’Ik ben onzichtbare André’ (en 75 jaar geworden)

In 1976 had André van Duin - geboren 20 februari 1947 onder de naam Adrianus Marinus Kyvon – een hit met bovengenoemd nummer. ’Ik ben onzichtbare André, is dat geen knettergek idee?’ zingt van Duin vrolijk maar de tekst bevindt zich ver bezijden de waarheid. André is onmiskenbaar de grootste (volks)komiek van de laatste 50 jaar, maar hij is nog veel meer dan dat. Een kleine greep? Revueartiest, chansonnier, acteur, regisseur, programmamaker, tekstschrijver, presentator. Maar bovenal LEVENSKUNSTENAAR.

75 jaar jong is André inmiddels, maar zijn levenslustige humor en arbeidsvreugde zijn nog totaal niet aan slijtage onderhevig. De meeste burgers kennen van Duin als de volksige lolbroek, maar hij schudt net zo gemakkelijk een fantastische versie van ’La Bohème’ (origineel van Charles Aznavour) uit zijn mouw. Hierdoor zijn zelfs hooghartige kunstliefhebbers uit de grachtengordel overstag gegaan, ineens werd André zelfs populair in deze kringen. In de zeventiger jaren was ik al een groot fan van de Dik voor Mekaarshow, ik kan me nog herinneren dat er zwaar laatdunkende opmerkingen werden gemaakt over mijn ’humorvoorkeuren’. Terwijl die geïmproviseerde radioshow één van André’s hoogtepunten was en is. Humor met een hoofdletter ’H’.

Overigens beschouw ik mezelf niet een van Duinadept die zijn hele oeuvre geweldig vindt. De grote theatershows met Frans van Dusschoten - tevens meneer de uil van de fabeltjeskrant - waren nog wel te hachelen, maar met Ron Brandsteder als side kick werd het me toch een beetje te gortig. Hilarisch en lachkrampen veroorzakend was zijn optreden als commentator van het TROS-programma Ter land, Ter zee en in de Lucht. Sterk acteerspel liet hij bijvoorbeeld zien in het ’geheime dagboek van Hendrik Groen’

Ja, en dan zijn muziek. Een zegen is André voor Carnavalsgangers en andere feestvierders. Wie kent de nummers ’er staat een paard in de gang’ of de ’sambaballensamba’ nu niet, maar deze twee behoren nog niet eens tot zijn beste creaties. Wat dacht U van de ’tamme boerenzoon’ of ’we zullen doorgaan’. Ramses Shaffy kon destijds de humor van deze laatste persiflage niet inzien, maar ik wel. ’We zullen doorgaan, m'n broer heeft een hijskraan, kunt u mij verstaan? Laat maar gaan en lach een traan’. De tekst is te belachelijk voor woorden maar daarom geniaal. Wat zegt U? Nonsens? Geen probleem hoor, ik heb wellicht een ander gevoel voor humor dan U…

Wat zeker bijzonder geestig was? Zijn ontslag bij de piratenzender Radio Noordzee.  Directeur John de Mol (senior in dit geval) zette André op straat, omdat hij ’directeurtje’ belachelijk had gemaakt tijdens één van de afleveringen van de Dik Voormekaar show. Van Duin liet zich niet klein krijgen en vervolgde de show bij de reguliere omroepen in Hilversum. Uiteraard verhuisde side kick meneer (Ferry) de Groot met hem mee. Dik Voormekaar bleef een loopje nemen met collega’s, diverse NCRV-baasjes werden onsterfelijk belachelijk gemaakt, maar die hadden toch een iets dikkere huid dan de papa van John de Mol.  

André van Duin is een fenomeen, het mooiste moment dat ik me van hem kan herinneren heeft overigens weinig met lolbroekerij te maken. Vorig jaar, op 4 mei hield André een herdenkingstoespraak op de Dam, ik werd er door ontroerd. In 2020 overleed André’s partner, Martin Elferink aan botkanker. Aan het einde van zijn speech nam hij met een ’luchtkus’ afscheid van zijn geliefde, de blik in André’s ogen sprak boekdelen. (noot: zelf was van Duin op dat moment nog niet zo lang genezen verklaard van darmkanker) Overigens was zijn voordracht van hoog niveau, André voelde zich ’vrij, met de oorlog als het negatief van de kleurenfoto van de vrede’. Prachtig gezegd, nietwaar?

Tot slot nog André’s typetjes, een ieder heeft zijn/haar eigen favoriet. Ome Joop, Flip Fluitketel, Harry Nak, Ome Joop, Willempie, stuk voor stuk geweldige ceaties, maar de nummer één - met stip - is natuurlijk Dik Voormekaar. De zenuwachtige en geïrriteerde presentator van een radioshow die om de haverklap in het honderd loopt, een geniaal gevonden typetje. Ik sta met deze voorkeur niet alleen, want side kick Ferry de Groot gaf hetzelfde antwoord op deze vraag. Dik Voormekaar natuurlijk, ’meneer’ de Groot toonde zich verbaasd over de vraag, dit was toch vanzelfsprekend?

Beste André, jij moet zeker de leeftijd van 100 jaar bereiken, volgens mij heb je je (humor)reserves nog lang niet aangesproken. En wat mij betreft begint de Dik Voormekaar show morgen weer. André, wil je dan svp beginnen met je nummer ’ik ben onzichtbare André’? Het begint (nogmaals) zo:’Ik ben onzichtbare André Is dat geen knettergek idee?’ Ja, dat is het André, want men kan van alles over je zeggen, maar onzichtbaar was je nooit!

https://www.youtube.com/watch?v=sbLyfZFXA5Y&ab_channel=vanDuinfilmpjes