Hongarije, het enige land ter wereld dat al 100 jaar aan zichzelf grenst…….

Mint az öt millió Magyar, akit nem hall a nagyvilág. Vertaling: Zoals de 5 miljoen Hongaren waar de wereld maar niet van hoort. Voorgaande is een zinsnede uit het meest populaire nummer van de band Ismerős Arcok (bekende gezichten). Het is zo’n beetje het tweede Hongaarse volkslied geworden dat door jong en oud geregeld woordelijk wordt meegezongen. Het is geen aanklacht, geen zielig ’huilie huilie’ lied, geen oproep tot fout nationalisme. Nee, het lied is een uiting van de hervonden Hongaarse identiteit die lang onder een laag van onderdrukking, frustratie en een huizenhoog minderwaardigheidscomplex verborgen lag.

4 juni 2020 is wat mij betreft geen dag om te ’politiseren’. De totstandkoming van het verdag – of het dictaat – van Trianon op 4 juni 1920 was een tragische historische vergissing én misdaad, dit is geen politieke beoordeling maar een oorverdovend feit. Op deze dag past het herdenken van de vreselijke consequenties die ’Trianon’ heeft veroorzaakt. Maar ook past het om de ’beginnetjes’ van successen te vieren. Hongaren ’all over the world’ hebben decennia niet kunnen of willen spreken over het nationale trauma dat het Hongaarse volk is overkomen. Dat (kantel)punt zijn we inmiddels voorbij wat een verfrissende werking had/heeft op de mentale gezondheid. Hiernaast kunnen we een verbetering zien van de positie van etnische Hongaren in met name Slovenië, Slowakije en Servië. Helaas geldt dit (nog) niet voor Oekraïne en Roemenië.

Nog even een paar ’feitjes’. Hongarije verloor in 1920 bijna driekwart van zijn grondgebied, er bleef een schamele 28,8% van over. Het huidige Roemeense Transsylvanië nam de grootste ’hap’ voor zijn rekening, bijna 32% bedroeg het teritoriale verlies. Inderdaad, Transsylvanië is in vierkante kilometers groter dan het huidige Hongarije. Dat stemt toch tot enig nadenken, nietwaar?

Van de circa 10 miljoen Hongaren in het karpatenbekken verloren er op één dag bijna 3,5 miljoen Hongaren hun staatsburgerschap en ’mochten’ verder leven als etnische minderheid in hun ’nieuwe’ natie. Daar werden ze meestal als tweederangs burgers beschouwd of zelfs de grenspoort gewezen. De overblijvenden werden maatschappelijk zwaar achtergesteld en werden regelmatig verplicht om naar een andere regio te verhuizen (of werden eenvoudigweg gedeporteerd). Een pijnlijk voorbeeld hiervan is de Transsylvanische stad Arad waar de wrede dictator Ceauçescu ’etnische schoonmaak’ hield. De overwegend Hongaarse bevolking werd ’gewisseld’ met fris ’ingevlogen’ Roemenen. In 1910 was het percentage Hongaarse bewoners in Arad nog 80%, in 2020 bedraagt dit percentage nog geen 10%……..

Na de Tweede Wereldoorlog heeft geen enkele Hongaarse regering officieel teruggave van (een deel van) het verloren gegane grondgebied geëist. De Trianon-tragedie is – territoriaal gezien – onherroepelijk, dat weet elke realistische Hongaar. Zelfs de vaak van ongezond nationalisme beschuldigde Viktor Orbán zou het zich niet in zijn hoofd halen om in welk internationaal gremium dan ook teruggave van bijvoorbeeld het Slowaakse ’felvidék’ te eisen. Wat wel prominent op de agenda van de Hongaarse regering staat is de emancipatie van de etnische Hongaren in de verschillende ’gastlanden’. Op dit terrein is nog onvoorstelbaar veel werk te verzetten, met de autonomie en de maatschappelijke positie van velen is het nog beroerd gesteld. De grootste verliezers zijn in dit opzicht de etnische Hongaren in het door een burgeroorlog verscheurde Oekraïne. Gaat U maar eens een kijkje nemen, ik heb het al meermalen gedaan….

Het is spijtig en verdrietig dat de Europese Unie zich weinig gelegen laat liggen aan de achterstelling van deze etnische Hongaren. Terwijl EU-wetgeving en jurisprudentie hier toch klip en klaar over is. Maar ik zou me niet overgeven aan politieke bespiegelingen, dus ik volsta hier met de opmerking: wat niet is kan nog komen.

Hongarije grenst aan zichzelf, een tragische constatering, maar het leven gaat ook op de eerste dag na de 100 jarige herdenking van het Trianonverdrag door. Waar het om gaat is de leefsituatie voor al die etnische Hongaren te verbeteren wat alleen maar mogelijk is als met de regeringen in Slowakije, Kroatië, Servië, Oostenrijk, Oekraïne, Roemenië en Slovenië wordt samengewerkt. Met standvastig beleid, overtuiging, terughoudendheid én bezieling.Met als doel de verbetering van de levenskwalliteit van etnische Hongaren – en hun medeburgers – zodat er eindelijk een halt kan worden geroepen aan de tendens die onderstaande statistieken laten zien……

Nagyvárad (Roemeens: Oradea): percentage Hongaarse inwoners (inclusief Hongaarse Joden) in 1910: 91%, anno 2020: 23%…..

Szabadka (Servisch: Subotica), in 1910: 59%, in 2020: 35%….

Dunaszerdahely (Slowaaks: Dunajska Stredá), in 1910 98%, in 2020: 75%…

Marosvásárhely (Roemeens: Târgu Mureș), in 1910 89%, in 2020 43%….(PS vanaf de huidige Hongaarse grens ligt deze stad op zo’n 300 autokilometers. De afstand Groningen-Maastricht bedraagt ruim 300 autokilometers…….)

Ungvár (Oekraïens: Uzshorod), in 1910 80%, in 2020 7%……

Enzovoort, enzovoort, enzovoort. Cijfers liegen – in dit geval helaas – niet…….

Graaf Albert Apponyi (1846 – 1933) was de leider van Hongaarse delegatie tijdens de ’Trianon-onderhandelingen’. Hij weigerde zijn handtekening onder het ’vredesverdrag’ te plaatsen. Hij sprak onder andere de volgende woorden uit:

…Ha Magyarország abba a helyzetbe állíttatnék, hogy választania kellene ennek a békének elfogadása vagy visszautasítása között, úgy tulajdonképpen arra a kérdésre adna választ: helyes-e öngyilkosnak lenni, nehogy megöljék.…

Indien Hongarije in de positie zou worden gesteld te moeten kiezen tussen het accepteren van deze ’vrede’ of het verwerpen ervan, dan zou Hongarije eigenlijk op de volgende vraag antwoord  geven: is het niet beter zelfmoord te plegen, zodat we in ieder geval niet gedood worden?

Isten, áldd meg a Magyart

Ismerős arcok, nélküled: https://www.youtube.com/watch?v=EuFkLx1Z9jE