Foto van het jaar: legertrucks in Bergamo met een macabere vracht

Heeft U de Noord-Italiaanse stad Bergamo wel eens bezocht? Ik wel, ik vond het er prachtig. De Dolomieten wenken in het noorden, in het hoge gedeelte bevindt zich de oude middeleeuwse stad die keurig is geconserveerd. Werkelijk een plaatje van een stad – in 49 v. Chr. werd het een officiële Romeinse nederzetting – die zich immers ook sportief op de kaart heeft gezet. Bij Ajax kennen ze Atalanta Bergamo inmiddels maar al te goed…..Hiernaast zag één van mijn favoriete Italiaanse voetballers – Roberto Donadoni – hier het levenslicht. Hij vierde samen met Marco van Basten, Frank Rijkaard en Ruud Gullit grote successen bij AC Milan. Dit laatste is misschien triviale informatie, maar toch aardig, nietwaar?

Het vervolg van dit artikel wordt helaas wat minder plezierig en dat is een zwaar understatement. Bergamo telt zo’n 120.000 inwoners waarvan er medio mei van dit jaar al zeker 5000 overleden waren aan de gevolgen van het Coronavirus. Een twitterbericht uit de rampzalige periode in maart van de Nederlandse voetballer Marten de Roon– onder contract bij Atalanta – staat me nog helder voor de geest: ’het is een surrealistische situatie, de straten zijn helemaal leeg. Het enige wat je hoort, is het geluid van ambulances en de kerkklokken die luiden voor een ieder die is overleden.’

In maart/april van dit jaar waren er dagen dat er elk half uur een begrafenis werd gehouden. Uitvaartverzorgers konden de stroom overledenen niet aan, waarop de gemeentelijke autoriteiten de hulp van het Italiaanse leger inriepen. In de nachtelijke en zeer vroege ochtenduren werden lijkenkisten naar andere plaatsen vervoerd. Notabene met behulp van legertrucks. Mede door de aangestoken koplampen van de legervoertuigen krijgt de foto in de kop van dit artikel een extra luguber karakter. Bovendien: geen mens, geen kip op straat, zelfs geen taxi die een late gast naar huis vervoert. Bergamo werd een spookstad non plus ultra, een horrorfilm-scenarioschrijver had het niet kunnen bedenken…

Niet alleen de schrikbeelden van de in allerijl weggevoerde Coronaslachtoffers veroorzaakten een schok in het gezapige Europa. Wat dacht U van de (beeld)rapportages uit de ziekenhuizen van Bergamo? Afgepeigerde artsen en verplegers met diepe afdrukken op hun gezicht van de beschermende maskers. Maar dat was nog niet het ergste. Op de ziekenhuisgangen verloren patiënten hun leven, er waren eenvoudigweg onvoldoende ziekbedden voorhanden. Laat staan dat er in voldoende beademingsapparatuur was voorzien. En over de ontoereikende capaciteit van de intensive care-afdelingen heb ik het liever maar helemaal niet.

Europese regeringsleiders van Scandinavië tot Portugal keken verweesd naar de ’gezondheidschaos’ in Lombardije en het angstzweet brak hun uit. Artsen werden ook geveld door Corona, van hen legden er in de provincie Bergamo in mei van dit jaar al bijna een dertigtal definitief het loodje. 150 van de 600 artsen waren in mei bovendien zelf besmet geraakt met het Coronavirus. Gevolg? Stevige ’lock downs’ volgden, in het tweede kwartaal zat Europa zo’n beetje ’op slot’. Voor de volledigheid dient overigens vermeld te worden dat ook in Bergamo het overgrote deel van de dodelijke slachtoffers bejaarden betrof, vaak nog lijdend aan andere gezondheidsdefecten. Voor de lock downmaatregelen maakte dit geen verschil: iedereen, van jong tot oud, van kerngezond tot ernstig ziek of met obesitas kampend moest achter de geraniums plaatsnemen.

Er doen diverse (medische) verklaringen de ronde over de reden van de verwoestende uitbraak in Bergamo. De meest aannemelijke vind ik de volgende: het Europese succes van voetbalclub Atalanta. Juist in de periode voorafgaand aan het ’CoronaGomorra’ bezochten veel supporters de heen- en terugwedstrijd van hun club tegen het Spaanse Valencia. Niet de stadionbezoeken zelf, maar het reizen in volle bussen en het gezamenlijk feestvieren rond de wedstrijden in restaurants, kroegen, luchthavenbars zorgde voor massale besmetting. Bovendien kropen de ’thuisblijvers’ ook bij elkaar in de restaurants/café’s van Bergamo. Het schijnt overal stampend (zweet)vol te hebben gezeten.

Veel (jonge) Italianen leven nog bij papa en mama thuis en ja hoor, daar sprongen de eerste kroontjesvirussen al over op de ’oudjes’. Hiernaast gaan Italianen traditioneel nogal eens warm eten bij opa en oma (vooral op zondag!), maar op die zondag werd vaak niet eens gewacht. De uitzinnige supporters moesten natuurlijk zo snel mogelijk de voetbalsuccessen communiceren aan hun oudere familieleden en ziedaar, de ramp begon zich razendsnel te voltrekken.

Welke versie van het gebeurde U ook gelooft, nog eind februari had men op de meeste niveaus nog geen notie van het naderende gevaar. In sommige gevallen zijn er – zelfs na de razendsnelle besmettingen – koppen in het zand gestoken, ene Trump en Boris Johnson zijn hiervan uitnemende voorbeelden. Aan de andere kant kun je je ook serieus afvragen of die strenge lock downs werkelijk het effect gesorteerd hebben dat er van verwacht werd. Ik noem wat ’neveneffectjes’ zoals uitgestelde kankerbehandelingen, te laat gestelde diagnoses, negatieve gezondheidseffecten vanwege verval tot armoede. En wat denkt U welk effect grote voortdurende stress heeft op een gezond lichaam? Bijvoorbeeld omdat je restaurantje naar de gallemiezen is en de bijstandsuitkering als enige optie overblijft………

Corona, Corona, Corona, Corona, de meeste mensen hebben er schoon genoeg van en kunnen het woord Corona niet meer aanhoren. Tja, voor wie geldt dit eigenlijk niet……………?