50 jaar geleden - op 13 augustus 1972 - deelde scheidsrechter Gerard Jonker de eerste gele kaart uit in het betaalde voetbal. Een uniek moment in de Nederlandse voetbalgeschiedenis en de naam van de toenmalige scheidsrechter van dienst verdient het om uit de vergetelheid gehaald te worden. Maar dat geldt net zo goed voor de speler die de kaart ontving, ene Eltje Edens, rechtsback van Veendam.
Veendam? Was dat niet de club waar begin jaren zeventig ook ene Johan Derksen - sigaar/snor - actief was? Zeker wel, maar Derksen was geblesseerd geraakt en moest vanaf de tribune toekijken. Hij zal zichzelf waarschijnlijk gelukkig geprijsd hebben dat hij die dag niet binnen de lijnen kon verschijnen. Waarom? Wel, dan was het namelijk Johan Derksen geweest die met de ’eer’ was gaan strijken en misschien had die ’eer’ zelfs groter kunnen uitvallen. Derksen die als eerste Nederlandse speler in de Nederlandse voetbalgeschiedenis een rode kaart ontvangen zou hebben Wat een giller was dat tot op de dag van vandaag geweest, nietwaar?
Willem van Hanegem kreeg op 13 augusrus 1972 ook een gele kaart in de wedstrijd Feyenoord – NEC, maar Eltje Edens had deze net even eerder ontvangen dan ’de Kromme’. Het was trouwens helemaal feest geweest als op deze dag van Hanegem de eerste gele en Johan Derksen de eerste rode kaart had ontvangen. Een illuster duo dat met de twee trofeeën in menige TV-show had kunnen optreden. Beide spelers waren in hun tijd superfanatiek en ook zo gemeen als ze lang waren. Derksen beukte er regelmarig op los en van Hanegem heeft zijn ’Oranje-maatje’ Johan Neeskens van Ajax weleens een bloedneus geslagen. De verschillen tussen de Kromme en sigaar/snor? Wel, van Hanegem is nog steeds één van ’s lands beste voetballers aller tijden, Derksen een verdediger van middelmatig niveau…
Over Johan Neeskens gesproken. Die kreeg al eerder ’geel’, maar niet in een Nederlandse competitiewedstrijd. Op 3 november 1971 toverde de scheidsrechter ’Nees’ het geel voor in de Europacupwedstrijd Ajax – Marseille. De iconische Henk ’Charly’ Bosveld kreeg zelfs nog vóór Neeskens een gele kaart in een Europacupwedstrijd. Bij welke club speelde Charly toen? Sparta Rotterdam natuurlijk, ja, ja, toen speelde Sparta nog Europees voetbal. Ik vraag me af of ’oerspartaan’ Jules Deelder deze wedstrijd heeft gezien. Daarvoor had hij namelijk naar het communistische Bulgarije af moeten reizen alwaar de Rotterdammers de tegenstander waren van Levski Spartak Sofia.
Mooi toch, deze verhalen uit de oude doos? Maar we zijn er nog niet, want degene die zelfs vóór Neeskens en Bosvelt een gele kaart kreeg is niemand minder dan Feyenoorder Theo ’de tank’ Laseroms. In een vriendschappelijke wedstrijd - op 1 september 1971 - tegen het Belgische Lierse SK verkocht hij een trap aan Peter Ressel, waardoor hij op de ’gele bon’ vloog. Grappig genoeg vertrok Ressel het jaar daarop naar Rotterdam om Feyenoord te versterken. Ik vrees dat hij op de training nog wel eens een schop van Laseroms heeft gekregen. En anders wel van die andere spijkerharde verdediger, ene Rinus Israël.
Terug naar Johan Derksen, hij zou tijdens zijn actieve voetbalcarrière nog heel wat kaarten verzamelen. Zijn grootste voetbalzonde beging Derksen rijdens een voetbalwedstrijd tussen Cambuur Leeuwarden en Veendam. Derksen schopte doelbewust Cambuurspeler Sietze Visser uit de wedstrijd waarop hij van het Cambuur-publiek herhaaldelijk de volgende opmerking naar zijn hoofd kreeg geslingerd: ’viezerik, viezerik, viezerik!’ Sigaar/snor reageerde hierop door obscene handgebaren te tonen naar het publiek. Gevolg: 4 wedstrijden schorsing, bovendien plaatste het Veendam-bestuur Derksen onmiddellijk op de transferlijst. Herkent U de ’huidige’ Derksen een beetje in dit ’voorvalletje’. Hmmm, een beetje wel, toch?
De voetbalwereld balanceert voortdurend op de richel tussen vermakelijk en beschamend. (Johan Derksen, 1949 - )