Het weer in Europa gaat deze zomer van links naar rechts en van onder naar boven. Hitterecords worden om de haverklap gebroken, maar plotseling verschijnen er inktzwarte wolken aan de horizon en valt er binnen een uurtje een plens water die regelmatig modderstromen veroorzaakt. Niet alleen een plens water overigens, ook bowlingballen van ijs verwoesten tarwevelden en groente- en fruitkassen blijken na de aanval van de weergoden er uit te zien als oorlogsstaketsels.
Is het prettig om een biertje te drinken op een terras tussen die medicijnbalbuien door? Natuurlijk niet, je drijft in je eigen zweet het schilderachtige stadsplein af. Dat biertje laten we thuis achter de gesloten gordijnen ook maar achterwege, het geeft een opgeblazen gevoel en door lichaamsvochtgebrek heeft alcohol meteen een bedwelmende werking. Een glaasje wijn dan? Mischien is voorzichtig nippen aan een koel glaasje witte wijn een optie. Toch blijft dit gevaarlijk, wijn bevat in de meeste gevallen toch meer dan 10% alcohol. Blijft over het simpele glaasje water met of zonder prik want zoete cola of synthetische sinas zoals Sisi voelen aan als betonstorting in de maagstreek.
Of? of? In Hongarije hebben die schrandere Hongaren hiervoor een oplossing gevonden hoor! Het te nuttigen drankje heet ’hosszúlépés’, letterlijk vertaald ’een lange stap’. Inhoud: 2 dl sodawater en 1 dl wijn, meestal droge rosé of witte wijn. Het is een variant op de ’fröccs’, in deze variant wordt de wijn slechts met 1 dl sodawater aangelengd. Echte liefhebbers prefereren overigens een ’nagyfröccs met 2 dl wijn en 1 dl sodawater. Maar met de verzengende hitte in het achterhoofd weet de Hongaar dat een zwoele zomeravond het best is vol te houden met die zogenaamde hosszúlépés.
Hollanders zijn in het algemeen niet gewend aan deze wijn/sodawater combinatie. Je gaat toch geen mooi glas droge witte wijn verpesten met prikkeltjeswater hoor ik de groenlinkse randstedeling al verzuchten. Wat een ordinair gedoe! Tja, die mooie Sancerre uit Frankrijk moet je natuurlijk nooit mengen met welke vloeistof ook, dat lijkt me evident. Maar een eenvoudige maar eerlijke droge witte Hongaarse landwijn wel. Daarin staan de Hongaren niet alleen want ook Oostenrijkers en Duitsers zijn fans van wijn met sodawater. Misschien kent U de uitdrukkingen Schorle, Spritzer of Gespritzter, alle zijn benamingen voor de Hongaarse ’fröccs’. En volgens mij zijn Duitsland en Oostenrijk traditionele wijnlanden. Prosecco nuttigende Nederlanders worden niet in één keer wijnkenners door snobistisch te verhalen over dat wijntje van dat ene prachtige wijngaardje uit de Dourovallei in Portugal. Ondertussen lachen de Italianen zich een breuk dat die polderbewoners vermogens neertellen voor een prachtig ’gedesigned’ flesje Prosecco gevuld met goedkope tafelwijn – met een prikkeltje – uit de laars van Italië.
Dus? Volgende keer op een mooi terras bij de Domtoren in Utrecht een ’fröccs’ bestellen bij de studentenober. Hoogstwaarschijnlijk zult U de combinatie uit moeten leggen, maar het resultaat zal zijn dat U eenvoudigweg niet bediend kan worden op Uw wenken. Waarom niet? Sodawater behoort niet tot het standaardassortiment van een Nederlands horecaetablissement. In het beste geval brengt het bedienend personeel apart een glaasje wijn met een flesje Spa rood ernaast. Niet alleen is dit een dure aangelegenheid – U dient immers twee consumpties af te rekenen – maar bovenal krijgt U niet waarom gevraagd is. Niet in de laatste plaats omdat Spa rood veel meer bubbels bevat dan een glas sodawater. Met zwaar gemoed mengt U de Spa rood met de wijn en tja, die smaakt toch anders dan in Hongarije. Zo snel mogelijk naar vliegveld Eindhoven om het ’Wizz air’ vlieguig naar Boedapest te pakken is het devies. Die ’vliegschaamte’ – waar iedereen het over heeft maar die niemand écht voelt – neemt U maar op de koop toe. Overigens geef ik U gratis wat functionerende ’linkshypocriete smoesjes’: 1. mijn ’CO2 footprint’ is met vliegen vanaf Eindhoven niet zo groot, omdat de PSV hoofdstad geografisch dichterbij Hongarije ligt. 2. vliegverkeer vanaf Eindhoven veroorzaakt minder geluidsoverlast dan op Schiphol. Zo ziet U maar, als ’bewuste milieuburger’ valt alles recht te praten wat krom is!
Intussen vieren de Hongaren vakantie aan hun geliefd Balatonmeer of aan de Griekse of Kroatische kust. Afgelopen weekend hebben ze met een grote fröccs in de hand op de TV gekeken naar de toespraak van de grote roerganger Viktor Orbán. In het Transsylvanische Tusnádfürdő werd vorige week voor de dertigste maal de ’Hongaarse zomeruniversiteit’ georganiseerd. Een record aantal deelnemers – meer dan 80.000 – verzamelde zich om de Fideszprestaties van de afgelopen 30 jaar onder de loep te nemen. Én om de strategie voor de komende jaren te bediscussiëren. De in zomerse sferen verkerende Viktor hield een voor zijn doen gematigd praatje voor zijn enthousiaste volgelingen.
Hij heeft ook alle reden even tevreden achterover te buigen. Tel maar na: 1. bij de Europese verkiezingen scoorde Fidesz een absolute meerderheid met circa 53% van de stemmen. Nog 2% meer dan 5 jaar geleden! 2. de burgemeester/gemeenteraadsverkiezingen in oktober staan voor de deur en de oppositie ligt niet alleen in puin, zelfs van puin kan amper gesproken worden. 3. Samen met zijn companen van Visegrádgroep – Tsjechië, Slowakije en Polen – heeft hij het toch maar voor elkaar gekregen dat die vermaledijde Frans Timmermans geen voorzitter van de Europese Commissie heeft kunnen worden. 4. ’last but not least’ is hij niet uit de Europese Volkspartij gewipt, over de – overigens door Fidesz aan zichzelf opgelegde – schorsing hebbben we van niemand uit de EVP meer mogen vernemen. Sybrand Buma zit inmiddels in Leeuwarden en heeft wel wat anders aan zijn patriciërshoofd. De nieuwe tussenpaus van het CDA Pieter Heerma heeft al helemaal wat anders aan zijn knar, ik ben benieuwd hoelang deze ex judokakampioen het uithoudt. Misschien moet hij binnenkort weer in training, zijn papa hebben de ’immer integere’ CDA collega’s in het verleden immers een scherp mes in zijn rug gedraaid….
Maar vergis U niet, Orbán gaat binnenkort weer ’bulldozeren’, elk zeteltje in elke gemeenteraad doet er voor hem namelijk toe in oktober. Want een scheurtje in de betonwal kan het begin van het einde betekenen. Jammer dat de ’voetbalfan’ Viktor geen getalenteerde voetballer was. Onder zijn aanvoerdersschap had hij alle voetballanden van het veld geveegd, helaas is de ’voetbalactualieit’ in Hongarije een andere…. Als troost blijven onder andere de Hongaarse waterpoloërs en zwemmers/zwemsters over. Het was weer een genot om te kijken naar de nationale heldin Katinka Hosszú! Maar ook naar Ramoni Kromowidjojo!
Viktor Orbán wenst U met een rosé fröccs in de hand de snelle totstandkoming van de Verenigde Staten van Europa toe. Maar niet zolang hij op zijn – Europese – zetel zit!
Echte crisis is het pas wanneer we geen wijn meer hebben om bij het water te doen (Gerd de Ley, Vlaams acteur 1944 – )