Hubert Smeets is een ervaren journalist en Ruslandkenner. Vanaf 1980 is hij reeds verbonden aan NRC, maar hij was ook een viertal jaren (van 2003 tot 2007) hoofdredacteur van de Groene Amsterdammer. Hij schreef een politieke biografie over Hans van Mierlo, was (politiek) correspondent in Moskou en schreef diverse boeken over de Sovjet-Unie/Rusland. Maar ook over Griekenland. Een veelzijdig man deze Smeets, de laatste tijd houdt hij zich zelfs bezig met de politieke strubbelingen in het kikkerlandje zelf. Zijn onderstaande column - over de boerenopstand - is me uit het hart gegrepen, ik heb aan het schrijfsel nog wat opmerkingen toegevoegd. (cursief en ’in het ’vet’ vermeld)
Op geweld en samenspanning staan klip en klare gevangenisstraffen
Hubert smeets, NRC 30 juni 2022
Naast gewone politici heb je in de politiek ook pyromanen en bloedhonden. Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging is zo’n pyromaan. Woensdag, kort nadat de rapaljeboeren Bart Kemp (Agractie) en Mark van den Oever (Farmers Defence Force) hun voorspellingen hadden waargemaakt dat een „boerenopstand” dreigde en op de „dag des doods” [...] „de beuk” erin zou gaan, twitterde van der Plas de klassieke verklaring van een politicus die de greep op haar achterban is kwijtgeraakt. „Let wel: ik keur rellen niet goed. Maar…” Waarna ze zich aanbood voor de bluswerkzaamheden. REACTIE: Een huis blussen dat is aangestoken door boze boeren? Heeft van der Plas dan geen lucifers en benzine aangeleverd? Zeker wel, wetenschappelijke stikstofrapporten worden door haar in twijfel getrokken of eenvoudigweg ’niet geloofd’. Inderdaad, Hubert Smeets, dat riekt wel erg naar pyromanengedrag….
Maar wie is de bloedhond?
In de begindagen van de Weimarrepubliek was de sociaal-democratische minister Gustav Noske de bloedhond. In januari 1919, toen de eerste (links)democratische regering in de Duitse geschiedenis onder druk van de communistische Spartakusopstand leek te wankelen, zette hij het leger in. „Eén moet de bloedhond zijn”, zei Noske. Er moest nu eenmaal iemand de ’verantwoordelijkheid’ nemen om te verijdelen dat de bolsjewieken de vrije verkiezingen voor de constituante zouden kapen, zoals ze in 1917 in Rusland hadden gedaan. REACTIE: Bloedhond? Veel heeft de strijd tegen extremisme niet opgeleverd in Duitsland, ’democratische ’bloedhonden’ waren er niet aan te treffen bij onze oosterburen. Wel vriendelijk kwispelende tekkeltjes die uiteindelijk met de staart tussen de benen vluchten voor een mentaal ziek mannetje met een merkwaardig snorretje…
Geen misverstand. Nederland is geen Weimarrepubliek. De natie heeft een mooie democratische geschiedenis en kampt niet met de nasleep van een verwoestende oorlog. REACTIE: OK, maar wel met de nasleep van een landbouwbeleid dat de afgelopen twintig jaar werkelijk aan alle kanten rammelde. Johan Kuijt, aftredend CDA-voorzitter van Rotterdam en voormalig campagneleider van Hugo de Jonge formuleerde het treffend: ’het CDA heeft de boeren te lang naar de mond gepraat’.
Maar dat er iets rot in het koninkrijk, is onloochenbaar. Dinsdag was zo’n dag die stonk. Die ochtend chanteerde de club van Van den Oever zich, onder dreiging van trekkers voor de deur, naar binnen bij de opening van het jaarcongres van de Nederlandse gemeenten. Andere boeren blokkeerden het provinciehuis in Assen en stelden daar eveneens ultimata. En ’s avonds, nadat de Tweede Kamer alle moties van wantrouwen met overtuigende meerderheden had weggestemd, rukten kinkels, bewapend met trekkers en vuurwerk, op naar de woonhuizen van minister Christianne van der Wal (VVD) en parlementariër Derk Boswijk (CDA). REACTIE: Grappig dat Smeets het over ’kinkels’ heeft en niet over ’boerenkinkels’. Wat een kinkel is? Een botterik, lomperd of pummel. ’Boerenpummel’ ging Smeets toch iets te ver…..Mij niet, hoor!
Premier Mark Rutte was verontrust, zeker, maar bagatelliseerde de intimidaties toch ook door ze af te doen als onacceptabele acties van „een kleine groep boeren die het verpesten voor de overgrote groep die wel beschaafd wil demonstreren”.
Iets klein maken is een kwaliteit van de VVD-leider. Maar is dat verstandig? Nee. Er is er alle reden om deze aanval op de democratische rechtsstaat juist groot te maken. Wat er dinsdag is gebeurd, riekt namelijk naar putschisme. Rutte maakt iets klein? REACTIE: Wel, het gaat nog veel verder, Rutte ’gumt’ gewoon veel weg uit zijn geheugen en meldt daarna dat hij zich een bepaald voorval ’niet meer herinnert’. Of niet ’actief’ herinnert. Of het voorval ’verkeerd’ herinnert. Dat dit laatste onder de definitie jokkebrokken valt vergeet Rutte voor het gemak natuurlijk ook….
De boeren waren er met hun gierkarren en brandende strobalen op uit om de familie van een minister en volksvertegenwoordiger te intimideren. Van den Oever mag hun jonge kinderen met neerbuigend machismo ’pussy’s’noemen, feitelijk hebben de met houten voorhamers en ijzeren staven bewapende boeren geprobeerd om Van der Wal en Boswijk door bedreiging met geweld opzettelijk te verhinderen om vrij en onbelemmerd hun plicht te vervullen, zoals het heet in de artikelen 95, 96, 121, 122 en 123 van het Wetboek van Strafrecht. Het belemmeren van ministers en volksvertegenwoordigers in hun werk is geen misdrijf dat met een boete kan worden afgedaan. Op geweld en samenspanning tegen regering, parlement, provinciale staten en gemeenteraden staan klip en klare gevangenisstraffen: van vier jaar tot maximaal levenslang. REACTIE: Wauw, oud PSP-er Smeets trekt hier alle registers open, hiermee verraadt hij dat hij ziedend is op de boeren. Misschien is zijn voorgaande reactie iets teveel van het goede, maar ja, wat verwacht je anders van een linkse intellectueel die nog in Amsterdan geboren is ook….
Rutte taxeert de ernst niettemin rooskleuriger. Hij denkt nog steeds te kunnen „voorkomen” dat politie en burgemeesters moeten „optreden”, zoals hij daags na het boerengeweld zei. De premier wil geen bloedhond zijn.
Is er dan niet een andere Noske te bekennen? Een minister die, uiteraard zonder het dodelijk hoge geweldsspectrum tot voorbeeld te nemen dat de Duitser bereid was in te zetten, zegt: „Wat mij betreft, ik schuw verantwoordelijkheid niet”? Nee. De spoeling in Den Haag is dun. Zo dun dat je er bang van wordt. REACTIE: Sterker nog, de spoeling is zo dun dat het ’ons dun door de broek gaat’….Als het zo doorgaat helpen grote rollen pleepapier ook niet meer. En Norit-pillen al helemaal niet. Het enige effect zal zijn dat het ons dan voortaan dun ’en zwart’ door de broek loopt.