Woord van de dag 19 augustus 2023: ’(Belgische) waterstress

Eerst maar eens, de definitie, wanneer spreken we van waterstress? ’In een situatie waarin de vraag naar water groter is dan het beschikbare aanbod. Dit kan worden veroorzaakt door een aantal factoren, zoals klimaatverandering, bevolkingsgroei en vervuiling’. Wat nu, is dit dan het geval in België, dat kan toch niet waar zijn? Nee, zover is het nog niet maar de Vlamingen en de Walen verbruiken zo’n 80 procent van de beschikbare hoeveelheid water, in een extreem droge periode zou dit zomaar over de 100% heen kunnen gaan.

België heeft de twijfelachtige eer op plaats 18 te staan in de zogenaamde ’wereld-waterstressindex’ die regelmatig door de World Resources Institute (WRI) wordt gepubliceerd. Bij de eerste 20 staan er bijzonder weinig Europese landen, naast België vinden we Cyprus (op nummer 2) en San Marino (op plekje 17). Verder staan in de top 20 landen als Libanon, (de woestijnbak) Qatar, (het al bijna even droge en dorre) Saoedi-Arabië en het eveneens ’niet te natte’ Egypte.

Tja, deze landen waren te verwachten op hoge posities van deze lijst en dat geldt ook voor Griekenland en Tunesië. Maar deze twee laatste landen staan lager op de lijst dan België, wat toch op zijn minst opmerkelijk is. OK, België is een dichtbevolkt land met een forse industrie en intensieve landbouw, maar dat geldt ook voor noorderbuur Nederland bijvoorbeeld. Hiernaast zijn landen als Macedonië en Montenegro veel zuidelijker gelegen, zijn niet dichtbevolkt en van gigantische industriële activiteit is daar ook al geen sprake. De vraag is dus waarom de Belgen 80 procent van hun ter beschikking staande water verbruiken.

Vooral in Vlaanderen is het waterbeleid - of beter ’afwateringsbeleid’ - er op gericht om het water zo snel mogelijk uit te laten komen in zee…. De drainagetechnieken in Vlaanderen werken eigenlijk te goed, er worden nog steeds gebieden drooggelegd voor industriedoeleinden, bewoning etc. Maar ja, dat betekent tevens dat omringende percelen ook minder water ter beschikking hebben. Waardoor boeren uit arren moede van elders water naar hun land moeten pompen. En daarmee wordt een kettingreactie teweeg gebracht die weer  tot watertekorten kan leiden in andere gebieden.

Politieke onwil is in België momenteel de grootste oorzaak van de huidige waterstress. Het systeem van waterschappen zoals in Nederland is in België (deels) niet werkzaam. Misschien is dit ook wel een reden dat de waterhuishouding nooit adequaat is geregeld voor de Benedenschelde en het Rupelbekken. Hiernaast helpt het natuurlijk niet mee dat België maar liefst zes verschillende regeringen kent, de Federale regering is er ’slechts’ één van. Er bestaat zelfs een Belgische regering van de Duitstalige gemeenschap….(PS en dan heb ik het voor het gemak nog maar even niet over - andere - provinciale, regionale en gemeentelijke overheden….)

De regio de Kempen zou redelijk eenvoudig tot - zoals de Vlamingen zeggen - tot ’waterschuur’ kunnen worden geformeerd en het historische waterbassin van de Moervaartvallei zou tevens hersteld kunnen worden. Maar daarvoor is politieke afstemming tussen de verschillende Belgische bestuurslagen noodzakelijk en dan heb ik het nog niet eens over de boeren die hun landbouwmethoden zouden moeten aanpassen. Wanneer er op dit gebied vooruitgang zal worden geboekt? Ik vrees als Pasen en Pinksteren op één dag zullen vallen…..

Tot slot wil ik de federale regering onder leiding van Alexander de Croo oproepen om zo snel mogelijk een wetsontwerp in te dienen. Stelt U zich eens voor dat een aantal Belgische bierbrouwers geen goudgeel vocht meer zou kunnen brouwen wegens gebrek aan water. Dit moet koste wat kost voorkomen worden! in geval de Belgische waterstress de 100% overstijgt dient de volgende (aan te nemen) wet toegepast te worden: ’bierbrouwerijen hebben altijd voorrang betreffende de toegang tot waterbronnen.’ Want als er geen Duvel bier meer voorhanden is komt die ’duvel’ meteen uit de lege fles en zal zijn vloek over het gehele vlakke land van Vlaanderen uitspreken (En over Brussel en Wallonië).

En dan zal het niet meer helpen om massaal het nummer van Jacques Brel (’mijn vlakke land’) op te zetten. De ’duvel’ zal de goddelijke stem van Brel namelijk een zorg zijn. ’Dan vecht mijn land, mijn (gedraineerde….) vlakke land’, maar helaas, tevergeefs….

https://www.youtube.com/watch?v=F6vSjSUbSS0&ab_channel=erikdegroot88