George Soros’ CEU ‘Schipbreuk’

De toekomst van de Central European University – CEU – in Boedapest is in gevaar. De universiteit is – mede – opgericht door de aartsvijand van premier Viktor Orbán cum suis. Wie kan dat nu wel zijn? George Soros uiteraard, geboren als Schwartz György te Boedapest. Soros staat bekend als de ’democratie-missionaris’ van de wereld en volgens de Amerikaanse zakenman/filantroop behoort Hongarije met die vermaledijde Orbán niet meer tot de familie van democratische naties. In 1991 werd de CEU opgericht en sindsdien staat deze instelling hoog op het lijstje van kwaliteitsuniversiteiten in de wereld. Van heinde en verre kwamen en komen studenten uit alle windstreken naar de schilderachtige Hongaarse hoofdstad om een universitaire opleiding te volgen. Hoeden af voor George Soros dat hij Hongarije begiftigd heeft met deze – internationale – kwaliteitsimpuls. Gaandeweg is de relatie tussen Soros en Orbán echter bekoeld, inmiddels is voor Orbán en voor veel Hongaren  – onder andere door de vele anti-Soros plakkaten –  de Amerikaanse missionaris staatsvijand nummer één. Soros spreekt regelmatig over Orbán als het hoofd van een ’maffiastaat’. Inzet van de strijd is op dit moment voornamelijk of de CEU in Boedapest kan/mag blijven of niet.

In het voorjaar van 2017 nam het Hongaarse parlement een wet aan die de officiële toekenning van een universiteit verbindt aan een overeenkomst tussen de Hongaarse staat en de CEU (in dit geval) EN verbindt aan de verplichting dat in het ’homeland’ van de desbetreffende universiteit tevens opleidingen worden verzorgd. Bingo! De CEU voldeed aan geen van de twee voorwaarden, een diepgaand confilct was geboren. De geïniteerde wetgeving door de Orbánregering was natuurlijk ingegeven met als doel George Soros zoveel mogelijk te dwarsbomen. Zijn ’Open Societies Foundation’ heeft Boedapest al met de staart tussen de benen verlaten, volgens Soros werd ’zijn’ foundation het werk onmogelijk gemaakt. Op dit moment gaat het conflict richting zijn kookpunt, de rector van de CEU, Michael Ignatieff heeft gedreigd de CEU naar Wenen te verplaatsen indien er dit jaar geen overeenkomst wordt getekend met de Hongaarse staat. Want zegt Ignatieff, het te ondertekenen document is al lang uitonderhandeld, het gedraal van de Hongaarse regering is schandalig. Overigens is die regering van Orbán volgens de Canadese rector sowieso bezig de pilaren van de democratie in Hongarije weg te ’bulldozeren’. Tja, dat schiet natuurlijk niet echt op,hè…….

Wat mij stoort aan de hele gang van zaken is in de eerste plaats  de informatievoorziening van beide kanten. Het is mij nog steeds onduidelijk waarom de overeenkomst niet getekend wordt. Zowel van de zijde van de CEU als ’het Hongaarse regeringskantoor’ wordt niet klip en klaar uitgelegd waar de ondertekening van het document dan wél van afhangt. je zou bijna denken dat aan deze hele zaak een andere onderliggende agenda verborgen ligt. Maar het kan natuurlijk ook zo zijn dat ik niet goed – tussen de regels – lees of niet goed op de hoogte ben van de diverse mediabronnen. In elk geval is de ergernis en de onrust voelbaar, – internationale – studenten demonstreren inmiddels in de Boedapester binnenstad en de toon wordt feller en feller.

Hopman Orbán ziet het tafereel tot nu toe nog minzaam aan, hij maakt zich vooralsnog niet druk om deze ’cosmopolitische’ oprispingen, sterker nog deze werken tot nu toe nog in zijn voordeel. De gemiddelde Hongaar van buiten Boedapest moet immers niks hebben van deze ’internationalisten’ die Hongarije met hun moderne denkbeelden besmetten, bovendien zullen ze wel illegale migranten in hun kielzog meenemen. Op deze grote grote groep Hongaren steunt Orbán nog steeds, sterker nog het zijn betonpilaren die niet zo snel ’weggebulldozerd’ kunnen worden.  Toch, er is altijd een omslagpunt, als ik nu de adviseur van Orbán zou zijn – overigens gaarne, wel  à raison van 30.000 euro per maand –, zou ik de strategie toch ietwat bijstellen.  Hoe dan? Medio november het document ondertekenen en dan in de media er nadruk opleggen dat Hongarije ’staat’ voor de vrijheid van onderwijs, maar dat deze vrijheid het best is gewaarborgd als er voor alle universiteiten sprake is van ’gelijke monniken, gelijke kappen’. ’Wij’ van de Hongaarse regering zijn ervan ovetuigd dat met de ondertekening van deze overeenkomst met de CEU aan deze gelijkheid recht wordt gedaan. En als laatste opmerking: zoals dat in een democratische rechtsstaat gebruikelijk is…….

Beste lezer, dit artikel is – vooralsnog – niet in het Hongaars vertaald, stel je voor, gratis advies verstrekken is niet ’mijn ding’. Ik ben geen vergenwoordiger van een  filantropische instelling, hoor! Overigens vrees ik dat mijn voorgestelde tactiek nimmer gevolgd zal worden door Hopman Orbán, ik vermoed dat er zich inmiddels teveel ja-knikkers in zijn gevolg bevinden. Orbán voelt zich momenteel ijzersterk, tè sterk als U het mij vraagt.

Staat de CEU trouwens voor de door Soros zo gepropageerde oase van wetenschap, openheid en democratische vrijheden? Daar zet ik toch ook wel een paar kleine vraagtekentjes bij. Soros steunde bijvoorbeeld de rozenrevolutie van 2003 in Georgië . Na de overwinning stond hij regelmatig zij aan zij met sterke man Micheil Saakasjvili die later invallen organiseerde bij kritische TV-zenders en anti-regeringsdemonstraties met geweld uit elkaar liet slaan. Ook de huidige president van de Oekraïne Petro Porosjenko mocht/mag zich verzekeren van de steun van George Soros in zijn pogingen om nader tot het westen te komen. In 2015 kreeg de Amerikaanse filantroop zelfs met veel publicitaire aplomb ’the award of freedom’ uitgereikt van de Oekraïnse president. Met het woord ’freedom’ heeft Porosjenko ’niet zoveel’, hij is gewoon een ordinaire corrupte dictatoriale boef, nog wel even van een héél ander gehalte dan ’autocratische’ Orbán. Soros liet zich echter gaarne fêteren in Kiev, maar ik vraag me af of hij werkelijk een zegen is gebleken voor de arme Oekraïnse bevolking.

CDA’er Jaap de Hoop Scheffer, de voormalige Secretaris-Generaal van de NAVO heeft zich na zijn pensionering wel eens laten ontvallen dat het ’westerse idee’ om  Oekraïne lid te laten worden van de NAVO bij voorbaat een illusie is gebleken. President Poetin heeft Jaap persoonlijk in zijn oor gefluisterd dat zulks NOOIT zal gebeuren onder zijn leiding. Oekraïne is de achtertuin van Rusland en na de val van de Sovjetunie wordt verder gebiedsverlies en zogenaamd invloedssfeerverlies niet meer getolereerd, punt! We kunnen hoog of laag springen, maar dit is de geopotieke waarheid. We zitten nu met de gebakken peren: een verdeeld Oekraïne, een slepende orlog in het oosten van het land, een stelletje volledig immorele boeven aan de macht, een bevolking die deels amper kan bestaan en een uittocht van Oekraïeners die huis en haard verlaten om in de Europese Unie te werken. Uiteindelijk verwacht ik dat na jaren van conflict Oost-Oekraïne zich zal aansluiten bij Vadertje Rusland of een soort ’Kosovo-status’ krijgt, eigenlijk een nieuwe staat dus. Er zal echter nog veel water door de Dnjepr stromen voordat er echt vrede zal zijn in dit deel van Europa.

Vraag is of George Soros met zijn ’democratische’ activiteiten in de Oekraïne bijgedragen heeft aan de ontwikkeling van vrede en democratie in de wereld en aan die van de Oekraïne in het bijzonder. Mijn antwoord daarop is ondubbelzinnig: nee!. Sterker nog, naar mijn oordeel heeft hij de situatie alleen maar verergerd. George Soros vindt zichzelf – dit zijn zijn eigen woorden! – een missionaris voor de ontwikkeling van de democratie in de wereld. Hij geeft toe dat hij ’Messiah fantasies’ heeft. Megalomaner heb ik het nog niet meegemaakt! Het gaat bij Soros trouwens om een vorm van democratie die ik het best kan omschrijven als ’the American dream’. Maar die American dream is voor de meesten van ons niet weggelegd en lijkt mij nu niet helemaal geschikt om ’anywhere in the world’ te kopiëren.  Viktor Orbán meent dat Soros kan worden gekenschetst als ’staatsman zonder staat’. In het tot extremis politiek correcte Nederland geldt deze uitspraak als antisemitisch, namelijk het appelleert aan Joden als ontwortelde mensen. Ja, hoor, prima hoor. In dezelfde redenering ben ik een rabiate racist en antisemiet als ik in een Oostenrijks  ’Gasthof’ een Zigeunerschnitzel met als toetje een Jodenkoekje zou bestellen. En dan heb ik nog niet eens over een negerzoen! Geen van de drie lekkernijen zijn meer met deze benamingen  in de Nederlandse supermarkt te vinden, dit is niet lachwekkend, maar van een politiek correcte treurnis zonder weerga. Aan ’de grachtengordelcommissie van fatsoen’ stel ik overigens tevens voor om ’Indische cake’ in de ban te doen. Deze benaming appelleert toch wis en waarachtig aan de Hollandsche koloniale overheersing, nietwaar? Alle verpakkingen stante pede omplakken naar ’Indonesische cake’! Schrijver Tommy Wieringa staat al klaar om de supermarkten binnen te stormen met het plakband in de hand. Waarom Tommy? Lees zijn recente stukje in de NRC van 27 oktober jongstleden maar……….

Wil ik negatief eindigen over Soros? Geenszins, de man heeft tevens fantastische zaken geëntameerd, de CEU is er een sprekend voorbeeld van. Een vertrek van deze universiteit zou een verlies voor Hongarije opleveren in werkelijk alle opzichten. Inderdaad, in eerste instantie in democratisch opzicht. Met het vergelijken van Soros met Orbán heb ik voorlopig wel mijn bekomst. Het is een vergelijking van David met Goliath. Immers, Soros is een ’worldplayer’, Orbán slechts een regionale hopman. Wel één die zijn mogelijkheden maximaal benut. Dat dan weer wel!

Der Starke ist am mächtigsten allein (Friedrich von Schiller, 1759-1805)