Gooien ze ’Bouta’ ooit in de bak? Nee, natuurlijk niet!

Nou, nou, poeh, poeh, eindelijk heeft het Surinaamse Openbaar Ministerie zijn strafeis geformuleerd in de strafzaak tegen Desi Delano Bouterse. Net als in eerste aanleg eist het OM opnieuw 20 jaar cel tegen de oud-president en legerleider. Maar ditmaal met een pikant detail: ’bij een veroordeling zou Bouterse gezet gevangen moeten worden’

Verbijsterende ’Surinaamse logica’ nietwaar? Feitelijk zegt het OM dat indien de - in Nederland bij verstek veroordeelde - cocaïnebaas tot onvoorwaardelijke gevangenisstraf wordt veroordeeld hij echt wel achter tralies moet worden gezet. Wel, wel,tsjongejonnge, uit deze toevoeging van het OM blijkt maar weer eens in hoeverre de Surinaamse officieren van justitie vertrouwen hebben in het gerechtelijke apparaat. Geen namelijk, want indien de Surinaamse rechter inderdaad een dergelijk vonnis zou vellen over ’Bouta’, betekent zulks wettelijk meteen een gang naar het cachot. Maar ach, in Suriname is er waarschijnlijk een ander ’gewoonterecht’ van toepassing……

De nieuwsredactie van de NOS vond deze 'Surinaamse logica' een opmerkelijk nieuwtje en zette het meteen op het nieuwsportaal NOS.nl. Waarom? Omdat het Surinaamse OM de gevangenneming niet eerder specifiek had benoemd...... Ja, ja, nu begrijpen wij, argeloze nieuwslezers het meteen. Waarschijnlijk werken er bij de NOS-redactie geen journalisten die enige juridische kennis is bijgebracht. Laat staan journalisten met een Rechtenopleiding….

Zowel in eerste aanleg (in 2019) als bij de verzetsprocedure voor de Krijgsraad (in 2021) was het vonnis eensluidend: onvoorwaardelijke celstraf van 20 jaar voor de voormalige militaire sportinstructeur. De verwachting is dat de uitspraak in hoger beroep na de zomer van dit jaar wordt gedaan, maar daar ben ik nog helemaal niet zo zeker van. Momenteel is Bouterse (na zijn verlies bij de vorige verkiezingen) de Surinaamse oppositieleider, ik verwacht niet dat de regering Santokhi het op een confrontatie laat aankomen met ’Bouta’. Indien hij daadwerkelijk achter tralies zou moeten verdwijnen levert dat het gevaar van een nieuwe burgeroorlog op…..

In 2020 gooide de kerverse president al eens een balletje op. Hij suggereerde op BNR radio dat hij het niet voor onmogelijk hield dat Suriname op een eventueel uitleveringsverzoek van Nederland zou ingaan. Bouterse reageerde als door een wesp gestoken met de volgende opmerking: ’ik zoek geen confrontatie, maar schuw hem niet’. Santokhi kwam schielijk op zijn opmerking terug, hij eiste zelfs rectificatie van BNR nieuwsradio. Nee, de kans dat Bouterse ooit achter slot en grendel komt in zijn thuisland is kleiner of gelijk aan 0.

Is dat erg? Zeker, en wel in tweeërlei opzicht. Ten eerste in rechtsstatelijke zin. Bij het vertragen/niet uitvoeren van Bouterse’s veroordeling is de onvermijdelijke conclusie dat de rechtsstaat in Suriname niet functioneert. Maar ja, what’s new, die functioneert momentaal helaas ook niet. Maar echt onacceptabel is het voor de nabestaanden van degenen die door die ’Bouta-bende’ zijn vermoord in december 1982. Uiteindelijk is het scenario dat niemand opdraait voor die brute moordpartijen niet denkbeeldig. Sterker nog, het is hoogstwaarschijnlijk.

Tja, wat is wijsheid voor president Santokhi? Ik heb het in één van mijn vorige artikelen al voorgesteld: Suriname wijst vóór de definitieve rechterlijke uitspraak Bouterse uit naar buurland Brazilië vanwege de openbare veiligheid die in gevaar komt na het vonnis. Want hoe je het wendt of keert, bij een vrijspraak komt er gedonder in de glazen en bij een (voorwaardelijke) gevangenisstraf ook. Santokhi doet er goed aan de hele affaire ’al masserend’ op te lossen. Zowel met betrekking tot Bouterse als tot de Braziliaanse regering van de kersverse president Lula da Silva. Hiernaast dienen nabestaanden van de decembermoorden ruimschoots gecompenseerd te worden. Hiermee wordt geen recht gedaan aan de rechtsstaat en al helemaal niet aan welk rechtvaardigheidsgevoel dan ook. Maar voor de ’lieve vrede’ is dit misschien wel de minst slechte oplossing.

Of, of, een Nederlands commandoteam pakt Bouterse op en vervoert de man rechtstreeks naar een Nederlandse gevangenis. Bij voorkeur in de provincie Zeeland(ia). Na afloop van een rechtszitting, afgelopen november in Fort Zeelandia (de plek waar de slachtingen plaatsvonden) bevestigde Bouta immers het volgende: ’ik zal proberen de zaak weer voor de geest te halen’. Wel Desi, dat hoeft wat mij betreft niet meer als je in de (nieuwe) Vlissingense nor terecht komt. Wat mij betreft zullen we van jou weinig meer vernemen en kan de geest definitief in de fles.......