Rutte heeft niks meer op zijn (uni)lever

Deze column heeft U gedeeltelijk wellicht al onder ogen gehad, maar nu Unilever de geplande verhuizing naar Nederland heeft afgeblazen heb ik de inhoud geredigeerd en nog wat aangevuld. De Engelse aandeelhouders hebben definitief Rutte en CEO Paul Polman in het hoekje van de lagere schoolklas gezet. Basisschool leerlingetje Mark heeft schoorvoetend zijn conclusies al getrokken: ’we zullen de afschaffing van de dividendbelasting heroverwegen’ klonk het razendsnel nadat Unilever met het bericht naar buiten kwam. De aandeelhouders van het pinakaas- en worstconcern weten heus wel welke richting het op gaat bij een Nederlands juridisch dichtgespijkerd hoofdkantoor. In ieder geval niet naar hogere beurskoersen. De kern van mijn eerdere verhaal staat als een huis, daar heb ik niks aan veranderd.Dat geldt niet meer voor de ’story of Mark’, we kunnen beter van een kaartenhuis spreken. En het verhaal van Alexander Pechtold heeft ook een andere wending gekregen, lees maar eens!

De geplande afschaffing van de dividendbelasting was en is nog steeds de nagel aan de doodskist van Mark Rutte. Probleem voor Mark was dat hij meende dat de ’point of no return’ reeds lang was gepasseerd. De voorgestelde afschaffing die in geen enkel programma van de coalitiepartijen te vinden is zou er toch doorheen moeten worden gejast, uitsluitend op basis van een paar lobbyende multinationals. Ik vermoed dat Rutte het verzoek van Unilever en Shell te snel als hamerstuk heeft beschouwd, achteraf een grove inschattingsfout. Valt me toch een beetje tegen van de boeienkoning Rutte. Als een Houdini leek hij toch de boeien van zich los te gooien. In alle reacties van de ministers en de fractieleiders van de coalitiepartijen merkte je dat Rutte alle direct betrokkenen verordonneerd had om een ’Atlantikwall’ op te trekken. Zelfs de aangeslagen Pechtold liet zich weer afzakken in zijn schuttersputje…… De actie van de premier leek een beetje op de persoonlijke loyaliteitseis die Donald Trump altijd stelt aan al zijn lakeien. En in het leven werkt het nu eenmaal zo dat als je iets met brute kracht forceert, de bal op enig moment wordt teruggekaatst. Rutte kan met de beslissing van ’heroverweging’ overigens nog steeds op veel tegenwind rekenen van Buma, Segers, Pechtold en alle oppositiepartijen.Oeps, Alex is plotseling weg  en mag verder door als het orakel van Wageningen, een wereldstad van formaat. Overigens heeft slangenmens Rutte ’kereltje Pechtold’ – zoals Volkskrantjournalist Jan Blokker hem noemde – nog even een politieke schop na gegeven. Immers, niet de kritiek uit de kamer op de afschaffing van de D-belasting deed hem besluiten tot heroverweging, maar de beslissing van Unilever om niet te verhuizen naar ons polderland deed de deur dicht. Ooit zei Pechtold in een openlijke bui dat ’het er in de politiek veel vuiler en vunziger aan toegaat dan mensen denken’. Waarvan akte Alexander!

De waarheid achter de lobby van Unilever ligt overigens heel ergens anders dan de betrokkenen ons willen laten geloven.Multinationals zijn helemaal niet geïnteresseerd in de afschaffing van de dividendbelasting, dit werd bij monde van diverse woordvoerders van deze firma’s de laatste tijd keer op keer bevestigd. Klein bier, dat is de opvatting. In Zwitserland geldt bijvoorbeeld een dividenbelasting van 35% en Nestlé, het grootste voedingsconcern ter wereld denkt er niet aan zijn hoofdzetel te verplaatsen naar de zuidas van Amsterdam. Bovendien betaalt slechts een handvol van de aandeelhouders belasting voor winst op in Nederland verhandelde aandelen, meestal betreft het aandeelhouders van buiten de Europese Unie. Hiernaast betalen Shell-aandeelhouders via een deal met de Nederlandse belastingdienst nu al geen dividendbelasting. Toch menen/meenden alle (coalitie)politici met het Rutte-mes op de keel dat met afschaffing én multinationals in Nederland hun hoofdzetel zullen behouden én dat hiermee multinationals worden aangemoedigd om zich in het kikkerlandje te vestigen. Conclusie: goed voor de werkgelegenheid. Misschien willen multi’s hun hoofdzetel hier te lande wel behouden en willen ze zich hier bovendien vestigen, maar dat heeft geen jota te maken met de dividendkwestie.

Directies en Commissarissen van die grote multijongens zijn wel zeer verguld met de ondernemingswetgeving in Nederland, vooral als het een onvriendelijk overnamebod betreft. Het is achter de Hollandse dijken veel moeilijker om ondernemingen op te kopen dan in Engeland. Op deze wetgeving wordt vooral vanuit de Angelsaksische landen vaak kritiek geleverd, het belemmert de vrijheid van handelen/ondernemen en daarmee wordt de economie als geheel geschaad. Effect van deze belemmerende wetgeving is onder andere dat beurskoersen te ver achterblijven. Met andere woorden: de belangen van de aandeelhouders worden geschaad. Hé, wat was ook alweer de reden om de D-belasting af te schaffen? Zo wordt toch het omgekeerde effect bereikt. Aandeelhouders en overigens ook ondernemingen behalen hierdoor juist minder winst, slecht voor de multinational, slecht voor de aandeelhouder.

Dus wie o wie heeft er nu belang bij afschaffing van de D-belasting? Hier komt het witte konijn uit de hoge hoed. Door als multinational je hoofdzetel in Nederland te hebben of door je hier te lande te vestigen is de kans minder groot dat je wordt overgenomen, vooral als het het onvriendelijk overnamebod betreft. Beschermingsconstructies zijn in Nederland met veel meer toeters en bellen behangen in vergelijking met Angelsaksische landen.Aha, zegt Wickie de Viking, nu snap ik het. Die lobby van directeurtjes en commissarisjes is dus bedoeld om zo lang mogelijk op het pluche te blijven zitten. Want ja, als je wordt overgenomen door een agressieve Amerikaanse club staat je sterrenbaantje op de tocht. Niet goed, hè. Uiteindelijk gaat deze hele poppenkast over het zeker stellen van baantjes, zelfprotectie dus. Op Prinsjesdag kwam het hoge D-woord er zelfs in de troonrede uit, jammer dat Willy juist toen niet een verspreking voor ons in petto had. Prinsjesdag leek uit te draaien op pakjesavond voor bestuurders van multinationals, Sinterklaas was al bijna aangemeerd met zijn stoomboot!

Aandeelhouders profiteren niet van afschaffen van de D-belasting, nee, ze hebben het nakijken. Die Mark is er met open ogen ingetrapt en zo’n fout geef je niet snel toe. Behalve als je uit de brand wordt gehaald door een handvol Engelse Unilever aandeelhouders. natuurlijk. Of had de sluwe Rutte zich met zijn U-bocht reeds een sterrenbaantje voor zichzelf bedongen bij CEO Paul Polman van Unilever? Per slot van rekening heeft hij 10 jaar van zijn leven doorgebracht bij die mayonaise- en ijsboer. Maar zo geslepen kan hij toch niet zijn? Hij krijgt vooralsnog het voordeel van de twijfel, maar het krediet raakt op. Had Pechtold voor zijn afscheid niet een laatste dramatische paukenslag willen slaan? Het kabinet opblazen, de Tweede Kamer verlaten en het weer goed maken met zijn liefje in Meppel. Volgens mij heeft hij er zoet van gedroomd, maar zover gaat zijn macht in het eigen links-liberale huis niet. Pijn zal het afscheid hem waarschijnlijk na 13 jaar in Den Haag rondgelopen te hebben wel doen want ’partir, c’est mourir un peu’.Intussen hield Paul Polman thuis na afloop van Prinsjesdag een vervroegd Sinterklaasfeestje, alwaar het volgende liedje werd aangeheven:

Sint Nicolaas, Sint Nicolaas, breng ons vanavond een bezoek en strooi dan wat lekkers in één of andere hoek.

’Koekoek’, schalde die Polman er achteraan, maar helaas de blijdschap was veel te prematuur

Intussen stoft de voormalige veilingmeester Pechtold  thuis in Wageningen het volgende plaatje van het helaas te vroeg overleden bluesorakel Harry Muskee uit Grolloo af:

‘To the window of my eyes I can see the rainy day, sitting in a chair of my home, looking for a way to be the one who I am’

Don’t look at me Alex!