Weer even wat hilarisch, treurig, opzienbarend en triviaal Hongaars nieuws van de afgelopen periode, per slot van rekening is het eind augustus, nietwaar? O ja en ’fakenews’ niet te vergeten. Het schooljaar gaat weer beginnen, ik vind het belangrijk dat U goed voorbereid de ’Indian summer’ ingaat……
Ik begin met wat boulevardnieuws en zoals altijd, niets is in Hongarije wat het lijkt. Onlangs werd de dochter van Premier Viktor Orbán betrapt op het weggooien van een volgepoepte luier op een parkeerplaats aan de Kroatische autosnelweg. Op zichzelf geen ’breaking news’ ware het niet dat de luier niet in de daartoe bestemde kliko werd gedeponeerd maar in de berm naast de vuilnisbak. Een oplettende automobilist filmde de onverkwikkelijkheid en stuurde het filmpje met commentaar naar de Kroatische media. Die pakten het komkommerbericht gretig op – de poepluier niet natuurlijk – en ook in Hongarije meenden de ’alternatieve’ media dat de poepluier een serieuze nieuwswaarde had. De Orbánmedia – meer dan 90% van het media-aanbod in Hongarije – zwegen uiteraard in alle talen, daar houdt men zich voor meer dan 90% bezig met het grote immigrantengevaar, de rest van het nieuws is vijfderangs bij deze Orbánvolgelingen. Schandelijk! Dit was de conclusie van de ’alternatieven’ :een dochter van de premier die zich gedraagt als de eerste de beste zwerver. Op zichzelf is de nieuwswaarde van de poepluier te rangschikken onder het zoeken naar spijkers op laag water. MAAR, zoals Frits Bom vroeger meermalen opmerkte, ’er is meer!’ Ferenc Gyurcsány, de socialistische ex-premier vond de poepluierkwestie van een dermate importantie dat hij het bericht met zijn deskundig commentaar onmiddellijk op zijn facebook-pagina plempte. Gyurcsány heeft wel wat met luiers natuurlijk, hij draagt ze bij wijze van spreken al zijn hele politieke loopbaan. Andere grappenmakers compileerden een nieuwsuitzending van de Orbánzender M1 – publieke omroep! – waarin de nieuwslezer met ernstige gezichtsuitdrukking meldt dat de dochter van Orbán een poepluier heeft gevonden in de berm van een Kroatische parkeerplaats. Na deze ontdekking besloot de dochter om het vieze pakketje te deponeren in de daartoe bestemde vuilnisbak. De humor van deze actie ligt wat mij betreft in het feit dat duizenden Hongaren deze compilatieuitzending ’geliked’ hebben. Ik vermoed niet vanwege de verdraaiing van het gebeurde door de grappenmakers, maar vanwege de waardering die de ’likers’ wilden tonen aan Orbán en zijn milieuvriendelijke dochter. Ja, ja, maak je een grap om die Orbánclan onderuit te halen, gebeurt het omgekeerde! Tragikomisch zou ik zeggen. Maar het ’non plus ultra’ moet nog komen. Op diverse sociale media verscheen een ’gefotoshopte’ foto van Orbán’s dochter op de parkeerplek des onheils. Op haar romp had men het hoofd van George Soros gemonteerd, een absurde aanblik. Bijgaande tekst: ook voor deze misdadige vervuiling is Soros verantwoordelijk! Is dit nu humor? Tja, hangt van Uw smaak af en daarover valt niet te twisten. Het geeft in ieder geval aan dat ’nieuwsfeiten’ in Hongarije erg ééndimensionaal worden gebracht en dat er sprake is van buitenlandse vijandbeeldsvorming. Daarop wordt onvermijdelijk gereageerd, wie kaatst kan de bal terug verwachten. Zou George Soros het jurkje van Orbán’s dochter trouwens snoezig vinden?
Is er eindelijk een ’all time high’ appeloogst in Hongarije, is er weer ellende. Buitenlandse opkopers willen slechts 13 Hongaarse Forint per kilo neertellen, zo’n beetje 4 eurocent. Dit terwijl in West-Europese landen appelboeren tot wel 35 eurocent per kilo op hun bankconto kunnen bijschrijven. Hoe kan dat nu? Het is het aloude liedje in Hongarije waar het woord samenwerking in geen enkel woordenboek te vinden is. Een gezamenlijke belangenorganisatie die tot doel heeft een appelverwerkende infrastructuur op te zetten? Nooit van gehoord. En dan blijf je met de gebakken peren – in dit geval appels – zitten. Buitenlandse opkopers/appelverwerkers hebben de appels in Midden-europa, maar vooral Hongarije voor het uitzoeken en maken gretig gebruik van de overproductie. Veel appels worden dit jaar niet als vers fruit verkocht maar komen wel in aanmerking voor conservenproductie. Maar als je als Hongaarse appelboeren niet eens een coöperatieve appelvermaler met een inblikmachientje kunt realiseren, wat wil je dan. En het betreft hier geen ’rocketscience’ en de kosten zijn relatief minimaal. En dat treintje van de oud-burgemeester Lőrinc Mészáros uit het dorp Felcsút kan die appelconserven wel gratis vervoeren, er reizen toch alleen maar een anderhalve kip en drie paardenhoofden met deze door de Europese Unie gefinancierde spoorlijn. Over paardenhoofden gesproken, het zou me niet verbazen als tegenstanders van de ’deep state Fidesz’ al eens zo’n hoofd aan het voeteneinde van hun bed hebben aangetroffen. Ok, ok, nu ga ik iets te ver.
Volgens de HVG, een relatief serieus deels oppositioneel medium profiteert de minister van binnenlandse zaken Sándor Pintér persoonlijk financieel van de de politie-snelheidscontroles op de Hongaarse autowegen. De zogenaamde mobiele ’traffipax’-installaties worden steeds intensiever ingezet op de autosnelwegen maar worden ook verdekt opgesteld in bosjes aan het einde van een dorp waar de gemiddelde automobilist al accelereert naar een snelheid van minimaal 60 km/h. Op deze manier was ik met een kleine snelheidsovertreding reeds de pisang, de cheques beginnen met 30.000 Forint, een kleine 100 euro. De inmiddels 70 jarige Pintér, oud-communist en oud landelijk poltiecommissaris is een geslepen vos, naar verluidt houdt hij een aantal dubbeldikke koffers met compromitterende informatie over linkse en rechtse politici in een safe bij een Zwitserse bank. Volgens de informatie van de HVG verhuurt een aan Pintér gelieerd bedrijf de traffipax-installaties aan de politie die per maand een fors huurbedrag moet neertellen. Om uit de kosten te komen moet de Hongaarse politie wel overuren draaien, dit betekent dus zoveel mogelijk bonnen uitdelen. In Hongarije draaien de ambtelijke molens nog steeds langzaam, maar de boetecheque voor mijn snelheidsovertreding had ik binnen 5 werkdagen aangetekend binnen….Of bovenstaande verhalen nu waar zijn of ’liberale’ stemmingmakerij, wie zal het zeggen, waar rook is, is meestal echter ook vuur. Mijn stellige indruk is in ieder geval dat chauffeurs zich in Hongarije ietwat geciviliseerder gedragen. Wat zeuren we dan, hè.
In Italië slaat de minister van binnenlandse Salvini steeds harder op de immigrantentrom. Alweer werd een schip vol met immigranten in eerste instantie niet toegelaten. Salvini eiste van de Europese Unie eerst een verdelingsplan voor de arme opvarenden. Die kwam natuurlijk niet, waarop Salvini grimmig constateerde dat er geen Europees immigratiebeleid bestaat voor de opvang van immigranten. De Lega Nord frontman dreigde zelfs met het terughouden van miljarden Euro’s die Italië als EU-lid verplicht is aan de Brusselse kassa uit te betalen. Overigens meldde hij in één adem tevens dat hij het immigratieprobleem zo snel mogelijk met zijn vriend Orbán wil bespreken. Tja, Péter Szijártó maakte hierop een ’prachtige’ geopolitieke opmerking: ’de Italianen bewijzen dat de immigratiestroom ook op zee kan worden tegengehouden, Hongarije heeft dit bewijs al eerder geleverd met de afsluiting van de sluipwegen op ’droge’ grond. Na de as Rome-Berlijn kunnen we ons nu opmaken voor de as Rome-Boedapest! In Europa wiebelen verschillende allianties, maar Italië en de Viségradlanden (H-Sk-PL-CZ) vormen op het immigratiedossier een sterk front in de Europese Unie. Deze nieuwe(front)muur neerhalen lijkt me zelfs voor Emmanuel Macron een ondoenlijke zaak.
Vervolgens over naar onze socialistische vriend Tibor Szanyi voor wat sappige uitspraken. Szanyi vult zijn laatste dagen in het Europees parlement, ziet zijn einde naderen en begint daarom steeds gefrustreerder om zich heen te slaan. Tevergeefs deed hij al een gooi naar het socialitisch partijleiderschap, toen dat op de klippen liep kondigde hij de komst van een nieuwe linkse partij aan. Ook dit mislukte jammerlijk en nu wordt Szanyi niet alleen – terecht – door de Fidesz verguisd maar ook in eigen huis. Zijn laatste schandalige flater betreft zijn uitspraak over het hek aan de zuidgrens van Hongarije dat tot doel heeft illegale immigranten tegen te houden:’ het hek aan de Hongaarse zuidgrens moet zo snel mogelijk verwijderd worden en overigens kan dit hek beschouwd worden als een Auschwitz light’. Wat moeten we hier nog van zeggen? Ook al heeft hij deze uitspraak waarschijnlijk in niet geheel nuchtere toestand gedaan – Szanyi staat bekend als forse innemer – , dit sujet dient zich natuurlijk meteen terug te trekken uit het openbare leven. In 2014 waren de rechts-extremistische zogenaamde Gój motorclubleden op uitnodiging van Szanyi op bezoek in Brussel. De kosten declareerde de saloncommunist natuurlijk bij de Europese Unie. Deze ontsporingen kwamen Szanyi reeds op een zware berisping te staan van het Hongaarse socialistische hoofdbestuur. Immoreel, onacceptabel, onnadenkend en oerstom was het oordeel van de bestuursleden. De partij werd hij echter niet uitgedonderd en dat zal waarschijnlijk nu ook wel niet gebeuren. Die Szanyi steekt die bruinhemden van de Jobbik de loef af met zijn misslagen, soms ben ik wel blij dat de westerse pers relatief weinig aandacht besteedt aan Midden – en Oost-Europa. En ja, liever Pintér, Orbán, Szijártó aan het roer dan deze non-valeurs, na hun tijd overigens een echte burgerpartij aan de knoppen svp!
Toch nog een beetje voetbal? Vooruit dan. Hadden we de laatste 5 jaar de voormalige Oost-Duitser Thomas Doll aan het het roer bij Ferencváros, naar goed Hongaars voetbalgebruik heeft zich nu de volgende buitenlander in de persoon van de Oekraïener Serhij Rebrov gemeld. De nog steeds in DDR-tongval communicerende Doll heeft natuurlijk ’fenomenale’ prestaties geleverd bij het vlaggeschip van het Hongaarse clubvoetbal. Maar liefst één keer werd hij kampioen – in vijf jaar – met de groen-witten en dit jaar overleefde Ferenváros in de Europacupvoorronden de maand juli zelfs niet. Normaal worden de meeste Hongaarse voetbalclubs in augustus uitgeschakeld voor de twee Europese competities, Ferenváros deed daar nog een schepje bovenop…..Bovendien heeft Doll geen enkele moeite gedaan om ook maar één woord Hongaars te leren, zou dat wat met zijn Duitse achtergrond te maken hebben? En nu? luisteren naar dat Oekraïens van die Rebrov, zelfs een persconferentie in de Engelse taal is nog teveel voor hem terwijl hij toch een paar jaar in de Engelse Premier league heeft gespeeld. Waarom nou geen jonge ambitieuze Hongaarse trainer gekozen bij de ’Tradionsverein’ Fradi? D’r zal wel weer wat poen aan de bestuurstafel verdeeld kunnen worden, het aloude verhaal. Voor mij als oude supporter van de in het communisme recalcitrante groen-witte club ligt derhalve depressiviteit op de loer. Helemaal als je je bedenkt dat het relatief nieuwe stadion de naam ’Groupama Arena’ draagt. Die verzekeringsboer heeft voor wat grijpstuivers de naam gekaapt, het oude stadion had immers nog een glorieuze naam, namelijk Albert Flórián Stadion. Deze voetbalheld die zelfs door Johan Cruijff tot de top van Europese spelers ’all time’ werd gerekend mag het voortaan doen met een lelijk standbeeld voor de supportersshop. Tja, in Amsterdam doen ze dat gelukkig anders, alhoewel de naam ’Johan Cruijff arena’ nog steeds een gotspe is. Best Ajaxbestuur, in een stadion wordt het voetbalspel beoefend,niet in een arena. Die is bedoeld voor stierenvechten en popconcerten, NIET voor voetbal. Maar ja, de eerste keer dat ik in die Amsterdamse ’Arena’ bezocht was mijn eerste indruk dat ik in een moderne poptempel was terechtgekomen. een poptempel waar zo nu en dan ook nog tegen een balletje wordt aangetrapt. Zelfs het ’Arenagras’ protesteerde zwaar in het begin, het wou niet groeien, het stierf af of rolde zichzelf automatisch op.
Als laatste nog het nationale Hongaarse voetbalteam. Na een korte opleving tijdens het EK voetbal van twee jaar terug is het team inmiddels afgedaald naar het niveau van Luxemburg, nee slechter nog, Liechtenstein. Notabene de Hongaarse coach Pál Dárdai was verantwoordelijk voor het succes in 2016. Ja, de Duitser Bernd Storck (alweer een Duitser!) was tijdens het EK van 2016 bondscoach die profiteerde van Dárdai’s arbeid maar daarna in de WK kwalificatie ongenadig door de mand viel. Zelfs tegen het nietige Andorra bleek het Hongaars elftal niet opgewassen, nee er werd niet gelijkgespeeld, er werd verloren. Ook Storck af door de zijdeur en daar was de nieuwe bondscoach al, de bejaarde Belgische ’tovenaar’ Georges Leekens. Een klein overzicht van de prestaties van deze trainer: Maar liefst 34 jaar duurt de carrière van deze Vlaamse oefenmeester reeds, in al die jaren heeft hij welgeteld één team het landskampioenschap bezorgd, namelijk Club Brugge in 1990. Louis van Gaal zou er bijna jaloers van worden……..Verder trainde Leekens de afgelopen 10 jaar 9 verschillende ploegen, dit begint al aardig te lijken op het spreekwoordelijke ’12 ambachten, 13 ongelukken’. Het laatste ’ongeluk’ was het Hongaarse voetbalelftal, maar geen nood, Leekens had een contract tot het EK van 2020, de geachte heren van de Hongaarse voetbalbond konden voor de zoveelste keer voortijdig financieel aftikken. En nu? Als een konijn uit de hoge hoed toverden de professionele Hongaarse voetbalbobo’s de Italiaan Marco Rossi, een voormalige bescheiden verdediger van onder andere Sampdoria. Nooit Italiaans kampioen geweest als speler, nooit Italiaans international, nooit een Serie A club getraind en ga zo maar door. Maar wel bondscoach van Hongarije nu, een oud-verdediger notabene die op zeker een ietwat modernere versie van het catenaccio zal gaan spelen. Dat worden dan wedstrijden tegen een – pak ’m beet – Gibraltar die wellicht met een per ongeluk goed uitgevoerde counter gewonnen worden. Tegen een land als Luxemburg hou ik mijn hart nu al vast.Ook hier weer de repeterende vraag: waarom nou niet een jonge enthousiaste Hongaarse trainer genomen? Een afbreukrisico is er hoegenaamd niet, er is geen verwachtingspatroon en er drukt geen miljoenensalaris op de begroting. Bernd Storck verdiende bijvoorbeeld een ton – in euro – per maand. Marco Rossi’s officiële salaris wil ik niet weten en zijn officieuze salaris al helemaal niet. En zijn tekengeld zal al wel ergens in Panama gestald zijn.
Ik weet het, ik lijk wel op die oude azijnzeiker van de Volkskrant, Ben de Graaf, ik word bijkans depressief van mijn eigen teksten. Maar er gloort altijd hoop aan de horizon, er komen altijd andere, betere tijden. Wanneer weet ik niet, ik hoop minimaal net zo oud te worden als de legendarische sportcommentator en voetbaljournalist György Szepesi. De oude ijzervreter overleed ruim een maand geleden op de respectabele leeftijd van 96 jaar. Hij was het die commentaar leverde bij het ’Wunder van Bern’. In de WK voetbalfinale van 1954 wonnen de Duitsers van de ’Mighty Magyars’, wat niemand verwachtte gebeurde toch.Net als in de finale van 1974 – tegen wie ook maar weer? – trok ’die Mannschaft’ aan het langste eind. Schrale troost is dat qua voetbalhistorie de Hongaren worden herinnerd als de tovenaars van de jaren vijftig en de Hollanders als uitvinders van het ’totaalvoetbal’. Als ik ’de 100’ mag halen maak ik statistisch nog kans op een goed resultaat van de Hongaren tijdens een WK. Hoop doet toch leven? toch?
György Szepesi zal dan de Hongaren vanuit zijn hemelszetel aanmoedigen, de technologie zal vast al zodanig geavanceerd zijn dat hij de functie van VAR – Video Assistant Referee – kan bekleden. Maar alleen als Hongarije niet in de finale speelt.