Normalitair wordt er niet zoveel geschreven over topmedewerkers van geheime diensten all over the world. Tja, waarom eigenlijk niet, deze figuren zouden toch tot de verbeelding moeten spreken? Niet in de laatste plaats omdat we ons door de jaren heen hebben laten verpozen met diverse spionagefilms, met de James Bondreeks als absoluut hoogtepunt. Wel, waarschijnlijk komt dit doordat er maar zeer weinig bekend is over belangrijke spionnen in de wereld. De namen van de hoofden van de CIA en van de Engelse MI5 en 6 zijn dan wel openbaar, maar in de regel weten we maar weinig van deze lieden en wordt er weinig over ze geschreven. Toch is daar onlangs verandering in gekomen! Sinds het aantreden van de eerste vrouwelijke directeur van de Brits inlichtingendienst MI6 verschijnen er regelmatig artikelen in de media over Blaise Metreweli, de nieuwe ’C’ van deze club.
’C’? Ja, deze letter voor ’Chief’, da’s niet zo verwonderlijk natuurlijk. De traditie om de number one van MI6 op deze manier te tituleren stamt uit de tijd van het begin van de 20e eeuw. De eerste directeur van MI6, Kapitein Sir Mansfield Smith-Cumming, ondertekende zijn brieven altijd met een 'C' in groene inkt. Waarna de (Engelse) traditie geboren was.....James Bondauteur Ian Fleming gaf echter een andere afkorting aan de directeur van ’the Circus’ (bijnaam van MI6). Hij prefereerde ’M’ maar de reden hierachter is nooit duidelijk gewporden. Sommige Bondkeners menen dat Fleming hiermee zijn respect heeft willen tonen aan Mansfield Smith-Cumming wiens naam met een ’M’ begint. Anyway, in de wandelgangen van het MI6-pand zal het nieuwe vrouwelijke hoofd van MI6 waarschijnlijk niet zelden worden aangeduid met de term ’M’. Terwijl Metreweli in het geheel geen gelijkenis vertoont met Judi Dench, die jarenlang de bazin was van James Bond (ofwel Daniel Craig).
Met wie Metreweli wel gelijkenissen vertoont? Onlangs zag ik voor het eerst een afbeelding van haar, ik moest meteen denken aan de Engelse zangeres Alison Moyet. Nu ja, de jongere versie van haar dan uit de tachtiger jaren. In 1985 scoorde ze een hit met het nummer ’all cried out’ en als U de videoclip bekijkt bent U het misschien met me eens. Moyet lijkt op Metreweli (en andersom), het enige verschil is dat Moyet ietwat corpulenter lijkt. Maar goed, oordeel zelf (clip Moyet: https://www.youtube.com/watch?v=3wWi6OrgZe4&list=RD3wWi6OrgZe4&start_radio=1&ab_channel=AlisonMoyetVEVO en afbeelding Metreweli: https://nos.nl/artikel/2571312-blaise-metreweli-eerste-vrouw-aan-het-roer-bij-britse-geheime-dienst-mi6
Overigens, met een knipoog naar de James Bondreeks hadden de Britten Metreweli toch kunnen introduceren als de nieuwe ’M’? Al was het alleen maar wegens haar vrouwelijke (James Bond) equivalent Judi Dench én het feit dat haar achternaam ook met een ’M’ aanvangt. De charmante NOS-correspondente Fleur Launspach (onze vrouw in Londen) heeft hiervan geen issue gemaakt, maar wel van iets anders. Namelijk dat de grootvader van Metreweli een overloper van het Rode Leger zou zijn geweest. Hij zou bekend hebben gestaan als ’the Butcher’, althans dat meent de Daily Mail die zich baseert op documenten die te vinden zijn in een archief in de Duitse stad Freiburg.
Metreweli’s grootvader was een Oekraïener die luisterde naar de naam Constantine Dobrowolski. Hij zou een belangrijke informant zijn geweest van de Nazi’s in het noorden van Oekraïne. Maar niet alleen zou hij intelligence met de Nazi’s gedeeld hebben, in brieven aan Duitse bevelhebbers schepte hij ook op over zijn rol in de Oekraïense holocaust. Hij zou gemeld hebben dat hij actief had deelgenomen aan moordpartijen op Joden waarna hij zijn brieven met een welgemend ’Heil Hitler’ zou hebben afgesloten. Het Britse ministerie van buitenlandse zaken ontkende deze informatie overigens niet, het volstond met mede te delen dat Metreweli haar grootvader nooit heeft gekend of ontmoet….
Wat mij betreft had het ministerie zelfs deze opmerking achterwege kunnen laten, want laten we wel zijn: wat heeft Blaise Metreweli in hemelsnaam te maken met gedragingen van haar Oekraïense opa? Toch meent de NOS-journaliste Fleur Launspach het familieverleden van Metreweli voor het voetlicht te moeten brengen met de kop ’nieuwe baas van Britse geheime dienst blijkt kleindochter van Nazispion’. Maar lieve Fleur, als de nieuwe MI6-baas van mannelijke kunne zou zijn geweest, was er dan ook zoveel ’rumour’ ontstaan? Mmmh, wellicht wel, maar waarschijnlijk niet met deze intensiteit….
Overigens begrijp ik nog steeds niet waarom Judi Dench - na haar iconische prestaties in diverse Bondfilms in de rol van ’M’ - destijds niet is benoemd als de eerste MI6-cheffin. Wat zegt U, een spionagefilm is niet hetzelfde als de rauwe praktijk van the real world of espionage? Hoezo? MI6 is volgens boze togen meer een kopie van de MI6 in de James Bondfilms dan andersom. Bovendien, Judi Dench komt uit een onbersispelijke familie, haar vader was bijvoorbeeld een nette dokter die haar dochter als een keurige Quaker opvoedde. Ach ja, het is nu allemaal te laat, Dench is inmiddels hoog bejaard en bijna blind. Deze kans heeft MI6 duidelijk gemist.
Toch is het voor de bühne misschien handig voor de Britten om Metrewelski op korte termijn te vervangen. Wie haar plek zou moeten overnemen? De kersverse ’Sir’ Gary Oldman natuurlijk, al was het alleen maar vanwege zijn geweldige rol als Winston Churchill in de film ’Darkest hour’. En zijn rol als geheim agent in de film ’tinker, tailor, soldier, spy’ natuurlijk Maar wat wordt het lot van Metrewelski dan?? Oooh, ik heb al met Bondproducer Barbara Broccoli gebeld, zij wordt gewoon de nieuwe ’M’ in de volgende Bondfilm. Nu alleen nog een geschikte Bondacteur vinden Barbara! Daarover in mijn volgende artikel meer!