Ihor Kolomoisky is een 60-jarige Oekraïens-Joodse oligarch die in 2019 een grote rol heeft gespeeld in de verkiezing van Volodymyr Zelensky tot Oekraïens president. Vanuit het buitenland financierde Kolomoisky (destijds één van de rijkste Oekraiense zakenlieden) Zelensky’s campagne, ondermeer via zijn televisiezender 1+1. Op prime time was Zelensky in allerlei poses te zien, hij bewees zich als een mediapersoonlijkheid, maar dat was , gezien zijn acteursachtergrond natuurlijk niet zo vreemd. De Oekraïeners smulden van Zelensky’s non-conformisme en rebelsheid, het was ver voor de presidentsverkiezingen evident dat de kleine acteur uit de stad Kryvy Rih een overweldigende zege zou behalen
Kolomoisky keerde na de verkiezingen terug naar zijn vaderland, onder voormalig president Porosjenko was de grond onder zijn voeten toch een beetje te heet geworden. De gewiekste Ihor was als jongeling in de communistische Sovjettijd al succesvol als Komsomol-activist. Komsomol? Ja, in de Sovjet-Russische communistische jongerenorganisatie zag de jonge Kolomoisky een mooie springplank voor zichzelf. Met het communistische gedachtengoed veegde hij zijn kontje af, maar hij maakte wel slim gebruik van de mogelijkheden die de communistische partij hem bood. Tegen de anti-communistische (muziek)undergroud organiseerde hij een zogenaamde ’disco movement’ die jongeren op het rechte ’rode’ pad zou moeten houden. Uiteraard bleven er in die tijd (vooral in de tachtiger jaren) al bankbiljetjes aan Ihor’s strijkstok hangen.
Na de ineenstorting van de Sovjet-Unie greep Kolomoisky zijn kansen, in de grote privatiseringsgolf wist hij zijn handen te leggen op luchtvaartmaatschappijen, energiebedrijven, oliefirma’s, mediabedrijven, banken etc etc. In 2012 werd hij door zakenblad Forbes ’gerate’ als de op twee na rijkste Oekraïner. Uiteraard richtte Kolomoisky zelf ook een bank op (PrivatBank) welke hij ge(mis)bruikte om miljarden Euro’s - minimaal 5….. - naar Cypriotische banken te sluisen. Vandaar verdwenen de bedragen onder meer naar Luxemburgse en Letse bankrekeningen. In 2016 besloot de toenmalige president Porosjenko om de PrivatBank de nationaliseren. Maar 3 dagen voor de Oekraïense presidentsverkiezingen (in 2019) besloot een rechtbank dat oligarch Ihor hem zijn ’bankspeeltje’ nooit afgenomen had mogen worden……
Was/is Oekraiene een corrupt land? Natuurlijk, en niet zo’n klein beetje ook, Zelensky had zonder de ondersteuning van een rijke oligarch nooit de hoogste politieke positie kunnen bereiken, dat is zo klaar als een klontje. Daarom is het opmerkelijk dat Zelensky zijn (voormalige) suikeroom nu aan de justitiële schandpaal heeft genageld. Afgelopen weekend werd kolomoisky gearesteerd op verdenking van fraude en witwassen in de periode van 2013 tot 2020. De Oekraïense veiligheidsdienst SBU publiceerde deze informatie, een woordvoerder meldde er tevens bij dat de oligarch twee maanden in voorarrest zal blijven. Of hij betaalt (omgerekend) 13 miljoen Euro, zodat hij op borgtocht kan worden vrijgelaten. 13 miljoen? Een lachertje, dat heeft Ihor alleen al in zijn liboza (linkerbovenzakje).
De druk om de corruptie in zijn eigen land aan te pakken wordt met de dag groter voor Zelensky, vooral zijn grootste sponsor, de Verenigde Staten leggen de lat steeds hoger. Reeds in 2020 werd kolomoisky officieel beschuldigd van bankfraude in de Verenigde Staten, in 2021 kreeg Kolomoisky (en zijn gezin) een Amerikaans inreisverbod dat werd gebaseerd op de fraudebeschuldiging, maar dat was niet het enige. Kolomoisky zou tevens ’een bedreiging zijn voor het publieke vertrouwen in de Oekraïense instituties’. Daarop voelde Zelensky zich in 2022 gedwongen om Kolomoisky zijn Oekraïens staatsburgerschap te ontnemen. De strop om Ihor’s strop werd gaandeweg steeds strakker aangetrokken met zijn recente arrestatie tot gevolg.
Voor het oog van de wereld laat Zelensky zien dat hij serieus werk maakt van de afbouw van de corruptie in zijn land. Op zichzelf is dit lovenswaardig, maar er zitten nog wel addertjes onder het gras. De Amerikanen spenderen tientallen miljarden dollars aan de ’Oekraïense zaak’ en op zichzelf is dat nog lovenswaardiger. Maar het is een illusie te denken dat de Yankees hier niet wat voor terug willen hebben. Rekent U er maar op dat de wederopbouw van Oekraïne (na de oorlog) door de Amerikaanse overheid en Amerikaanse ondernemers zal worden gecontroleerd. Een verrassing kan dat niet zijn, sterker nog, de Amerikanen hebben de laatste 20 jaar een stevige (CIA)-positie opgebouwd in Oekraïne. De zoonlief van Joe Biden (ene Hunter….) was bijvoorbeeld van 2014 tot 2019 lid van raad van bestuur van de Oekraïense energiemaatschappij (waar in die periode de belasting flink zou zijn ontdoken…..) Dit levert papa Joe nog altijd hoofdpijn op, het Trumpkamp doet er al tijden alles aan om Hunter Biden in een kwaad daglicht te stellen. Er is overigens wel degelijk sprake van 'rook' in deze zaak.......
Tja, geopolitiek gaat over belangen, belangen en nog eens belangen. De persoon Kolomoisky is onverenigbaar met de Amerikaanse belangen, Uncle Sam zit eenvoudigweg niet te wachten op een invloedrijke oligarch die na de oorlog ook een stuk van de (geld)koek opeist. Dat is de voornaamste reden voor de aftocht die Kolomoisky nu dient te blazen. Hiernaast komt het narratief van het ’corruptvrij’ maken van Oekraine ook goed uit. En laten we tot slot niet vergeten dat Kolomoisky het Azovbataljon grotendeels financierde. De ’jongens’ van dit regiment hebben heroïsch gevochten in bijvoorbeeld Marioepol, Bahmoet etc, waarmee ze veel sympathie kregen van een deel van de Oekraïnse bevolking. Maar, de oprichters en krijgsmakkers van dit bataljon zijn wel grotendeels Neonazi’s wat uiteindelijk niet profijtelijk was voor Zelensky c.s. Inmiddels maken de Azov-strijders deel uit van de Oekraïense nationale garde, hiermee werd hun Naziprofiel (een beetje) weggewist.
Onduidelijk en onbegrijpelijk blijft het echter waarom Oligarch Kolomoisky deze strijders met een Nazi-ideologie heeft ondersteund, terwijl hijzelf een Joodse achtergrond heeft. Natuurlijk kon deze hele ’situatie’ niet langer voortduren, het narratief van Poetin, Lavrov en Medvedev dat de Oekraïense politieke leiding en legermacht eigenlijk Nazi’s zijn moest coûte que coûte ontkracht worden. Met de finale verwijdering van Kolomoisky uit het Oekraïense openbare leven rekent Zelensky niet alleen af met zijn voormalige suikeroom, maar legt hij zijn volledige politieke en zakelijke lot (én dat van zijn land) in handen van de Amerikanen.
Is dit verwerpelijk? Ten eerste heeft Zelensky geen keus en als (Amerikaanse) bufferstaat is Oekraïne voor ons (West)-Europeanen zo slecht nog niet. Helemaal niet als we bedenken dat Poetin’s mening over de ineenstorting van de Sovjet-Unie de volgende was en is: ’het was de grootste geopolitieke catastrofe van na de Tweede Wereldoorlog’….