Ten eerste, waarom zou de volgende Jamers Bondfilm moeten voldoen aan de eisen van de ’woke-gemeenschap’? De opvolger van Daniel Craig zou volgens hen (nog) zachter, kwetsbaarder, vrouwvriendelijker en invoelender moeten worden. En natuurlijk zou de nieuwe Bond een donkere huidskleur moeten hebben, sterker nog, volgens sommige ’Wokers’ zou het zelfs een goed idee zijn om een vrouwelijke Bond te introduceren. De zogenaamde ’Jane Bond’.
Ofschoon ik sommige standpunten van ’wokers’ - in het algemeen - deel vrees ik dat de succesformule van de James Bondfilms met de voorgestelde veranderingen een harde of zachte dood zal sterven. De Britse schrijver Ian Fleming schreef de Bondreeks in de vijftiger en zestiger jaren van de vorige eeuw. Het was de tijd van de Koude oorlog - Cubacrisis bijvoorbeeld - en het Britse Koninkrijk was nog niet compleet gedecimeerd tot een voormalige wereldmacht. Tot de verbeelding sprekende spionage-activiteiten werden sinds de Tweede Wereldoorlog usance die Fleming het idee gaven om over dit onderwerp verhalen te schrijven met de held James Bond - code 007 - in de hoofdrol.
Het was nog de tijd dat vrouwenemancipatie op een laag pitje stond en seksisme nog grotendeels geaccepteerd was. Fleming tooide zijn verhalen met een romig Brits koloniaal sausje, waarschijnlijk uit nostalgie. Net als Frankrijk verwerd het Verenigd Koninkrijk na de Tweede Wereldoorlog tot een wereldmacht A.D. (Ausser Dienst…), terwijl dat bij aanvang van de oorlog nog niet was uitgekristalliseerd. In 1940 was Fleming medewerker van de naval intelligence en was betrokken bij tal van geheime operaties. De meest tot de verbeelding sprekende was toen Fleming in 1944 de leiding kreeg over een eenheid die Duitse atoomgeleerden moest ontvoeren (de Amerikanen waren destijds zeer geïnteresseerd in hun kennis). Niet zo vreemd dus dat uit Fleming’s brein fantasierijke spionageverhalen zijn ontsproten.
Bovenstaande is de context waarin we de figuur James Bond moeten zien. De boekverfilmingen waren alle een groot kassucces, kijkers vergaapten zich aan de gentleman Bond, die tegelijkertijd een koude killer was én een - soms brute - vrouwenversierder. Jarenlang lagen de rechten op het produceren van Bondfilms bij producer Harry Salzman, Albert R. Broccioli en later zijn dochter Barbara Broccoli. Maar sinds 2021 bezit filmstudio MGM - dat in handen is van Amazon - 50% van de rechten op Bondfilms en wellicht is dat de reden dat er sindsdien geen nieuwe Bondfilm is uitgebracht. Het is aan te nemen dat er een flinke discussie wordt gevoerd welke richting het format uit zou moeten gaan.
De Broccoli’s hebben in de loop der tijd al flink wat veranderingen in de oorspronkelijke Bondstijl uitgevoerd, ik vrees dat wijlen Fleming hier niet al te enthousiast over zou zijn geweest. Zo kreeg Bond al vrouwelijke 00-partners - die soms nog gekleurd waren ook - , liet hij meer zijn emotionele kant zien, werd hij door bazin ’M’ uitgemaakt voor ’sexist cold war dinosaur’ en tot overmaat van ramp viel hij ’in real love’ met tegenspeelsters als Vesper Lynd en Madeleine Swann. Tot overmaat van ramp? Ja, wat mij betreft wel, ik vond het juist te gek dat - vooral in de eerste films - 007 de figuur voorstelde zoals Fleming hem omschreef (uiteraard heb ik als teenager de Bondboeken meermaals ’verslonden’). Bond als dry Martini-drinkende Engelsman in (witte) smoking met een sigaret achteloos in zijn rechterhand mocht (en mag) wat mij betreft tot het einde der tijden gehandhaafd blijven.
Ooh, U vindt dat ik niet met mijn tijd meega? Wat een nonsens zeg, Bond is een fantasiefiguur bedacht door een koloniaal ingestelde Engelsman die geen verandering behoeft. Toch vinden veel ’woke-critici’ dat Bond met zijn tijd mee moet gaan, hij/zij dient inclusiviteit te promoten, respect te tonen voor vrouwen en zijn brute ongevoeligheid moet hij laten varen. Hoezo, een karikatuur uit de boeken van Fleming in een vijftiger/zestiger jarensetting zou nu een voorbeeldfunctie voor de samenleving moeten vervullen? Waar gaat dit in hemelsnaam over? Overigens, hebben die ’wokers’ weleens een film uit de sequel John Wick gezien? In alle 4 delen is er sprake van excessief geweld en de fantasiefiguur John Wick (Keanu Reeves) is een warrior die zijn doel najaagt zonder veel emoties te tonen. Waarom is er nooit geageerd tegen deze filmreeks, Wick had toch al lang wat liefdevoller gedrag kunnen tonen? En had Michael Corleone in de derde editie van de Godfather niet iets eerder afstand kunnen nemen van zijn vendettagedrag en op zijn knieën vergiffenis kunnen vragen aan zijn vrouw Kay (Diane Keaton). En waarom moet Lector Hannibal (Anthony Hopkins) toch steeds maar zo moorddadig blijven, hij had op enig moment toch enige spijt kunnen tonen van zijn afgrijslijke moorden.
Nee deze fantasiefiguren zijn tot niets verplicht, ze zijn op enig moment bedacht door schrijvers en op het volgende moment verfilmd. Michael Corleone sloeg vrouwen dan wel (bijna) niet, maar hij sloot zijn eigen vrouw volledig uit van zijn ’zakelijke’ activiteiten. Dat kan toch niet meer in de huidige ’woke-tijd’ zou ik zeggen, partners bespreken toch hun zakelijke en persoonlijke beslommeringen in alle openheid? De vraag is hoe het toch komt dat James Bond moet voldoen aan bepaalde (nieuwe) maatschappelijke normen en waarden. Waarschijnlijk is de oorzaak het gigantische filmsucces, burgers van diverse pluimage - all over the world - kopen een bioscoopkaartje om de de held 007 op het grote scherm te zien. Van SP’ers uit Oss en kinderen uit een boerenfamilie uit het Friese Sint Annaparochie tot linkse, (semi-) intellectuele grachtengordelaars en analisten van het Haagse instituut Clingendael.
De karikatuur James Bond spreekt burgers uit alle segmenten van de samenleving aan, welke andere filmformat kan dat nog meer? Dát is de reden waarom de James Bondfiguur zo’n hot issue is. Een ieder wil zich met de fantasieheld vereenzelvigen en hem (en misschien straks haar…) een beetje naar zijn/haar ideaalbeeld (om)vormen. Dat mag, maar Barbara Broccoli cum suis moeten zich niet van de wijs laten brengen door goedbedoelde adviezen. Als James Bond in de volgende film een nog zachter ei wordt zullen veel Bondliefhebbers definitief hun interesse laten varen. Maar ik geef nog een andere voorspelling: ook de degenen die Bond meer ’woke’ willen laten zijn zullen uiteindelijk teleurgesteld worden. Waarom? Het is zoals Hans Teeuwen het in zijn show van ruim 10 jaar geleden uitdrukte: ’linkse meisjes worden geil van rechtse praatjes’
Dus? De volgende 007 moet geen kopie van Sean Connery - hij was de authentieke Bond - worden, maar wat mij betreft dient hij wel fysieke en mentale gelijkenissen te hebben. Opdat de ’linkse meisjes’ in de toekomst nooit een Bondfilm willen overslaan. En ik ook niet…..
Bijgaand de sketch van Hans Teeuwen over ’linkse meisjes’:
Terms & Conditions
Subscribe
Report
My comments