24 november:een gedenkwaardige dag in de Hongaars-Nederlandse geschiedenis!

Baruch Spinoza was - onder andere - een politiek denker, wiskundige, filosoof maar bovenal een kind van de verlichting. Op 24 november 1632 zag hij het Amsterdamse levenslicht als zoon van Sefardische Joden. God en natuur waren in Spinoza’s defintie hezelfde en inzicht in de natuur verhoogde volgens hem de kennis van het goddelijke. Het is dus niet zo gek dat de ’verlichtingsfilosoof’ en Descartesfan elke - Bijbelse - Openbaring en profetie ontkende en zich uitsluitend baseerde op ’de rede’. Een wonder eigenlijk dat Spinoza in zijn tijd niet door één of andere geloofsfundamentalist om het leven is gebracht. Wel werd hij al in 1656 - op 24 jarige leeftijd - uit de Joodse gemeenschap verstoten, dit terwijl hij nog geen letter had gepubliceerd.  

In Boedapest wordt Spinoza geëerd, in het ’Joodse district’ bestaat de mogelijkheid het Spinoza Ház te bezoeken. Er worden theater/filmvoorstellingen verzorgd en in het restaurant kan een ’vorkje geprikt worden’. Wekelijks is er live Joodse Klezmermuziek waarvan nog beter genoten kan worden tijdens het verorberen van Hongaarse/Joodse gerechten. Prima initiatief dat Hongaarse Spinozahuis, maar of de ’geëxcommuniceerde’ Spinoza dit Boedapester district als domicilie had gekozen? Ik weet het nog zo net niet……..

Dan de grote muziekheld Freddie Mercury. Op 24 november 1991 overleed de rockzanger - met een bereik van maar liefst 4 octaven - jammerlijk aan de gevolgen van de ziekte AIDS. Maar beste columnist, wat heeft Mercury nu van doen met Nederland of Hongarije? Voor wat betreft Nederland weinig - ik geef het toe - afgezien van het feit dat de Nederlandse Queen fanclub reeds sinds 1981 bestaat. Én dat voor heel veel Nederlandse muziekfans Freddie Mercury nog steeds het ’non plus ultra’ van de popmuziek voorstelt. Bovendien is Freddie prachtig ’vereeuwigd’ in Madame Tussauds te Amsterdam 

In Hongarije veroorzaakt het uitspreken van ’Queen en Freddie Mercury’ bij menigeen nog een twinkeling in de ogen. Op 27 juli 1986 trad de Engelse band voor het eerst op in een land ’achter het ijzeren gordijn’. Hongaren die getuige waren van het concert spreken nog steeds van een magische happening. Freddie had speciaal voor de gelegenheid een Hongaars volksliedje - népdal - ingestudeerd dat de Hongaarse fans uitgelaten ontvingen. Dat Queen Hongarije opnam in de concertagenda gaf de hoop dat de afsluiting van West-Europa wellicht toch niet eeuwigdurend zou zijn. Toch kon niemand op dat moment bevroeden dat 3 jaar later de Berlijnse muur zou vallen. Er is zelfs een ’concertfilm’ uitgebracht, ’live in Budapest’ genaamd. Een paar jaar geleden zag ik deze DVD in de schappen van een ’platenzaak’ staan. Waar? In de wereldstad Assen. Uiteraard heb ik de DVD meteen bij de kassa afgerekend…..

24 november is ook een heuglijke dag voor progressief Nederland. Op deze datum werd officieel de fusiepartij GroenLinks opgericht. Fusiepartij? Inderdaad, de volgende partijen hingen hun eigen politieke bloedlijn aan de wilgen: 1. PSP, de lieden van de gebroken geweertjes, de ’P’ stond uiteraard voor ’pacifistich’. 2. CPN, geharnaste communisten die blijkbaar hun geloof in de proletarische wereldrevolutie meenden te moeten laten vallen. 3.PPR, de ’R’ staat voor ’Radikalen’. Dat viel overigens wel mee hoor, het betrof naïeve linkse Rooms-Katholieken. Bestaat er nog iets ergers? Ja hoor, linkse naïeve protestanten, maar die hebben ’hun’ plekje gevonden in die andere fusiepartij, het CDA. 4. EVP, ook weer Ch-Christenen maar dan van Evangelische snit. Evangelisch? Gewoon gereformeerde linkse kerkgangers, de meeste voortspruitend uit de protestantse ARP. Hee, er zitten dus toch linkse gerefo’s in GroenLinks.

Door de ’ontzuiling’ in Nederland zijn de tegenstellingen tussen de pacifisten en de confessionelen van GroenLinks een beetje weggemasseerd, maar GroenLinks blijft een ’bonte’ linkse club. Maar wat dacht U van de combinatie GroenLinks/PvdA (of andersom…) die tegenwoordig onder leiding staat van (ex)-lijsttrekker Frans Timmermans. Het wordt er alleen maar bonter op! Maar het allerbontste zou zijn indien Timmermans toch maar besluit om na de - voor hem - teleurstellend verlopen Tweede Kamerverkiezingen niet in het parlement plaats te nemen. Wat zegt U, ik sta onzin te verkopen? O ja, maar dat had U waarschijnlijk ook gezegd als ik een week voor de verkiezingen had voorspeld dat Wilders meer dan 35 zetels gaat scoren en ’by far’ de grootste partij wordt.

Wel beste Frans, het lijkt me passend af te sluiten met de zang van Freddie Mercury, per slot van rekening  overleed hij op 24 november, (niet) toevalligerwijs dezelfde datum waarop GroenLinks het levenslicht zag. ’Show must go on’ Frans, maar een grote rol in die (politieke) show zul je, denk ik niet meer spelen.

PS Wat de link van GroenLinks met Hongarije is? Wel, de CPN was één van de fusiepartijen, in 1956 waren de Nederlandse communisten bijvoorbeeld nog op de hand van de communistische Sovjet-Russen. CPN-leiders als Marcus Bakker spraken de hoop uit dat het ’de Sovjets snel zal lukken om korte metten met dit gespuis te maken’. Bakker bedoelde uiteraard de Hongaarse opstandelingen die volgens hem dus helemaal niet voor hun vrijheid streden. Uiteraard is GroenLinks nooit een partij geweest die het communisme heeft omarmd, maar de ’roots’ van welke partij dan ook vallen nu eenmaal niet uit te gummen….

O ja, en wat de link is tussen Frans Timmermans en Hongarije? De voorheen Brusselse baardmans was de eerste EU-functionaris waarmee premier Viktor Orbán hard in aanraking kwam. Op welk gebied? Dat van de rechtsstaat….