Heeft U last van ’vliegschaamte’? Ik niet hoor, wel van vliegangst, helemaal na het lezen over diverse berichten die reppen van een beerput bij vliegtuigbouwer Boeing. Overigens, voor de milieu-en CO2 activisten onder ons: vliegschaamte heeft vooral te maken met Uw omgeving. U schaamt zich ten opzichte van anderen voor Uw vlieggedrag. Klinkt een beetje pathologisch, nietwaar? Als U een gezonde geest in een gezond lichaam bezit – mens sana in corpore sano – spreekt U van vliegschuld. Een schuld ten opzichte van U zelf, niet ten opzichte van anderen. Want zegt U nou eens eerlijk, wie zit er nu op Uw ’grote milieuhart’ te wachten?
Tot zover mijn ’mindfulnessreading’. Terug naar beerput Boeing. Pas na de tweede crash vorig jaar in Ethiopië – in 2018 was al een 737 MAX 8 in Indonesië neergestort – begonnen experts en critici echt op de trom te slaan. Wat bleek? Volgens het Amerikaanse tijdschrift Forbes wisten hooggeplaatste functionarissen binnen Boeing te voorkomen dat LION Air simulatietraining aan piloten zou voorschrijven. Simulatietraining kost aardig wat centjes en daarmee zou de vrees bij de Boeingleiding post gevat hebben dat de verkoop van dit nieuwe type vliegtuig wel eens zou kunnen stagneren. Het toestel dat in Indonesië uit de lucht klapte behoorde tot de luchtvloot van? LION Air uiteraard…..
Alexander in ’t Veld, universitair docent en testpiloot bij de TU Delft meent dat er fouten zijn gemaakt bij het ontwerpproces én bij het toezicht en de certificatie door de FAA (de Amerikaanse luchtvaartautoriteit, red). Bovendien werd er een nieuw automatisch stabilisatiesysteem geïnstalleerd in de nieuwe ’kist’, voornamelijk omdat de motoren op een andere plek werden bevestigd dan bij de voorganger van de 737 MAX 8. Dit resulteerde in een andere aerodynamica van het toestel. Maar geen nood meenden de Boeingbonsen, simulatietraining? Ach, die kist stijgt op, vliegt en landt bijna uit zichzelf……
De grootste vliegtuigbouwer – naar omzet – van de wereld had zich er met de introductie van de 737 MAX 8 al eigenlijk met een Jantje-van-Leiden van afgedaan. De basistechniek/technologie van dit laatste type is – nog steeds – gebaseerd op het eerste concept van de 737. Een concept dat al een halve eeuw oud is. ’Funkelnagelnieuwe’ toestellen ontwerpen en uitwerken kost – wederom – een berg centen, dat is de reden dat Boeing dit type voortdurend ’ge-update’ heeft. Dit trucje heeft Boeing trouwens afgekeken van Airbus dat met zijn A320 type ook op de ’updatetour’ is gegaan. Met een klein verschil: het concept Airbus is 35 jaar geleden bedacht, niet 50 jaar geleden………
Nu is het natuurlijk in beginsel geen enkel probleem dat vliegtuigbouwers bestaande concepten moderniseren. Open deur: als dit maar niet ten koste gaat van de veiligheid. Die, welnu is hier in het geding. De inmiddels ex topman van Boeing gaf eind vorig jaar toe dat er fouten zijn gemaakt bij de ontwikkeling van de 737 MAX 8. Op de keper beschouwd een dramatische uitspraak. Niet alleen geeft de oude Boeingbaas toe dat er technische fouten zijn binnengeslopen, maar daar kan bij opgeteld worden dat simulatietrainingen werden ontmoedigd Daarover zweeg de ex Directeur maar eventjes, maar als ’leek’ en argeloze luchtreiziger word ik daar nog veel zenuwachtiger van.
Dennis Muilenburg, dat is de naam van de ex Chairman van Boeing. Zo’n naam bedenk je toch zelf niet: een baasje met een (te) grote muil op een majesteitszetel van ’zijn’ kasteel (burg). Vlak voor kerst 2019 gaf hij zijn positie op. Met opgeheven hoofd meldde hij dat hij zijn welverdiende bonus over 2019 niet zou ’opnemen’. Op dat moment waren de 346 overleden passagiers als gevolg van de ’crashes’ al een tijdje op de ’eeuwige jachtvelden’. Experts menen dat Boeing sinds het uitbreken van het schandaal 2 miljard per maand kwijt is door de problemen met de 737 MAX 8. De FAA heeft de toestellen tot nader order niet vrijgegeven voor welke vlucht dan ook.
Onlangs werd bekend dat Muilenburg 62 miljoen dollar meekrijgt na zijn vertrek. Dit bedrag dient wel genuanceerd te worden, want er zit bijvoorbeeld een fors deel pensioenvoorziening in. Dit is nog te billijken, maar dat de ex topman tevens miljoenen meekrijgt als zogenaamde ’looncompensatie’? Dit is toch de wereld 180 graden op zijn kop gedraaid? J. Michael Luttig, de speciaal adviseur van Boeing voor de geschillen rond de twee dodelijke ongevallen met de 737 MAX-toestellen is overigens ook al opgestapt. Een te grote beerput gevonden misschien? Of wilde hij niet verantwoordelijk worden voor de doofpot die momenteel in de United States op het vuur wordt gezet?
Doofpotten of niet,bij mij zingt maar steeds dat zelfde – letterlijk – dodelijk vervelende deuntje in mijn hoofd. De Boeing 737 MAX 8 toestellen werden pas na de tweede crash aan de grond gehouden. Wat nu, als die tweede crash niet had plaatsgevonden? Dan geef ik U op een briefje dat die toestellen tot op de dag van vandaag wereldwijd in de lucht zouden hangen. Met misschien U wel aan boord. En misschien was U dan wel het volgende slachtoffer geworden van het misdadige mismanagement van Boeing. Of misschien ik wel. Gelukkig schrijf ik nu dit artikel dat U op een later tijdstip leest. De kop van dit artikel laat er geen misverstanden over bestaan. De tekst is van een Boeingwerknemer en deze is niet de enige die vernietigende krikiek levert. Een collega meldde het volgende, nota bene 8 maanden voor de eerste vliegramp: ’ik zou mijn familie niet met het toestel laten vliegen’.
Vliegschaamte? Nogmaals, ik heb er geen last van, vliegangst wel. Met voorgaande in het achterhoofd helpt daar geen ’vliegangstcursus’ tegen. En ook geen lieve moeder…..
Tot slot stel ik voor om een nieuwe uitdrukking te populariseren: VLIEGTUIGSCHAAMTE. In allereerste instantie van toepassing op ene meneer Muilenburg…….