boven bijvoorbeeld Spanje en Italië en dat is voor wat betreft Spanje in elk geval volledig terecht. Daar is een compleet corrupte regering aan de macht – premier Rajoy moest daarom vorig jaar al het veld ruimen – en iedereen doet daar altijd een plas en alles blijft zoals het was. Hiernaast schenden die Koninklijke Spaanse regenten voortdurend de Universele Verklaring van de Rechten van de mens door de Catalanen stelselmatig te verbieden een officieel referendum te houden over hun eventuele onafhankelijkheid. Door dit aanhoudende ’gedonder’ hebben al vele Catalaanse/Spaanse firma’s hun biezen gepakt uit Barcelona en omgeving waarme de Catalanen economisch verzwakt worden en die verderfelijke Madrileense regenten weer profiteren. Als dat geen staatscorruptie is wat dan wel? Spanje hoort op dit TI-lijstje dan ook met stip onderaan te staan. Zo maar wat gedachtenspinsels over het ’fantastische’ TI- festivallijstje.

En Hongarije? Tja, nog steeds één van de corrupte zwarte schapen van de Europese Unie en het wordt er in het Poestaland niet beter op waarschuwt Miklós Ligeti, de ’legal Director’ van TI. Alleen Bulgarije en Griekenland zijn volgens TI corrupter dan Hongarije, zelfs Roemenië staat een plaats hoger dan Hongarije. Roemenië? Ja, U leest het goed, op basis waarvan dit oordeel is gevormd door de ’bekwame’ lieden van TI is me een compleet raadsel, ik kom daar op terug. Één opmerking alvast hierover: niet alleen worden de meeste openbare aanbestedingen van te voren ’gefixed’ in Roemenië – zoals vaak in Hongarije ook overigens – maar vervolgens hebben daar buitenlandse en vooral Hongaarse ondernemingen nog een extra nadeel, ergo Magyaren hebben meestal het naijken. Malta en Slowakije staan ook beter ’geranked’ dan Hongarije terwijl in deze EU landen tot voor kort nog journalisten zijn omgelegd verband houdende met corruptie-putdeksels. Zo maar wat gedachtenspinsels over het ’fantastische’ TI-festivallijstje.

Eerst maar eens, wat is corruptie eigenlijk volgens TI? Op de Hongaarse en Nederlandse website krijg ik daar geen antwoord op, misschien gaat TI ervan uit dat ik bij vragen hieromtrent de Dikke van Dale moet raadplegen. Volgens Géza Hofi, de inmiddels overleden humorist uit het Kádártijdperk van Hongarije valt corruptie als volgt samen te vatten: ’corruptie is datgene waaraan JIJ niet hebt kunnen deelnemen’. Het grappige is dat een Hongaar deze tragikomische waarheidsgetrouwe uitspraak meteen doorheeft, een Hollander heb ik deze nog wel eens uit moeten leggen……Prachtige ’mission statements’, ’principles’ en ’core values’ vullen de websites van de diverse TI organisaties ’all around the world’. Hoppa, vind ik daar onder het kopje ’principles’ niet de volgende zinsnede? ‘We do respect fundamental human rights and freedoms’. Behalve als het om bijvoorbeeld Spanje gaat natuurlijk…….Wat zegt U, op de Nederlandse TI website staat wel een corruptiedefinitie? Ja, de Nederlandse TI afdeling noemt de enge en de ruime definitie van corruptie, maar welke definitie hanteert TI dan zelf? Mij niet duidelijk. Bovendien waar staat de door TI opgeschreven ’misbruik van macht’ nu precies voor? Waar ligt de grens tussen gebruik en misbruik van macht? Of mag ik mezelf – bevindend in een machtspositie – helemaal niet meer bevoordelen? En wat is dan de definitie van bevoordelen? Volgens mij is de definitie van Géza Hofi de meest accurate….

De ’core values’ van TI zijn de volgende: Transparency, accountability, professionalism, integrity, solidarity, courage, fair attitude, democracy, legality, independence, cooperation. Sorry voor het Engels, op de Nederlandse website kon ik deze ’waarden’ niet of niet zo snel vinden. Laten we eens beginnen met ’onafhankelijkheid’. De geldschieters van de Nederlandse TI afdeling heb ik niet kunnen vinden, op de Hongaarse website figureren de Europese Unie, het Internationale secretariaat van Transparency en ja hoor, de Open Society founfation van George Soros. Wat betreft de EU? Akkoord natuurlijk. Dat secretariaat? Prima hoor, maar van wie betrekt dit orgaan zijn fondsen? Misschien een van George Soros’ NGO’s? En dan de laatste ondersteuner van TI, de Open Society Foundation. De financier heb ik al gememoreerd en op zichzelf heb ik geen problemen met de steun aan TI, maar, maar. Van George Soros en zijn foundation is algemeen bekend dat ze zich actief bezighouden met politieke beïnvloeding en zelfs dat vind ik prima. Wat me stoort is dat zulks gaat onder de hypocriete vlag van objectiviteit, onpartijdigheid en integriteit. In ieder geval is van objectiviteit en onpartijdigheid geen enkele sprake en omdat dit nu juist wél wordt beweerd is er ook sprake van een gebrek aan integriteit, zeg maar het totaal ontbreken hiervan.

In het lijstje ’Cooperating Partners’ van TI Hongarije  kom ik de Central European University tegen, weer grotendeels gefinancierd door George Soros, bij herhaling niet echt ’objectief en onafhankelijk’ te noemen. En hé, kom ik daar ook niet de gemeente Szeged op dit lijstje tegen? Wis en waarachtig wel. ’Toevalligerwijs’ is Szeged een grote gemeente die door een linkse meerderheid – de Hongaarse socialistische partij, de MSzP – wordt geleid. Meer gemeenten signaleer ik niet in het rijtje, maar ik vind het een gotspe dat uitgerekend die foute socialisten van die burgemeester, de ’bokser’ László Botka als partner door TI Hongarije zijn aanvaard. Corruptie? Die Botka en zijn kornuiten hebben het uitgevonden! Klein bier maar toch vermeldenswaardig, advocatenkantoor Daniel Karsai is ook cooperating partner en dat is ook niet zo verwonderlijk, het kantoor vertegenwoordigt TI Hongarije in diverse (civiele) zaken. Tja, wiens brood men eet, diens woord men spreekt…..

Wat moet ik hier nu allemaal van denken meneer Ligeti, legal director en woordvoerder van TI Hongarije? Van de week gaf Ligeti uitgebreid uitleg bij tijn ’corruptie-songfestivallijstje’ in een interview uiteraard georganiseerd door de oppositionele zender ATV. De eerste opmerking die de ATV-reporter maakte was dat de Fidesz regeringswoordvoerder het recente TI rapport had gekwalificeerd als Soros-propaganda. Ligeti zuchtte diep en reageerde als volgt: ’als dit de inhoudelijke reactie moet voorstellen kan ik net zo goed stante pede in mijn auto stappen en huiswaarts keren’. De reporter had met bovenstaande informatie volgens mij nog wel iets dieper op deze kwestie in kunnen gaan…. ’Anyway’, alhoewel het voor alle TI’s in de wereld niet geoorloofd is in te gaan op individuele – vermeende – corruptiezaken meende Ligeti toch een volgens hem evident geval van corruptie, namelijk de zogenaamde ’Elioszaak’ te moeten memoreren. Inderdaad lijkt me dat bij Elios – een aan Viktor Orbán’s schoonzoon gelieerd bedrijf – aardig wat mis is. Maar waarom nu een individueel geval aanhalen? En waarom nu precies een bedrijf dat familiair dicht bij Orbán zelf staat? Dit maakt de aanname van de door Uzelf zo geprezen onafhankelijkheid er niet gemakkelijker op meneer Ligeti……

Dan als laatste, op basis waarvan worden de ’rankings’ van die Eurovisie-lijstjes nu precies samengesteld? De officieel zogenaamde Corruption Perceptions Index (CPI) wordt volgens de Hongaarse TI branch samengesteld door het centrale secretariaat van TI dat gevestigd is in Berlijn. Dit geschiedt op basis van 13 onderzoeken/analyses uitgevoerd door 12 organisaties. Bij de ’files’ van het rapport over 2018 staan deze onderzoeken en oranisaties echter niet als voetnoot vermeld. Misschien is er op enige website van TI wel na te gaan welke feitelijke basis het songfestivallijstje heeft. Maar was het niet handig – en transparent – geweest de geachte lezer van het Hongarijerapport hier enig inzicht in te verschaffen? We moeten nu maar vertrouwen op de ’blauwe ogen’ van meneer Ligeti dat die feitelijke basis is gewaarborgd.

Maar als U, meneer Ligeti nog wat integere onderzoeksbronnen kunt opsturen, vergeet dan niet de ’financial summary van 2016 bij te voegen. Vanaf 2009 tot en met 2017 staan er keurig financiële rapporten op de Hongaarse website maar 2016 dan? Bovendien – nogmaals – is het onduidelijk waar de gelden gefourneerd door dat Transparency secretariaat vandaan komen. En de bron lijkt me toch interessant om te weten, daar bijna 30% van het budget van dit secretariaat afkomstig is.Tot slot, het lijkt iets kleins maar de Hongaarse projectmanager Bálint Mikola van TI Hongarije was in de periode 2013-2015 werkzaam als journalist verbonden aan index.hu, een Hongaars internet nieuwsplatform. In die periode was dit nieuwsportaal niet echt objectief, verre van dat zelfs. Ik vraag mij of deze toenmalige journalist tijdens zijn werkzaamheen heeft voldaan aan de door TI zo mooi genoteerde ’corevalues’……….

Epiloog. Het Europees Parlement heeft onlangs besloten tot het verdrievoudigen van het budget voor non-gouvernementele organisaties van het bedrag van 642 miljoen euro naar 1,8 miljard euro. Het betreft de EU begrotingsperiode 2021-2027. Als toch enigszins overtuigde democraat vind ik het in de eerste plaats niet van een grote democratische legitimiteit getuigen dat er nu al over dit soort immense bedragen wordt besloten – het Europees Parlement in zijn huidige verhoudingen is binnenkort immers ’exit’ -, maar dit acht ik nog tot daaraan toe.

Wat veel onrustbarender is dat een ’democratisch’ orgaan van de Europese Unie de eigen verantwoordelijkheid ontloopt door NGO’s het werk voor de eigen Europarlementariërs te laten opknappen. Met andere woorden: de EU, het Europarlement incluis moet de rol van democratisch controleur voor zichzelf opeisen. Door dit over te laten aan allerlei ’niet-transparente’ clubjes met allemaal eigenbelangetjes schiet het niet op. Viktor Orbán sprak uiteraard zijn ongenoegen uit over de verhoging van het budget voor de NGO’s. In het weekend als hij in zijn achtertuin de voorbereidingen treft voor het koken van de vermaarde vissoep – halászlé – lacht hij echter in zijn vuistje. Die verhoging van dat NGO budget kan hij in het binnenland weer mooi verkopen. Wel geld naar schimmige private clubjes die nog immigratie ondersteunen ook, maar geen geldelijke ondersteuning van de EU voor het grenshek aan de Hongaarse zuidgrens. Terwijl ‘wij’ – zegt Orbán – de Europese Unie beschermen tegen illegale immigratie. Met dit laatste ben ik het overigens van harte mee eens.

Als TI volgend jaar nog een keer zijn corruptielijstje wil uitbrengen adviseer ik een kleine naamsverandering van Corruption Perceptions Index – CPI – naar ESC 2019. ESC? Ja, European Song Contest natuurlijk. Waar wordt dat gehouden dit jaar? In Israël en de huidige premier van Israël schijnt een grote vriend van George Soros te zijn. Maar niet heus……

Here are the votes of the European Commission, presented by THE TRANSPARENT FRANS TIMMERMANS: Transparency International, douze points!!!