De kans dat er ooit nog een Elfstedentocht verreden kan worden wordt steeds kleiner, het is niet anders. Nederlandse winters ’warmen’ per 10 jaar 0,4 graden Celdius op wat betekent dat de kans op een Elfstedentocht in 2050 tot 1% geslonken zal zijn. Dat betekent één Elfstedentocht per eeuw, maar - zoals Johan Cruijff altijd beweerde - ’elk nadeel hep z’n voordeel’. Degene die deze ’tocht der tochten’ wint kan zich automatisch tot winnaar van de eeuw uitroepen.
Ik denk dat bovenstaand scenario schaatser Erik Hulzebosch nog wel eens natte dromen bezorgt. De Anerveener werd tijdens de Elfstedentocht van 1997 namelijk jammerlijk tweede, spruitjeskweker Henk Angenent bleef hem net voor. Met zijn Hardenbergse accent wist Hulzebosch echter veel harten te veroveren waarop hij besloot het ook als zanger te proberen. Dat leverde hem een paar ’schlagers’ op die muzikaal van bedenkelijk niveau waren. Maar wat maakte het uit, Hulzebosch had er succes mee. En één ding moet me wel van het hart, de teksten van de liedjes waren meestal van een bijzondere schoonheid. Één voorbeeldje? OK, deze dan: ’ik ben gevuulig voor elk mooi wicht, maar kiek goed uut, misschien is ’t wel een nicht.’ Tja, in het huidige ’woke-tijdperk’ zijn dit soort uitspraken uit den boze, maar in de negentiger jaren kon het nog allemaal.
Hulzebosch is inmiddels de 50 levensjaren ook al gepasseerd, dus hij zal geen koning van een eventuele ’tocht der tochten’ meer worden. Dat geldt ook voor die andere, al net zo hakkelende ex-topschaatser Erben Wennemars. Ook hij komt uit Overijssel, maar uit een iets groter dorp dan Anerveen. Wennemars is een Dalfsenaar, hij is ook helemaal idolaat van de Elfstedentocht en van het schaatsen in het algemeen. Regelmatig wordt hij nog door de NOS-sportredactie ingezet bij grote wedstrijden, hij mocht vorig jaar bijvoorbeeld naar China afreizen, alwaar de olympische winterspelen werden gehouden. ’Onze’ mediageile correspondent berichtte dagelijks op TV over zijn wederwaardigheden. Eerlijk gezegd had ik het na 3 dagen al een beetje ’gehad’ met de Dalfsenaar. Ik had liever Rintje Ritsma in zijn plaats gezien, helemaal omdat de bijna kale Rintje succesvolle haartransplantaties heeft laten doorvoeren.
Terug naar de essentie, moeten we treurig zijn over de steeds kleinere kans op de ’tocht der tochten’. Deels ja, maar de versies van de vorige eeuw worden er alleen maar iconischer van. Bovendien, er bestaat ook zoiets als de alternatieve Elfstedentocht die elk jaar wordt gehouden op een Oostenrijks meer. En dan heb ik nog niet eens over de fietselfstedentocht, de Elfsteden wandeltocht en de zwemelfstedentocht. Deze legde lange afstandszwemmer Maarten van der Weijden in één ruk af (niet voor gaan traninen hoor!).
Tenslotte is de ’culinaire elfstedentocht’ het vermelden waard. Op diverse locaties Friese heerlijkheden smullen en dan weer een eindje fietsen, dat is mijn favoriete Elfstedentocht. Aaah, Staverse turfham, om je vingers bij af te likken, maar ook het Friese ’dúmke’ of een snee ’sûkerbôle’ zijn niet te versmaden. Nog een ijsje na? Natuurlijk, dat mag, wat dacht U van een bekertje mokka-Beerenburgijs bij ijsboerderij de Bûterkamp te Oudemirdum? Worden we nog een beetje ’tipsy’ ook. Met Erik Hulzebosch die op het boerderijterras één van zijn ’schlagers’ ten gehore brengt kunnen we bijna spreken van een ’hemelse ervaring’ in Friesland’. Het enige nadeeltje is dat Hulzebosch niet kan zingen, bovendien drukt Erik zich uit in de Nederlandse taal (althans, hij doet een poging daartoe…)
Nee, beter is het de band Twarres uit te nodigen die het prachtige nummer ’Wêr bisto’ zullen vertolken. Na de laatste klanken van dit mooie lied gooien we - ad fundum - nog één keer een kelkje Joustra Beerenburg achterover. Maar voordien klinken we eerst op de volgende Elfstedentocht die gehouden zal worden in 2029. Hoe ik dat zo zeker weet? In 1529 werd de opdracht gegeven om een brede ’Oldehove’-toren te bouwen in het centrum van Leeuwarden. Moeder natuur trekt zich zulke feiten uiteraard aan en dat betekent dat er in 2029 net zo’n strenge winter zal aanbreken als in 1963 als omlijsting van het honderste lustrum. De in 2021 overleden Reinier Paping zal vanaf zijn hemelse ijsbaan elke deelnemer succes wensen, zelfs Erben Wennemars. Die deze dag natuurlijk niet in staat is commentaar voor NOS TV te leveren. Gelukkig maar!
Twarres, Wêr bisto
https://www.youtube.com/watch?v=AkzorODWTYc&ab_channel=TwarresMedia
En twee ’schlagers’ van Erik Hulzebosch mogen natuurlijk niet ontbreken.
https://www.youtube.com/watch?v=9cApNT9XJ7U&ab_channel=NoNonsenseMusic
https://www.youtube.com/watch?v=KVVZm54KcsU&ab_channel=NoNonsenseMusic