Boris Johnson - Paprika Jancsi - heeft zichzelf (en de wereld) nooit serieus genomen

Paprika Jancsi is de Hongaarse benaming voor een ’poppenfiguur’ die stamt uit de 16e eeuwse Italiaanse theatertraditie commedia dell’arte. Paprika Jancsi ziet er een beetje anders uit dan Pulcinella (zijn Italiaanse ’stamvader’) maar veroont veel gelijkenissen met deze figuur uit het Italiaanse improvisatietheater. In Nederland kennen we Jancsi als Jan Klaassen.

In de Hongaarse pers wordt Boris Johnson geregeld afgeschilderd als de Paprika Jancsi van het Verenigd Koninkrijk. Daar is de poppenfiguur overigens bekend als Jack Punch of Pudding. Ja, ja, die 16e eeuwse Italiaanse volkshumor heeft een ongekende Europese opmars gekend, overal zijn Jan Klaassens te vinden, maar niet alleen in de poppenwereld. In diverse landen bekle(e)d(d)en ze ook poltieke functies. Denk aan ’signore sorriso’ Silvio Berlusconi, Thiery Baudet, Sebastian Kurz, Jean-Claude Juncker en Boris Johnson natuurlijk. Wat zegt U, ook Viktor Orbán heeft Jan Klaassen-trekken? Wel, laten we eens de proef op de som nemen en kijken naar de karakteristieken van de oerfiguur Pulcinella.

Pulcinella is een boertig type met een zwart halfmasker. Wel, Boris heeft een nette opvoeding genoten, hij was leerling op het beroemde Eton College en studeerde aan de Oxford University. Het geaffecteerde Engels van Boris is onmiskenbaar, maar zijn haardos is niet echt gemodelleerd naar dat van een nette ex Oxfordstudent. Oud-Prime minister David Cameron is wat ’the looks’ betreft meer een product van de Engelse elite. Nee boertig zou ik Johnson niet willen noemen, maar dat halfmasker past hem wel. Sterker nog, Boris loopt zijn gehele leven al met een volledig gezichtsbedekkend masker op. Hij heeft er zelfs meerdere tot zijn beschikking. Dat bleek onder andere toen hij zijn biezen pakte als minister van buitenlandse zaken onder Prime minister Theresa May (2018). Hij was het grondig oneens met het ’Brexitbeleid’ van de regering. Als (oud)journalist gaf hij zich weer over aan het schrijven van artikelen. In één ervan maakte hij zich sterk voor een een zo snel mogelijke Brexit. Interessant detail: Johnson had ook een ander artikel geschreven dat nooit werd gepubliceerd. De inhoud? Een dwingend pleidooi om het Verenigd Koninkrijk voor de EU te behouden. Tja, Boris zag eerst eens rustig aan welke kant het op zou gaan na zijn vertrek en concludeerde (terecht) dat de politieke wind richting Brexit bleef aanhouden. Ergo, dan er nog maar een schepje bovenop gooien, moet de blonde ragebol gedacht hebben. Een opportunistisch staaltje van de allerhoogste categorie….

Viktor Orbán is geen jongen van de grote stad, zijn jeugdjaren bracht hij door in de dorpjes Alcsútdoboz en Felcsút. Maar OK, zijn vader was geen boer. Of Orbán ook maskers draagt? De vraag is deze beantwoorden. Voorbeeldje? In zijn ’oppositietijd’ meende hij dat een verzwakking van de Forint (Huf) een ramp was voor het land. Van de week stond de Forint op meer dan 415 (t.o.v. de Euro), de munteenheid verliest rap aan waarde, meer nog dan de Poolse Zloty, de Tsjechische kroon, de Kroatische Kuna etc. Sinds midden juni zwijgt de Hongaarse premier echter in alle talen over de Huf-koers, maar de Hongaarse centrale bank heeft zojuist de centrale bankrente (wederom) met 2% verhoogd. 9,75% is de basisrente nu, in juni vorig jaar was deze nog 0,9%.....Orbán heeft in dit geval (ook) een masker op, met dien verstande dat er geen mondopening in zijn gelaatsbedekking is te vinden….

Pulcinella heeft een licht gebochelde rug, een kwakende stem, een snavelvormige neus en een hanige tred. Johnson loopt ietwat voorover gebogen, dus hier zien we een duidelijke gelijkenis, maar dat geldt niet voor Orbán. Beide politici kwaken veel, de ene voor eigen parochie en de andere ook…Een snavelvormige neus heb ik bij geen van beide heren kunnen waarnemen, maar misschien hebben ze op zeer jonge leeftijd reeds een neuscorrectie ondergaan. Ja, en dan de hanige tred. Bij Orbán regelmatig aan te treffen, deze manier van lopen biedt hem natuurlijk ook de kans om iets langer te lijken. De Hongaarse premier is immers niet gezegend met een lang lijf. Johnson ook niet echt, maar dat zal hem waarschijnlijk een zorg zijn. Hij staat toch bijna altijd op een podium(pje) te oreren, zodat zijn gestalte altijd langer lijkt….

Pulcinella is tevens een myterieuze figuur, want hij/zij kan een man zijn, maar ook een vrouw. Op een schilderij bevalt hij/zij zelfs (via zijn/haar billen) van maar liefst vijf kinderen. Vijf? Wel, Orbán heeft inderdaad vijf (officiële) kinderen en nog bij dezelfde vrouw ook. Met wie hij overigens nog steeds gehuwd is. En Boris? Eigenlijk weten we niet hoeveel kinderen Johnson heeft verwekt, Maar zeven zijn het zeker (bij 3 verschillende vrouwen). Wie is hier nu baas boven baas, Johnson of Orbán? Mmmh, het is maar net uit welke gezichtshoek U het bekijkt. In ieder geval lijkt het er op dat - qua kinderen - getalsmatig de vergelijking tussen Pulcinella en Orbán perfect is.

Tot slot nog een klein verhaaltje over de (levens)ervaringen van Pulcinella: ’Pulcinella loopt over straat en struikelt over een baksteen. Hij loopt terug en wil weleens zien of dat nog een keer zou gebeuren. Hij struikelt weer en besluit daarop de steen mee te nemen, want een steen die hem twee laat struikelen is toch wel zeer bijzonder.’

Bovenstaand voorvalletje is volgens mij de lakmoesproef betreffende de meest brandende kwestie van dit artikel. Is Orbán meer een ’Paprika Jancsi’ dan Johnson een ’Jack Pudding’. Of andersom? Ik neig er toch naar Johnson als dé Pulcinella van de politiek te benoemen. Waarom? Nadat Boris de baksteen naar Downingstreet 10 had gesjouwd bleken er zich nog honderden andere bakstenen op de stoep van het Britse parlement te bevinden. Liggen er dan helemaal geen bakstenen voor de ingang van het Hongaarse parlementsgebouw. Ja, die ’lagen’ er, maar Orbán heeft ze al meer dan 12 jaar geleden weg laten halen….

En Johnson? Die haalde wel Duitse (parlementaire) voetballers onderuit. Dat dan weer wel!

https://www.youtube.com/watch?v=iWIUp19bBoA&ab_channel=Ellisaacson