Eerste ’stikstof-executie’ in de Verenigde Staten

De discussie over de doodstraf ligt in Europa reeds ver achter ons. In Nederland verdween in 1952 deze - letterlijk - onherroepelijke straf uit het wetboek van strafrecht, in de Verenigde Staten kunnen - en worden… - in zo’n 20 staten nog steeds executies uitgevoerd. In Californië, Arizona, Wyoming en Missouri mag dat zelfs nog door de veroordeelde in een gaskamer te stoppen. En in South-Carolina, Utah en Oklahoma is het wettelijk nog mogelijk een vuurpeloton in te zetten.

De staat Alabama heeft recentelijk een nieuwe methode ingevoerd, namelijk het toedienen van zuivere stikstof door middel van een masker. Volgens overheidsfunctionarissen is ’de stikstofmethode de meest pijnloze en humane executiemethode die de mens kent'. Dat is op zijn zachtst gezegd nogal een boude uitspraak vanwege twee redenen. Ten eerste is deze manier van executie volledig nieuw en - wat nog veel belangrijker is - de experts op dit gebied spreken zich elkaar tegen.

En dan is er nog de praktijk. De eerste mens is inmiddels met een stikstofmasker naar de andere wereld geholpen in Alabama, het ging om de 58-jarige Amerikaan Kenneth Eugene Smith. De gevangenisdirecteur meldde na de executie dat er 15 minuten lang stikstof is toegediend, de dood van Smith werd pas officieel vastgesteld na 22 minuten. Volgens getuigen zou hij tijdens de eerste twee minuten flink geschud hebben en stevig aan de beugels hebben getrokken.

Dit laatste zal wel nooit geverifieerd kunnen worden, maar het voedt natuurlijk wel de assumptie van (een deel van) de experts dat de ’stikstofmethode’ allesbehalve pijnloos verloopt. Het werpt de vraag op waarom Smith niet omgebracht had kunnen worden op de elektrische stoel, of door middel van een spuitje. Met beide methoden is er immers reeds geruime ervaring opgedaan in het land van de onbegrensde mogelijkheden. Dat klopt, maar bij Smith was het juist bij een eerdere poging verkeerd gegaan. In 2022 probeerden gevangenismedewerkers in één van Smith’s aderen te prikken, maar die werden niet gevonden…. Smith werd terug gebracht naar zijn dodencel, wachtend op de volgende poging van de autoriteiten. Zou Smith met ’galgehumor’ gereageerd hebben op dit lugubere scenario?

Waarschijnlijk niet, wel bevestigde Smith dat hij angst had om een pijnlijke dood te sterven, regelmatig viel hij ten prooi aan paniekaanvallen. Ik vrees dat hij nog panischer werd nadat hij vernam dat er GEEN wetenschappelijke consensus bestaat over de ’stikstofmethode’. En al helemaal niet of het een ’humane methode’ betreft. Bovendien is het de vraag of het executeren van ’vermeende’ moordenaars sowieso als ’humaan’ kan worden bestempeld.

’Vermeend’? Ja, ja, want het is maar de vraag of (een deel van) de geëxecuteerden daadwerkelijk een moord op hun geweten hadden. Er zijn gevallen bekend in de Verenigde Staten waarin achteraf sprake bleek van fouten in het onderzoek of de rechtszaak. Deskundigen schatten dat sinds 1973 4% van alle ter dood veroordeelden (achteraf) onschuldig blijkt te zijn. Dat zijn honderden mensen!!! En hiermee kom ik op de kardinale vraag of het (gerechtelijk) executeren van mensen überhaupt geoorloofd is in landen die zich er op beroepen een rechtsstaat te zijn.

Het antwoord hierop is in Europa reeds gegeven, de doodstraf is allerwege afgeschaft. Sterker nog, mocht een land in Europa deze willen herinvoeren is er altijd nog het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM). De bij het verdrag aangesloten landen hebben zich gecommitteerd om de doodstraf nooit meer op te leggen. En terecht natuurlijk, het omleggen van een persoon is nu eenmaal onherroepelijk, daar helpt geen lieve moeder meer aan.

In landen als Bangladesh, Pakistan, Nigeria en Iran is het zelfs nog mogelijk minderjarigen naar de andere wereld te helpen. In de Verenigde Staten bepaalde het Federale Gerechtshof in 2005 dat er in geen enkele van de 50 staten meer doodstraffen aan kinderen mogen worden opgelegd. Ongelooflijk nietwaar? In het ’Christelijke’ Amerika mochten tot 2005 nog kinderen op de elektrische stoel worden geplaatst, of voor het vuurpeloton worden gezet. Gelukkig is daar nog ene Paus Franciscus die over de doodstraf het volgende verkondigde: ’elke doodstraf druist in tegen de menselijke waardigheid die elke mens van God, zijn schepper, krijgt bij zijn of haar bevruchting.’ 

Ik vrees dat veel Amerikaanse Christenfundamentalisten zich nog steeds vastklampen aan de uitspraak van Jezus van Nazareth (de Messias) gedaan in het evangelie van Matteüs, 18:6: ’wie een van de geringen die in mij geloven van de goede weg afbrengt, die kan maar beter met een molensteen om zijn nek in zee geworpen worden en in de diepte verdrinken’. Tja, op basis van deze uitspraak verwacht ik niet dat Jezus ooit het EVRM zal ondertekenen. Wat zegt U, dat kan ook niet, want Jezus is al meer dan twee eeuwen geleden geëxecuteerd? OK, behalve als U gelooft dat de Messias in de toekomst nog zal verschijnen, volgens het Joodse geloof zal dit immers het geval zijn. En volgens Jehova’s getuigen ook! Wel, als Hij op enig moment verschijnt zal ik Hem verzoeken om het EVRM te ondertekenen. Wie weet. misschien is hij wel zo beschaafd om zijn handtekening te zetten…..

In de rockopera Jesus Christ Superstar (uit 1971) van Andrew Lloyd Webber vragen de zangers en zangeressen het volgende aan Jezus: ’do you think you're what they say you are?’ Maar wie bedoelt Webber met ’they’? Apostel Matteüs en een aantal van zijn collega’s, of de Paus en zijn kliek, of misschien wel de mannenbroeders van de SGP? In deze zwaar gereformeerde partij bevindt zich nog altijd een aantal mannenbroeders die de doodstraf wil herinvoeren. Zij (they) weten uiteraard beter dan wie dan ook wat De Bijbel voorschrijft. Zij kunnen daarom het enige en juiste antwoord geven op de vraag van Webber in de rockopera. Snel meezingen dan maar beminde (SGP)-gelovigen, jullie antwoord kan eenvoudig ingepast worden in de tekst van bijgaand nummer, getiteld: Jezus Christ Superstar….

https://www.youtube.com/watch?v=YOn1ILgE4Qw&ab_channel=LightFountain18

Bijgaand voor de volledigheid de getuigenis van een geestelijk begeleider die bij de executie van Smith aanwezig was. Hij zag ’iemand die minutenlang vocht voor zijn leven’. Het is allemaal weerzinwekkend…

https://www.nu.nl/305828/video/ooggetuige-over-stikstofexecutie-hij-vocht-minutenlang-voor-zn-leven.html