Angela Merkel: ’it’s the economics, stupid’

Ja, waar kennen we deze uitspraak ook maar weer van? Het was één van de sterkste (interne) slogans die onder andere leiden tot de verkiezing van Bill Clinton tot Amerikaans president in 1992. Bedacht door een slimme politieke spindoctor, James Carville genaamd. De boodschap was in eerste instantie voor Clinton zelf bedoeld die zich volgens Carville niet teveel moest laten afleiden door allerlei aanvallen onder de gordel door de campagnekwakzalvers uit het George W. Bush-kamp. Een verstandige zet van Carville, want was het niet precies onder ’de gordel’ waar zich Clinton’s zwakke – en overigens sterke….- ’kanten’ bevonden?

Het stof van het dreigende veto van Polen en Hongarije ten aanzien van het Corona-steunpakket en de EU-begroting is inmiddels snel neergedaald. Conclusie: iedereen min of meer (on)tevreden. De Raad van ministers in de Europese Raad keurde zonder enige aanpassingen de rechtsstaatclausule goed, waarmee EU-lidstaten eventueel gekort kunnen worden op al toegekende subsidies. Aan de andere kant heeft Viktor Orbán grond om te juichen. Na de laatste vergaderingssessie in Brussel adviseerde hij zijn landgenoten om de champagne alvast maar koud te zetten. De rechtsstaatclausule gaat per 1 januari aanstaande in, maar het Europese gerechtshof zal nog een check plegen of de clausule in lijn ligt met EU-wetgeving. De uitspraak zal waarschijnlijk tot midden 2022 op zich laten wachten. Na de Hongaarse parlementsverkiezingen dus….. Maar op aandringen van Mark Rutte geldt de rechtsstaatclause met terugwerkende kracht, uitbetalingen van EU-gelden kunnen vanaf 1 januari 2021 onderwerp zijn van grondig onderzoek. Als er bijvoorbeeld voldoende vermoeden is van malversaties. Mits het Europese gerechtshof de clausule goedkeurt uiteraard…..

Of het in 2022, of daarna overigens tot onderzoek, laat staan daadwerkelijke kortingen op subsidies zal komen is nog maar de vraag. Als U het mij vraagt, ik heb er niet veel vertrouwen in. De Hongaarse oppositie wel, die meldde himmelhochjauchzend dat het binnenkort gedaan is met de graaierij van de Orbánisten en preluderen al op een verkiezingsoverwinning in 2022. Aan de andere kant zijn de Orbánisten ’in alle staten’. Orbánlakeien spreken van een grandioze overwinning en spreken hun  vertrouwen uit dat het Luxemburgse Gerechtshof de rechtsstaatclausule tot de grofvuilcontainer zal veroordelen. Luidkeels bijgestaan door hun chef uiteraard. Ik moet U eerlijk zeggen dat de bombastische uitspraken uit beide kampen anti-peristaltische bewegingen veroorzaken in mijn slokdarm.

Vooral in de West-Europese pers wordt geventileerd dat Mama Merkel één van haar laatste Europese Houdini-acts heeft uitgevoerd. Nu nog de Brexit tot een aanvaardbaar einde brengen en hupsakee, Angela kan verdiend met politiek pensioen. Tja, de politieke lenigheid van de Duitse Bondskanselier is legendarisch, op dit gebied kan zelfs ene Rutte nog wat opsteken van ’Mädchen Merkel’. Zo noemde wijlen Helmut Kohl zijn politieke secondante vroeger altijd, maar van dat ’Mädchen’ is nu weinig meer over. Ten eerste omdat Angela nu eenmaal de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt en ten tweede omdat haar bijnaam nu beter als volgt kan luiden: Automobil Angela, of Mercedes Merkel, of Audi Angela.

Voor de achtergrond van deze bijnamen komen we (wederom) terecht bij éne Orbán. Het was de Hongaarse premier – maar ook al voor zijn tijd – die zich voortdurend beijvert om de de Duitse auto-industrie vast te klinken aan de Hongaarse economie. De Hongaarse staat zorgt voor allerhande subsidies, belastingkortingen etc, bovendien kunnen de Mercedessen en Audi’s van deze wereld gebruik maken van goedkope arbeidskrachten. Bij de controle op de werktijden etc knijpen de officiële instanties gaarne een oogje dicht. Orbán ’levert’ immers, er zijn duizenden arbeidsplaatsen geschapen en hij kan zich ook nog op de borst kloppen dat die Duitse autogiganten voor Hongarije hebben gekozen en niet voor een ander oostelijk gelegen land. Vorig jaar werd bekend dat zelfs BMW in Hongarije gaat produceren, vlak bij de stad Debrecen. Daar zal snel een state-of-the-art productie/assemblage plaatsvinden van elektrische BMW-vehikels. Deze grootse plannen zijn vooralsnog in de ijskast gezet, maar na de Corona-pandemie worden die er snel weer uitgetrokken, wat ik U brom. Volgens meerdere persberichten draagt de Orbán-regering ook een steentje bij: tegen de 1 miljard Euro…..

Ra,ra, waar komt dat geld vandaan? Uit de Corona-noodpot bijvoorbeeld, U weet wel, die na veel vijven en zessen toch werd goedgekeurd. Hongarije strijkt hieruit zo’n 8 miljard Euro op en die poen moet natuurlijk goed besteed worden. Aan Duitse autofabrikanten? Goh, daar was ik nog niet op gekomen. De inkt van het EU-begrotingsaccoord en het Corona-hulpfonds is nog maar amper droog, of ik lees vanmorgen het bericht dat de Hongaarse regering alweer een zak pecunia heeft klaarliggen. Voor wie o wie dan wel? Ditmaal is Mercedes-Benz aan de beurt die 15 miljard Huf in de tas mag steken. Vol trots meldde Minister Péter Szijjártó dat Mercedes in Kecskemét weldra zal beginnen met de voorbereiding voor de productie van de eerste Mercedessen die 100% op elektrische spanning zullen gaan rijden. De totale investering van Mercedeswege bedraagt 50 miljard Huf. Éénderde neemt Orbán grootmoedig voor zijn rekening, omgerekend tegen de 45 miljoen Euro.

Deze financiële geste van Orbán betreft slechts ’nickles and dimes’ als we het totale Corona-steunpakket in ogenschouw nemen. ’The best is yet to come’ voor Audi, Mercedes en BMW. En zo kom ik bij de titel van dit artikel, Europese politiek gaat door de portemonne als de liefde door de maag. Er kan wel leuk, aardig en betrokken over de rechtsstaat gefilosofeerd worden, zoden aan de dijk worden er niet mee gezet. Merkel regelt met deze – al jaren gepraktizeerde – U-bocht al jaren dat een deel van de Europese subsidies ’ten bate van’ Midden/Oost-Europa netjes in de achterklep van de Duitse autofabrikanten landen. Werkelijk een knap staaltje van Duitse industriepolitiek. Hut ab, Frau Merkel!

Je zou bijna (weer) socialist worden bij het lezen van deze gang van zaken. Gelukkig is bij mij dat gevaar niet aanwezig, want Mercedes mag dan wel een ster hebben, gelukkig is het geen rode….

In ieder geval druipt de onmetelijke schijnheiligheid er in de EU vanaf. Hoe was het ook maar weer, de EU gestoeld op gemeenschappelijke normen en waarden? Herinnert U mijn zin over die anti-peristaltische beweging in de slokdarm…………?

Als het op menselijke waardigheid aankomt, kunnen we ons geen compromissen veroorloven (Angela Merkel, Duits Bondskanselier 1954 – )