Natuurlijk was het al een tijdje duidelijk dat Geert Wilders een flinke winst zou pakken bij deze Tweede Kamerverkiezingen. Heel sluw had hij zichzelf de afgelopen maanden getransformeerd naar een ’lightere’ versie van zichzelf. Daarmee was een drempel weggenomen voor een groot aantal (rechtse) kiezers die zich niet konden vereenzelvigen met de (voorheen) anti-Islamitische PVV-voorman. Tot voor kort was JA21 van Joost Eerdmans het ’redelijke alternatief’ voor de PVV, maar nadat Wilders light het levenslicht zag begonnen de donkere wolken zich samen te pakken. Tel daarbij het recente interne geruzie op en het verkiezingsresultaat is snel verklaard. (plusminus 1 zeteltje voor JA21)
En dan Yeşilgöz. Het is het verhaal van ’als er één schaap over de dam is’. Als de lijsttrekster van de grootste (regerings)partij in het begin van de verkiezingscampagne meldt dat ze Wilders niet uitsluit is dat een signaal voor de andere partijen en lijsttrekkers. Zelfs Pieter Omtzigt heeft nooit op harde wijze gezegd dat hij niet met Wilders in zee wil. Hij gebruikte uitdrukkingen als ’Wilders sluit zichzelf uit’ en daarmee zette hij de deur feitelijk ook op een kiertje. Yeşilgöz had daarvoor al gezegd ’benieuwd te zijn naar Wilders’ plannen, zij zette de deur dus op een kier. Of beter gezegd: de deur ging bijna helemaal open….Resultaat: rond de 10 zetels verlies.
In de allerlaatste fase van de campagne begon Yeşilgöz een beetje te panikeren, plotseling ging de deur weer (bijna) in het slot. Helaas Dilan, de geest was al uit de fles en Pieter Omtzigt blies de geest nog wat extra leven in. Hij bleef zich maar op de vlakte houden of hij zich beschikbaar wilde stellen voor de positie van Minister-President. Ik ben er van overtuigd dat deze twijfelende houding hem een fors aantal zetels heeft gekost. OK, op zichzelf is het knap dat de zeer jeugdige NSC rond de 20 zetels scoort, maar Omtzigt heeft zijn ’virtuele premiersbonus’ wel gemist. Samen met de fatale VVD-campagnestrategie scheelt dit de combinatie NSC/VVD gauw 10 zetels. Ik weet het, ik weet het, dit zijn ’what if’ analyses. In ieder geval is het kristalhelder dat deze 2 LEVENSGROTE CAMPAGNEFOUTEN Wilders geweldig in de kaart hebben gespeeld.
Tja en dan Frenske Timmermans. Ik kreeg bijna medelijden met hem tijdens zijn eerste speech na de bekendmaking van de exitpoll. Na Ursula von der Leyen was hij de nummer 2 van De Europese Commissie en ’EU-klimaatpaus’ maar toch liet hij zich verleiden om de gezamenlijke Groenlinks/PvdA-kar te trekken. De kroon op zijn politieke carrière zou toch een Nederlands premierschap zijn geweest, maar daar kan hij definitief naar fluiten. Timmermans mag in de oppositiebankjes plaatsnemen, dat lijkt me een hard gelag voor de voormalige EU-commissaris…Zijn eerste speech tijdens de verkiezingsavond was overigens indrukwekkend, er zat slechts één smetje aan. De stemlokalen waren al gesloten….
Natuurlijk zijn er nog andere redenen aan te geven waarom Wilders zo goed scoorde, één ervan is dat Mark Rutte veel te lang is doorgegaan als premier. Zijn houdbaarheidsdatum was twee jaar geleden al verlopen, de kiezer heeft de VVD daar óók voor afgestraft. Waarvoor nog meer? Voor het immigratiebeleid (of eigenlijk non-beleid) natuurlijk. Wilders heeft hier meer dan optimaal van geprofiteerd, het immigratiethema is door alle partijen onderschat maar niet door hem…….Overigens is het nog belangrijker om vast stellen dat opeenvolgende regeringen in de laatste 20 jaar het immigratievraagstuk compleet hebben verwaarloosd. Het was pappen, nathouden en zwabberen. Na de grote instroom van 2015 werden er bijvoorbeeld nieuwe asielcentra opgetuigd die vervolgens weer werden gesloten. En wat te denken van de veel te lange procedures die zelfs in gang worden gezet bij kansloze asielaanvragers. Die overigens niets in Nederland te zoeken hebben. Maar na afwijzing van hun aanvraag (bijna) nooit het land worden uitgezet.....
Wat we gaan krijgen? Ik denk dat er uiteindelijk coalitie-onderhandelingen zullen worden opgestart tussen PVV, BBB, VVD en NSC. Maar of deze zullen slagen????????????????