Verdammt noch mal, moet EU-Commissievoorzitster Ursula von der Leyen gedacht hebben toen zij tijdens haar bezoek aan de Turkse President Erdogan naar de sofa werd verwezen. Zij is toch de machtigste vrouw in Europa en niet die collega van haar? Ene Charles Michel, klein van stuk, bovendien de tandenloze voorzitter van de Europese Raad. En zij had toch zo’n 6 jaar de Duitse ministerspost van Defesie bekleed, met ’onder’ haar een gigantisch legerapparaat. Tja, met dien verstande dat het Duitse leger krakkemikkig is als een tank uit de eerste wereldoorlog. Duitse militairen schieten op het wereldtoneel – letterlijk – nog geen deuk in een pakje boter……
Charles Michel interesseerde de positie van zijn vrouwelijke collega geen moer. Vasbesloten besloot hij de stoel naast Erdogan voor zichzelf op te eisen, vervolgens stond von der Leyen in haar ééntje voor paf. Als in een stoelendansje in onze kinderjaren. Ursula mocht op de sofa plaatsnemen tegenover de Turkse minister van buitenlandse zaken. Erdogan, als grote jongen zou de zaken met de kleine jongen – Michel – wel eventjes regelen.
Uiteraard verdedigde een ieder zijn of haar gedrag, de Turken verklaarden dat de EU-kwartiermakers zelf op dit protocol (en ’stoelschikking’) hadden aangedrongen. Michel op zijn beurt meende dat het nu juist confronterend zou zijn opgevat als hij zich had verzet tegen de ’stoelsetting’. Dat had nog veel meer gedoe opgeleverd volgens de ’Euro-Belg’. Ach, het zal een stoelendans om de waarheidsvinding blijven. Het echte verhaal zullen we nooit vernemen, wat blijft zijn de kleinerende beelden – voor von der Leyen dan – en een verrijking van ons vocabulaire.
Extra pijnlijk was dat Turkije zich medio maart heeft terug getroken uit de conventie van Istanboel, een verdrag van de Raad van Europa betreffende de bescherming van vrouwenrechten. Volgens de Turkse regering ondermijnt de conventie de zogenaamde traditionele familiewaarden. Erdogan heeft met het stoelendansje in Ankara nog maar eens onderstreept hoe die familiewaarden er in de praktijk uitzien. Boze tongen beweren dat de Turkse president in de sjieke ontvangstzaal zelfs een instant-keuken had willen plaatsen. Alles onder het motto, het belangrijkste (vrouwen)recht is het aanrecht.
Alle deegrollen op een stokje, de reden van het bezoek bleef in de (internationale) pers onderbelicht. De Europese Unie wil maar al te graag de ’Turkijdeal’ met betrekking tot – vooral Syrische – migranten/vluchtelingen vernieuwen. In 2016 werd met Erdogan overeen gekomen dat voor een bedrag van in totaal 6 miljard Euro voor een viertal jaren migranten worden tegengehouden. Met andere woorden: Erdogan stuurt geen Syriërs naar de Griekse grens en opent de Turkse slagbomen niet. Heel simpel gezegd kwam de deal hier op neer. O ja, en voor elke illegale teruggestuurde migrant zouden de Turken een nieuwe migrant mogen sturen die wel kans zou maken op een verblijfsstatus in de EU. Kwam allemaal geen hout van terecht, althans niet van het terugsturen van illegale migranten. Wel gebruikte Turkije de EU-miljarden om met vliegtuigen tegelijk Syriërs af te leveren op Griekse vliegvelden. ’Off the record’ vinden de meeste EU-ambtenaren die zich met migratie bezig houden (en EU-Frontexmedewerkers) de Turkije-deal een volledige mislukking, maar het Brusselse narratief luidt natuurlijk anders…..
Erdogan zit trouwens in het nauw. Hij verwisselt ministers van Financiën als zijn onderbroeken, bijna dagelijks dus. De Turkse Lira verliest zijn waarde met de snelheid van het licht, buitenlandse investeerders blijven weg, Turkije is in een dure oorlog verwikkeld in Noord-Syrië, levensmiddelen worden onbetaalbaar etc etc. Kortom, het volk begint te morren en voor één ding staat Erdogan doodsangsten uit en dat is zijn vrees voor een nieuwe coup. Tijdens de meest recente – in 2016 – scheelde het een haar of Erdogan had het veld moeten ruimen. En geenTurk zal vergeten dat gedurende de consternaties en gevechten Berlijn en Brussel zwegen als het graf. En Erdogan zal dit zeker nooit vergeten. En vergeven al helemaal niet…..
Een nieuwe Turkije-deal zal er naar verwachting weldra komen, ik zie de miljarden figuurlijk al weer naar Ankara stromen. Maakt U zich geen enkele illusies, veel zal de EU ’in return’ niet vragen van Erdogan (behalve het tegenhouden van migranten). Maar juist nu kan – nee, moet – de EU haar tanden laten zien. Als de EU-verantwoordelijken die prachtige gemeenschappelijke waarden niet als een lege huls willen doorgeven aan de nieuwe generatie politici moet op het gebied van mensenrechten nu vooruitgang worden geboekt. Erdogan is thans verzwakt en smacht naar de miljarden uit Brussel. Pak nu je kans Ursula, want van die Belgische collega van je hoef je niks te verwachten. alleen al vanwege het feit dat hij Belg is…..
Tot slot. Er is geen afdoende controle of de miljarden die vanaf 2016 naar Turkije zijn overgemaakt voor het daartoe bestemde doel zijn besteed. Voor hetzelfde geld is een deel gespendeerd aan de oorlog in de Noord-Syrische provincie Idlib. Of aan de pantserwagens die op de Turks-Syrische grens Syrische vluchtelingen voor hun raap schieten, mochten ze proberen de grens over te steken. Wat zegt U, dit laatste is onwaarschijnlijk? Verrek, U heeft gelijk, die pantserwagens zijn namelijk voornamelijk gefinancierd door de Europese Unie, U weet wel, die club van die mooie gemeenschappelijke waarden….
Tja, Ursula, het is om mütend van te worden (het actuele modewoord in Duitsland, een samentrekking van müde en wütend)