Oei, oei, ongeluksaflevering 13: verschillen tussen Hollanders en Hongaren

Vanwege mijn bijgelovigheid had ik deze aflevering 12b willen noemen, maar misschien tart ik daarmee het noodlot wel. Bijgelovigheid is van alle individuen, volkeren en van alle tijden, de symbolen in de diverse culturen verschillen overigens wel. In China bijvoorbeeld is het cijfer 4 de aanduiding voor het ultieme verval, in Japan het cijfer 9. En voor Christenen is het getal van de duivel – 666 – de grote ’angstgegner’. Hexakosioihexekontahexafobie is de de officiële benaming voor de ziekelijke duivelsangst, alleen door het in één keer juist te proberen uitspreken van deze medische term levert al diverse mentale complexen op! Plus een angstaanval!

Zowel in Hongarije als Nederland is ’13’ niet erg geliefd. Er bestaan liften die nooit naar de 13e hotelverdieping zoefen en in datzelfde hotel  ga je tevergeefs op zoek naar kamer 13. In het beste geval staat er op het sleutellipje 12b vermeld. Vrijdag de dertiende is dé dag om de gelijknamige film aan te schouwen of eentje van ene Freddy Krueger. Lekker de ’creeps’ te krijgen tijdens één van de afleveringen van ’nightmare on Elm street’. Sommigen doen zulks pas op de volgende dag, want waarom zou je het ongeluk nog eens ’extra’ over jezelf afroepen. Een filmtip voor de ’14e’: Nightmare on Elm street 5. Met dezelfde acteur – in alle afleveringen – die de rol van Freddy Krueger vertolkt, ook in de versie met de Hongaarse nasynchronisatie. Een ultieme nachtmerrie voor elke filmkijker, in alle opzichten!

Voor de gelegenheid lijkt het me verstandig om deze dertiende versie niet ’te vullen’ met de volgende verschillen tussen Holanders en Hongaren. Het zou eens ongeluk kunnen brengen! Om de verstandhouding ’tussen de twee volkeren’ te bevorden ditmaal een drietal overeenkomsten. Om de culturele verschillen te overbruggen, zeg maar. Want vergeet niet, volgende week vrijdag is dé dag. Welke dan? Vrijdag 13 september…….

In 1830 veroorzaakte de opstand van de Zuidelijke Nederlanden uiteindelijk de onafhankelijkheid van België. Het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden werd iets minder verenigd  Even afgezien van de overzeese kolonies verloor ’Nederland’ ruim 40% van het eigen territorium. Aardig om te vermelden is dat de afscheiding mede tot stand kwam vanwege ’het’ monsterverbond van zuidelijke liberalen en Rooms-Katholieken, eigenlijk twee natuurlijke tegenpolen. Het huidige België is tot op de dag van vandaag een ’tegenpoolnatie’, een symbool van innerlijke tegenstrijdigheid. Tja, oorspronkelijke weeffouten uit het systeem borduren lijkt een onmogelijke opgave, boze tongen beweren dan ook dat België de facto niet bestaat. Misschien kunnen de voetballende rode duivels tijdens het volgende EK voetbal weer iets van nationale trots teweeg brengen. Wie weet… Koning Filip zal hierin niet zo snel slagen, misschien kan hij nog wat van onze Koning Willy leren. Alhoewel, die loopt tegenwoordig rond als de reïncarnatie van zijn grootvader Bernhard. Hopelijk gaat de laatste wedstrijd op het EK voor de rode duivels  daarom ook niet om ’des keizers – konings – baard….

1830 was het ’Trianonjaar’ voor Nederland, maar de opdeling van Hongarije op basis van het verdrag van Trianon op 4 juni 1920 had een nog veel grotere impact. Bijna driekwart van de Hongaarse thuisnatie – exact 71,4% – werd op basis van dit ’vredesverdrag’ ingeleverd, zo’n 3,5 miljoen Hongaren woonden plotsklaps in een voor hen vreemd land. Volgend jaar wordt het 100 jarige bestaan van deze historisch ongekend oneerlijke overeenkomst herdacht, in Hongarije zal het siervuurwerk zeker niet afgestoken worden….Gek genoeg is deze Hongaarse tragedie thans één van de elementen van de hervonden Hongaarse identiteit. Vaak wordt dit ’identiteitsproces’ – vooral in de westerse pers – verward met ’fout nationalisme’. Hiervan is geen enkele sprake, waarbij moet worden aangetekend dat de term ’nationalisme’ vaak alleen in een negatief daglicht wordt neergezet. Ook onterecht. Met nationalisme ’an sich’ is niets mis, het wordt fout indien de term wordt ingevuld met het afzetten tegen andere staten, keiharde discriminatie, (neo)fascistisch gedachtengoed etc. Daarvan is in het algemeen in Hongarije echter geen sprake.

Nationale trauma’s liggen dikwijls verborgen in de sport en meer specifiek in de voetbalsport. Wat dat betreft mogen Hollandse en Hongaarse voetballiefhebbers elkaar de hand schudden. Plaatsen van handeling: Bern 1954 en München 1974. De finales van 1954 – Hongarije tegen Duitsland – en 1974 – Nederland tegen Duitsland – lijken dan misschien niet als twee druppels water op elkaar maar leverden wel hetzelfde trauma op. U weet wel, die van de Engelse oud voetballer Gary Lineker stammende wijsheid: voetbal is een spelletje waarin 22 spelers 90 minuten tegen een balletje aantrappen en aan het einde zijn de Duitsers ALTIJD de winnaar.

Nog meer overeenkomsten tussen deze voetbalpotjes: Johan Cruijff was de Nederlandse wereldster, Ferenc Puskás de Hongaarse. Hongarije was het ’wonderteam’ dat de Engelsen in 1953 voor het eerst op het Heilige Gras van Wembley had bedwongen, Nederland was de voetbalmachine die in de zeventiger jaren het ’totaalvoetbal’ introduceerde. Met zowel Puskás als Cruijff waren er perikelen voor de finales. Puskás en Cruijff zouden geblesseerd zijn geweest, bovendien had Cruijff te kampen met het zogenaamde zwembadincident. Voor de finale hadden zich publieke dames in het hotelzwembad gemeld – in aanwezigheid van onze Johan – en daarvan raakte zijn vrouw – Danny(red.) – danig van de leg. Wim Suurbier schijnt deze onverwachte ’bikinioptocht’ volgens de toenmalige dienstdoende roddelbladen als Privé benut te hebben als een vroege warming-up voor zijn bil- en bovenbeenspieren…..

Genoeg over gemeenschappelijke Hollandse en Hongaarse trauma’s. Laten we afsluiten met een luchtig en nostalgisch thema: kamperen. Hollanders gaan nog altijd massaal naar campings in Italië, Duitsland. Oostenrijk maar vooral ’La douce France’. In de vorige eeuw nog regelmatig met een klein Peugeotje en dito tentje, tegenwoordig met een ’dikke’ SUV BMW of één of andere SUV Japanner. Die vehikels trekken met gemak de supercaravans die de vergelijking met een 5 sterren kamerappartement met glans kunnen doorstaan. Overigens, hoe herken je een zuinige kampeerder? Dat is een Hollander die zijn eigen caravan trekt. De kamperende Hongaar bestaat ook nog en deze trekt niet meer met een blauwe rookwolkende Wartburg de grens over. Het Hongaarse gezin  toert tegenwoordig met een middenklasse auto door Europa, in een aantal gevallen  zelfs met een caravan van burgermansniveau. En al die Hongaarse BMW’s, Mercedessen, Audi’s, op welke camping zijn deze bolides te vinden? Op zeer weinig plekken kan ik U vertellen. De ’nouveau riche’ Hongaren hebben nog nooit een luchtbedje opgepompt of ze zijn er zo door getraumatiseerd geraakt dat ze nu alleen genoegen nemen met een 5 sterren ’all inclusive’ arrangement in Turkije, Zuid Spanje of beter nog Thailand, Zuid Afrika of Hawaï.

Waar is de tijd dat de Nederlander – op vakantie aan de Oostenrijkse Wörthersee –  voor zijn (pup)tentje zittend de Hongaarse familie aan de overkant van het weidetje joviaal groette. ’s Avonds werd er ’lekker’ Hollandse macaroni gekookt op het ’campinggaz’ brandertje. De afsluiting van het copieuze diner: een vernuftig kopje espresso ’gezet’ met het traditionele ’mokkapotje’. De Hongaarse familie had natuurlijk de complete provisiekast in de Wartburg gestouwd: kaas, Hongaarse paprika, uien, wijn en zelfs vacuüm verpakt brood. Tja, Oostenrijkse Schillings hadden de Hongaren amper op zak, aan dat imperalistische geld was in die tijd moeilijk te komen. Tja, in de zeventiger en tachtiger jaren van de vorige eeuw waren er meer gezamenlijke ’kampeerhoedanigheden’ tussen de Hollander/Hongaar te bespeuren dan tegenwoordig. Één kardinaal verschil wil ik niet onvermeld laten: bij de ingang van de meeste Oostenrijkse campings bevond zich meestal wel een slagboom, maar deze wees meestal richting de hemel. Gevolg hiervan was dat de Wartburg de camping ongehinderd opreed en na een week vakantie er weer ongehinderd vanaf. Aanmelding bij de campingreceptie? Welke receptie?

Stelt U zich een grote draaideur voor bij de ingang van een groot warenhuis. U stapt naar binnen, na U volgt een Hongaar. Wie stapt als eerste het warenhuis binnen? Overbodige vraag hè. Nog een laatste advies: ga sowieso niet door die draaideur op aanstaande vrijdag 13 september. De kans is groot dat de draaideur defect raak juist op het moment dat U in de ’draaimolen’ staat. En waar is onze Hongaar? Die staat binnen bij de kassa al zijn/haar parfumflesje Yves Saint Laurent af te rekenen. Of niet…….

Ik geloof niet zo in bijgeloof. Dat brengt ongeluk……