’Supermarkt mag niet het uitje van de Kerst worden’

Was getekend voor deze uitspraak: de vakbond FNV handel. Alle niet-essentiële winkels zijn nu dicht in Nederland, maar wat voor de één als essentieel ’voelt’ is voor de ander overbodige luxe. OK, eten en drinken zijn dat niet, maar geldt dat ook voor de alcoholische producten van slijterijketen Gall & Gall? Zeker wel meldt de website van de alcoholboer, ’wij vallen binnen de levensmiddelenbranche’. Drankjes met een inhoud tot 15% alc. mogen sinds jaar en dag in supermarkten verkocht worden, daarboven moet je bij de slijter zijn. Daarmee bekleedt Nederland een uitzonderingspositie – op een handvol Scandinavische landen na –  op het Europese continent. Tja, de Nederlandse wetgever is nog steeds van mening dat een likeurtje van 16% alc. uitsluitend door een gediplomeerd slijter verkocht mag worden. U krijgt dan wel een mooi vloeipapiertje om Uw begeerde fles gewikkeld.

De nog steeds op eieren lopende minister Grapperhaus meldt desgevraagd dat outlets die in eerste instantie huishoudartikelen verkopen gecombineerd met verse rookworst zich niet bevinden in de groep ’essentiële winkels’. Jammer dan, ook de al zo geplaagde HEMA moest het slot op de deur gooien. Wat een geluk voor de HEMA-medewerkers dat supermarktketen Jumbo onlangs – met een andere investeerder – wederom een ’retailtrofee’ in de prijzenkast kon plaatsen. De kruideniersfamilie van Eerd flikt het alweer, van een een ’klein winkelketentje’ uit de beginjaren negentig naar een serieuze uitdager van het grote Ahold uit Zaandam. Een beetje de lage landenversie van  ’the American dream comes true’.

Wat zegt U, Gall & Gall verkoopt ook alcoholvrije frisdrankjes? HEMA ook en die heeft bovendien appelpunten in de aanbieding. Of een half sneetje wit. En die artikelen mag Gall & Gall wettelijk weer niet verkopen. Hiernaast hangt deze slijterijketen aan de ’eigendomskerstboom’ van een enigszins bekend Nederlands bedrijf, te weten Ahold. Wat U zegt meneer, het ’grootkapitaal’ profiteert weer, de hardwerkende kleine zelfstandige kan met Kerst ’zakkies plakk’n’. Alsjeblieft Lilian Marijnissen – (nog steeds) SP leidster -, een gratis dosis socialistische ’agitprop’. Maar ja, Lilian houdt zich nu onledig met het dreigende schisma in haar partij, de jongerenorganisatie ’Rood’ is inmiddels zo goed als geëxcommuniceerd. Maar daar is een toenemed aantal SP-leden het volledig mee oneens. Tijd voor een op Stalinistisch leest geschoeide ’partijzuivering’ Lilian? Trouwens, excommuniceren, schisma, dat zijn toch canonieke uitdrukkingen, beste columnist? Juist gezien, oplettende lezer, maar de Marijnissen-dynastie komt uit Oss en dat is toch traditioneel een Rooms-Katholieke omgeving?

In Oss staat ook een worstenfabriek, Lilian en haar familie-aanhang zullen nu wel verdrietig zijn dat de HEMA-worsten onbereikbaar zijn geworden. Sorry, foute conclusie, de Oss’er worstendraaier heeft die andere (voedsel)multinational als eigenaar die luistert naar de naam Unilever. Van de Unox-worsten weet U wel. Waar die te koop zijn? Bij bijna alle supermarktketens van Nederland, inderdaad Lilian, dat schiet natuurlijk niet op…..

Albert Heijn, Jumbo, maar ook Jan Linders, Dirk, Poiesz, Lidl,  De Spar, Aldi lachen zich dit jaar een breuk, klanten stromen binnen én bestellen massaal via hun websites. De (gevulde) koek kan eenvoudigweg niet op. En nu bijna de gehele detailhandel op zijn gat ligt duwen nog meer klanten de supermarkt-winkelwagen. Wedden dat de supermarktinkopers in allerijl allerhande ’non-food prullaria’ hebben ingekocht? Die in grote displays op de winkelvloer worden geplempt natuurlijk. Vooral mannen zijn regelmatig laat met het inkopen van kerstcadeau’s, de komende week zullen we een extra ’vracht stropdasdragers’ zenuwachtig tussen de displays zien graaien. Het oude omaatje voor de voeten banjerend, die toch al moeite heeft om te laveren in de immense mensenmassa die zich een weg probeert te banen tussen displays uit China gevuld met waterkokers, staafmixers, haardrogertjes en goedkope parfums. En Kerststollen natuurlijk. Zouden die ook uit China komen? Nee, maar de plastic verpakking wel…..

In de driehoek Amsterdam, Utrecht en Rotterdam leven op een klein plukje aarde meer dan 10 miljoen mensen. Die nu nog samen worden gepropt in de gandpaden van ’s lands grote kruideniers. Wie bedenkt zoiets? Maar het meest opvallende is toch wel de tragikomische uitspraak van een FNV-bestuurder dat ’supermarktbezoek geen uitje mag worden’. Vorig jaar om deze tijd was het doen van dagelijkse boodschappen in de ’super’ voor de meeste polderlandbewoners een noodzakelijk kwaad. Het is nu een ’uitje’ geworden. Het kan verkeren. Wie zei dat ook maar weer?

In grote verwarring verkerend moest ik ineens denken aan een vergeten cabaratier die ooit deze tekst ten gehore bracht:

Als het worstnacht is gekerden, sorry, als het Kerstnacht is geworden (uit het lied ’kleine Johanna’ van Henk Elsink, cabaretier 1935 – 2017)