’Don’t mention the war’

Velen kennen deze uitdrukking van de Basil Fawlty uit de komische Engelse serie Fawlty Towers. Fawlty - gespeeld door John Cleese - is de zenuwachtige eigenaar van een hotel, als er Duitse gasten arriveren slaat hij mentaal meteen door. Want de Duitsers moeten natuurlijk in de watten worden gelegd, toespelingen op het verleden van de Heimat zijn dus uit den boze. ’Don’t mention the war’ is Fawlty’s repeterende uitspraak die immer bijzonder hilarisch van aard is.

De uitdrukking staat sinds begin dit jaar in de ’Dikke van Dale’ en dat geldt nu ook voor de uitdrukking ’and now for something completely different’ uit de succesvolle Britse serie Monty Python's Flying Circus. De serie werd door de BBC uitgezonden van 1969 tot 1974, je zou kunnen zeggen dat humor van het Britse eiland heel langzaam doorsijpelt naar ons polderlandje. Ok, dat is niet helemaal eerlijk, want het betreft wel een Engelse uitdrukking die nu is opgenomen in het Nederlandstalige ’instituut Dikke van Dale’. De vraag is namelijk waarom er überhaupt woorden uit een vreemde taal in een toonaangevend Nederlands woordenboek terechtkomen.

In deze twee ’Engelse’ gevallen strijk ik echter met de hand over mijn hart. Waarom? Bovenstaande zinnen worden nog altijd regelmatig uitgesproken in allerlei situaties op kantoor, thuis of in de kroeg. Bovendien betreffen het uitdrukkingen die zijn bedacht door John Cleese en zijn grappige maten die humor hebben geproduceerd met een grote ’H’. In deze tijden waarin de ’Woke-politie’ regelmatig hard optreedt zijn we op de humorladder inmiddels immers al zo’n beetje op de onderste sport terechtgekomen. Alles moet tegenwoordig (politiek) correct gebracht worden,een ’lode polt’ bestellen in een Chinees restaurant wordt meteen als zwaar racistisch bestempeld. En als je in de kroeg meldt dat je grote fan bent van Zwarte Piet - zoals ik nog steeds… - word je voor een blanke plantagehouder uitgemaakt die dagelijk zijn zwarte slaven afranselt.

In een dergelijk geval is het raadzaam meteen je excuses aan te bieden voor het Nederlandse slavernijverleden met de belofte dat je binnenkort afreist naar de Noordhollandse stad Hoorn. Waarom? om het aldaar geplaatste standbeeld van Jan Pieterszoon Coen te bespugen natuurlijk. Wel, tijd om een nieuwe huiskroeg te zoeken, dat lijkt me wel duidelijk. Dat wordt echter een probleem, want het aantal bruine café’s in Nederland word allengs minder, maar in Hoorn zal ik er vast nog wel eentje vinden. De kans dat ik daar een sympathisant (van mijn standpunten) zal vinden is wiskundig gezien overigens tamelijk klein. GroenLinks is in dit havenstadje namelijk de op één na grootste partij in de gemeenteraad,,,,,,

’But now for something completely different’ (maar niet helemaal hoor!). Jesse Klaver, fractievoorzitter van GroenLinks in de Tweede Kamer zei onlangs in het TV-programma Op1 dat hij zeker gaat kijken naar de wedstrijden van het Nederlands elftal tijdens het WK. Foei, Jesse, wat is dit nu voor een houding, heb je dan helemaal geen gevoel bij de nabestaanden van de 6500 bouwvakkers die zijn omgekomen tijdens de bouw van de stadions? Ga meteen je mond spoelen en gooi je TV-toestel stante pede uit het raam. Beste stukjesschrijver, dit meent U toch niet serieus. Nee, natuurlijk niet, wat mij betreft kijkt Klaver zelfs naar de openingsceremonie!

Wat ik wel laakbaar vind in de houding van Klaver is zijn grenzeloze schijnheiligheid. Hij zei er in het TV-programma namelijk nog het volgende bij: ’ik ga thuis kijken, ditmaal niet in het café.’ Beste redactie van de ’Dikke van Dale’, is het mogelijk deze zin tevens in Uw lijvige boekwerk op te nemen? Onder de kop ’meest hypocriete opmerking in de geschiedenis van de Nederlandse taal’. Voor de volledigheid beste redactie, zou ik nog een uitdrukking voor willen stellen. Deze is momenteel nog niet erg in zwang, maar daar gaat binnenkort dramatisch verandering in komen. Daar komt ie:

’Don’t mention Oranje!

En als onze koning Willem-Alexander toch naar het WK afreist heb ik er nog eentje:

’Don’t mention Willy’

PS hoe zou ’Don’t mention the war’ in het Russisch klinken?