De – letterlijk – muzikale Hongaarse Autoweg

Er zijn nogal wat autorijders die het volgende meegemaakt hebben: relaxed rijdend op een Duitse of Hongaarse autosnelweg – vooral de M6 – hoor je in één keer een zwaar ruisend geluid dat meteen bekend voorkomt. Plotseling stokt je stem, tewijl je net het refrein van ’Zij gelooft in mij’ van wijlen André Hazes had ingezet. Het muzikale enthousiasme werd iets te ver doorgevoerd, de autobanden raakten inmiddels de doorgetrokken streep die de rechterrijbaan van de vluchtstrook scheidt. De ’streep’ veroorzaakt een soort ’wake up call’ met als bedoeling U niet in de sloot te laten belanden.

De witte streep heeft maar ’één sound’, monotoon weliswaar, maar vaak effectief. Met een bepaalde technologie kunnen de strepen op meerdere manieren ’gerubbed’ worden, waardoor er verschillende tonen onstaan als het rubber van de autoband de ’streep’ raakt. Zo kan er dus een (bekend) muziekstuk klinken als er met een bepaalde snelheid gereden wordt. In het Friese Jelsum borduurde men hierop voort en besloot men een weg van strepen te voorzien die bij het ’berijden’ ervan het Friese volkslied deden weerklinken. Lang hebben de ’Frieslandfans’ niet van de ’muzikale weg’ kunnen genieten, omwonenden begonnen te klagen over geluidsoverlast. Bovendien klonk het volkslied vals, indien de strepen met (te) hoge snelheid werden beroerd, Grutte Pier had zich al diverse malen in zijn graf omgedraaid…….

Hongarije heeft sinds 2019 zijn eigen muzikale weg. Deze bevindt zich op de R67, een nieuwe autoweg tussen Kaposvár en het Balatonmeer. Vlak in de buurt van het dorpje Mernye – in de richting van Kaposvár – bevinden zich blokstrepen aan de rechterkant van de rijbaan die bij de juiste snelheid een bijzonder lied ’neuriën’. Het betreft het nummer ’a 67-es út’ van de Hongaarse rockband Republic. Wel, passender kan het natuurlijk niet, de zanger beschrijft zijn (liefdes)verdriet belevend op en rond de weg die met het getal 67 wordt aangeduid. Vertwijfeld vraagt hij zich af waar zijn geliefde gebleven is, zijn lot zal immer verbonden zijn aan ’weg 67’ mocht ze nooit meer opdagen. Voor eeuwig gekluisterd aan een provincieweg, Hongaarse ’heartbreaking’ in optima forma. Veel Hongaren kunnen deze blues woordelijk meezingen.

Helaas is de rauwe stem van leadzanger László Bódi niet meer ’live’ te horen. De kale zanger, beter bekend onder zijn koosnaam cipő – schoen…. – overleed in 2013 als gevolg van hartproblemen. De band waarvoor hij eerder optrad heette overigens cipőfűző, ofwel schoenveter. Vandaar zijn koosnaam natuurlijk. Bódi’s wieg stond in Ungvár – Uzshorod – en die stad was in 1965, Cipő’s geboortejaar, nog onderdeel van de Sovjet-Unie (thans Oekraïne). En voor 1920 nog onderdeel van de Hongaarse Monarchie…..

Als er een ’walk of fame’ in Boedapest zou bestaan, had Cipő daar zeker zijn ster gekregen. De band Republic leverde vanaf de jaren negentig aan de lopende band hits af, vooral de toegankelijke ’poprock’-nummers werden knallers van hits. En misschien zal het U verbazen, maar er zitten ook bijzonder vrolijke songs tussen. Live-concerten werden altijd goed bezocht met fans uit alle leeftijdscategorieën. Echt goede live-bands die een breed publiek aantrekken? Kom daar in de huidige tijd maar eens om.

Het is een soort ’tribute’ dat Republic geëerd wordt met de muzikale witte wegstrepen. Niet alleen op vinyl, op Youtube en andere digitale datadragers, maar sinds 2019 ook op het zwarte asfalt. Inmiddels heb ik onnoemelijk veel Hongaren enthousiast horen reageren op hun ’67-ervaringen’. Een stukje pophistorie klinkt onder je autobanden, het levert dan geen ’instant paradise by the dasboard light’ op, maar wel een weemoedige autorit. Althans zo ervoer ik het de eerste maal.

Weemoedig worden omwonenden niet van de voortdurende herhaling van het muzieknummer. Op een paar honderd meter van de ’muzikale weg’ bevinden zich de huizen van het durpie Mernye. Vooral als er auto’s vlak achter elkaar over de strepen rijden ontstaat een babylonische kakafonie van het nummer. ’Het is werkelijk niet om aan te horen’ klagen omwonenden, vooral midden in de nacht is er sprake van een ’muziek-nachtmerrie’. De ’leukste’ reactie die viel op te tekenen was: ’het is soms net of je naar een teringband op een teringbruiloft moet luisteren’. Hoe komt klager er op! Het kan niet anders zijn dat deze – niet te benijden – persoon  daadwerkelijk wel eens zo’n teringbruiloft heeft meegemaakt……

De oplossing? Uit respect dienen de gemeentelijke atoriteiten van Mernye zorg te dragen voor een geluidswalletje (dat de ’muziektonen’ werkelijk dempt’), zodat die dorpelingen weer een uiltje kunnen knappen. Uit respect? Voor die dorpelingen? Nee natuurlijk niet, uit respect voor een getalenteerd musicus die een belangrijk hoofdstuk heeft geschreven in de Hongaarse pophistorie.

Veszélyes út, amin jársz, veszélyes út, amin járok, egyszer te is hazatalálsz, egyszer én is…

Het is een gevaarlijke weg waarop je je begeeft, waarop ik me begeef, eenmaal zul je je weg naar huis terugvinden, eenmaal zal ik……(tekst uit 67-es út)